• İsrail Müdafiə Qüvvələri HƏMAS-ın Qəzzada 120-dən çox mülki vətəndaşı girov saxladığını təsdiqləyib.

• Qəzzanın daxili işlər nazirliyinin məlumatına görə, İsrailin hava hücumları Qəzzanın şimalını təxliyə edən 70 nəfəri öldürüb, 200 nəfəri yaralayıb.
  
• BMT bildirir ki, Qəzzada 423 min insan didərgin düşüb.
  
• Rusiya BMT Təhlükəsizlik Şurasında humanitar atəşkəsə çağıran qətnamə təqdim edib.

Qəzzənin şimalında yaşayan əhali İsrailin gözlənilən quru hücumundan əvvəl qaçır. İsrail rəsmiləri bugün axşam dördə qədər əhalinin təxliyyəsi üçün Qəzzənin cənub istiqamətində iki təhlükəsiz yol açdıqlarını bildirir.

İsrail ordusu iki Həmas komandirini öldürdüyünü açıqlayıb

Bu barədə İsrail ordusunun rəsmiləri məlumat yayıb.

İsrail rəsmilərinin sözlərinə görə öldürülən komandirlər Merad Abu Merad və Ali Qadidir.

Qeyd edək ki, oktyabrın 7-də Həmas qruplaşmasının İsrailə hücumunun ardından İsrail ordusu Qəzzə bölgəsini bombalamağa davam edir. Yaxın zamanda İsrail ordusunun quru əməliyyatlarına başlayacağı gözlənilir. Bugünə qədər Qəzzədə ölənlərin sayı iki min nəfəri keçib.

Buna da bax:

İsrail-Fələstin mübahisəsi: dövlətçilik, Yerusəlim, qaçqınlar

BMT on minlərlə fələstinlinin köçkün düşdüyünü açıqlayıb

Reuters BMT rəsmilərinə istinadən yazır ki, İsrailin cümə günü Qəzzənin şimal bölgəsinin təxliyyə edilməsini tələb etməsinin ardından on minlərlə fələstinli evlərini tərk etmək məcburiyyətində qalıb.

Buna qədər oktyabrın 7-dən sonra 400 minə yaxın fələstinli yaşadığı yerdən köçkün düşdüyü bildirilir.

"Qəzzə sakinlərinə su, qida və yanacaq çatdırılması üçün təxirəsalınmaz şəkildə humanitar girişin açılmasına ehtiyacımız var" - bu sözləri BMT baş katibi Antonio Queterreş deyib.

Polşa Gürcüstandan səkkiz güc strukturu əməkdaşının ölkəyə girişini yasaqlayıb. Bu haqda ölkənin Xarici İşlər Nazirliyi bilgi yayıb.

"Polşa Gürcüstanda müxalifətə qarşı repressiyanın gücləndirilməsinə cavab olaraq, hüquq-mühafizə orqanlarının nümayişçilərə qarşı zorakılığa görə məsuliyyət daşıyan səkkiz təmsilçisinin öz ərazisinə girişini qadağan edib", – məlumatda deyilir.

Polşa XİN Gürcüstan cəmiyyətinin Avropaya yönəlik səylərinə dəstək bildirib.

Noyabrın 28-dən bəri Gürcüstanda hər gün etirazlar keçirilir. Buna hökumətin Avropa İttifaqı ilə danışıqların 2028-ci iləcən dayandırılmasını bəyan etməsi səbəb olub.

Etirazların yatırdılmasına görə ilk sanksiyaları Baltik ölkələri qoyub. Ukrayna isə hakim "Gürcü arzusu" partiyasının qurucusu Bidzina İvanişvili və daha 18 nəfəri sanksiya siyahısına salıb.

Böyük Britaniya Gürcüstanın daxili işlər nazirini, onun müavinini, Tbilisinin polis rəisini və digər rəsmilərə sanksiya tətbiq edib.

Almaniya, Fransa və Polşa dinc nümayişçilərə qarşı zorakılığı pisləyiblər. Bunun ardınca Berlin etirazçılara qarşı zorakılığa görə məsuliyyət daşıyan doqquz Gürcüstan vətəndaşının Almaniyaya girişinə yasaq qoyub.

Bu gün, aprelin 18-də Gənc Qazilər Birliyinin sədri Hacı Vəliyevin həbs müddəti uzadılıb.

Bu barədə vəkil Aqil Layıc məlumat verib. Bununla bağlı Xətai rayon Məhkəməsində təqdimata baxılıb. Məhkəmə həbs müddətinin 2 ay uzadılması barədə qərar verib.

Müdafiə tərəfinin bildirməsinə görə, H.Vəliyev həbsdə müalicəsini davam etdirə və ağrıkəsicilərlə təmin edilə bilməməsindən şikayətlənir. Ədliyyə Nazirliyinin Penitensiar Xidmətindən onun Mərkəzi Müalicə Müəssisəsinə köçürülməsi istənilir.

Bu xahişə, hələlik, Penitensiar Xidmət və ya başqa rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.

H.Vəliyev barəsində aprelin 1-də Xətai rayon Məhkəməsində 22 gün müddətinə həbs-qətimkan tədbiri seçilmişdi. Onun Cinayət Məcəlləsinin 221.3-cü (Silahdan və ya silah qismində istifadə olunan əşyalardan istifadə edilməklə xuliqanlıq...) və 186.1-ci (Özgənin əmlakını qəsdən məhv etmə və ya zədələmə - zərərçəkmiş şəxsə xeyli miqdarda ziyan vurmaqla törədildikdə) maddələri ilə ittiham olunduğu bildirilir. Amma onun ittihamları qəbul etmədiyi vurğulanır. Həmin maddələrlə şəxsə 5 ilə qədər həbs cəzası verilə bilər.

H.Vəliyev sosial şəbəkələrdə tənqid çıxışları ilə də tanınırdı. Onun bundan əvvəl də saxlanıb sərbəst buraxıldığı bildirilmişdi. O, xüsusilə İkinci Qarabağ müharibəsindən sonrakı dövrdə döyüşlərdə sağlamlığını itirmiş hərbçilərin və ya həlak olanların ailələrinin problemlərini ictimailəşdirib.

Gənc Qazilər Birliyi 2021-ci ildə "Qarabağ qaziləri" İctimai Birliyinin nəzdində yaradılıb.

"Azel TV" saytının Gürcüstanda həbsdə olan təsisçisi Əfqan Sadıqovun dünən, aprelin 16-da məhkəmənin qərarı ilə azad olunduğu bildirilir.

Bu məlumatı onun həyat yoldaşı Sevinc Sadıqova yayıb: "Gürcüstan Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinin qərarını icra etdi. Bunu əminliklə deyirəm, yaxın gələcəkdə biz bu saxta cinayət işinin bəraətini də mütləq alacağıq".

Bildirilir ki, Gürcüstan qanunvericiliyinə görə, ekstradisiya həbsi üçün nəzərdə tutulan 9 aylıq müddətin tamamlanmasına bir neçə həftə qalmış Tbilisi məhkəməsi belə qərar çıxarıb.

Məhkəmə onu 5 min lari (3 min manat) məbləğində girov qarşılığında azadlığa buraxıb.

Ə.Sadıqov azadlığa çıxdıqdan sonra, aprelin 17-də keçirdiyi mətbuat konfransında deyib ki, qərarla razı deyil və həmin məbləği ödəmək niyyəti yoxdur. O, çıxışında Azərbaycan və Gürcüstan hakimiyyətini sərt tənqid edib.

Onun fikirlərinə, hələlik, Azərbaycan və Gürcüstan rəsmilərindən münasibət almaq mümkün olmayıb.

Bu il yanvarın 31-də Tbilisi şəhər Məhkəməsi Ə.Sadıqovun həbs müddətini 3 ay uzatmışdı. Ondan öncə Gürcüstanın Sosial Ədalət Mərkəzi bildirmişdi ki, Avropa Məhkəməsinin qərarına görə, Gürcüstan məhkəməsi bu iş üzrə yekun qərar qəbul edənə qədər Sadıqov Azərbaycana ekstradisiya olunmamalıdır.

Ə.Sadıqov 2023-cü ilin dekabrında ailəsi ilə birlikdə Gürcüstana gəlib. Ötən ilin iyulunda o, Gürcüstandan Türkiyəyə buraxılmadığını söyləyib. Avqustda Azərbaycanın sorğusu ilə Ə.Sadıqov həbs edilib. Bakıda o, pul tələb etməkdə ittiham olunur və onun ekstradisiyası tələb olunur. Gürcüstan hakimiyyəti ona siyasi sığınacaq verməkdən imtina edib. 2024-cü il noyabrın 28-də Tbilisi şəhər Məhkəməsi Ə.Sadıqovun Azərbaycana ekstradisiyası haqqında qərar qəbul etmişdi. Lakin qərar icra edilməmişdi.

Xatırlatma

"Azel TV" saytının təsisçisi və baş redaktoru Ə.Sadıqov bundan əvvəl 2016-cı il noyabrın 22-də Azərbaycanda saxlanmışdı. Ona Cinayət Məcəlləsinin 127.2.3-cü (xuliqanlıq niyyəti ilə təhlükəli üsulla sağlamlığa qəsdən az ağır ziyan vurma) maddəsi ilə ittiham irəli sürülmüşdü. O, icra hakimiyyətində bir qadına xəsarət yetirməkdə ittiham edilirdi. Ancaq o, ittihamı qəbul etmir, işi qurama sayırdı. 2017-ci il yanvarın 12-də Cəlilabad rayon Məhkəməsi onu 2 il yarım müddətinə azadlıqdan məhrum edib. Həmin ilin noyabrında isə Ali Məhkəmə Ə.Sadıqovun cəza müddətini 2 il yarımdan 1 il yarımadək azaldıb. O, 2018-ci il mayın 23-də azadlığa çıxıb.

Azadlığa çıxdıqdan sonra da o, polisin qanuni tələbinə əməl etməməkdə günahlandırılaraq 30 sutka həbs cəzası almışdı. Ə.Sadıqov onda da ittihamı qəbul etmirdi.

Gürcüstanın təhsil naziri Aleksandra Suladze ümumi təhsilin yeni konsepsiyasını təqdim edib. Yeniliklərdən biri Çin dilinin ikinci xarici dil kimi təsdiqlənməsi və buna uyğun təhsil resurslarının hazırlanmasıdır. Bu barədə Təhsil, Elm və Gənclər Nazirliyinin press-relizində deyilir.

Hökumət həmçinin tədris standartlarına yenidən baxmağı, dərslikləri yeniləməyi, rəqəmsal platformaları inkişaf etdirməyi, STEAM istiqamətləri və humanitar təhsili möhkəmləndirməyi, məktəb infrastrukturunu modernləşdirməyi planlayır.

Mediada Çin dilinin məktəb proqramına salınmasının mümkünlüyünə dair informasiya çıxandan sonra nazirlik bəyanat yayıb. Qurum bildirir ki, milli tədris proqramına uyğun olaraq, 1-ci sinifdən 12-ci sinfədək bütün məktəblər üçün ingilis dili birinci xarici dil sayılır.

İkinci xarici dilin tədrisi isə 5-ci sinifdən başlayır və şagird/valideyn tərəfindən seçilir. Hazırda Gürcüstanda məktəblərdə ikinci xarici dil olaraq fransız, alman, italyan, türk və digər dillər keçilir.

Nazirlik hazırda 15 məktəbdə Çin dilinin "əlavə xidmət olaraq" öyrədildiyini bildirir.

"Bu dilin öyrənilməsinə tələb artdığından Tbilisi Dövlət Universitetinin çinşünaslıq kafedrası ilə birlikdə müvafiq standart üzərində iş başlayacaq", – qurum vurğulayır.

Hələ 2023-cü ilin yayında ovaxtkı baş nazir İrakli Qaribaşvili bəyan edib ki, Gürcüstan məktəblərində Çin dilinin tədrisinə başlanacaq. Onda Tbilisi və Pekin iki ölkə arasında strateji tərəfdaşlığın qurulduğunu elan edib. Bu qərar Gürcüstanın Qərb tərəfdaşlarının tənqidini səbəb olmuşdu.

Mayın 8-dən 10-dək Rusiyanın Sankt-Peterburq şəhərinin adı Leninqrada dəyişdiriləcək. Bu haqda "Fontanka" saytı Hava nəqliyyatının təşkili üzrə dövlət korporasiyasına istinadla yazıb. Dəyişiklik pilotlara və dispetçerlərə təsir göstərəcək.

Şəhərin sovet adı İkinci Dünya müharibəsində qələbənin 80 illiyi münasibətilə qaytarılır.

Dispetçerlər rabitədə, eləcə də pilotlarla kontaktda Peterburq yerinə Leninqrad deyəcəklər.

Oxşar addım Volqoqradla bağlı da atılacaq, üç gün ərzində bu şəhər Stalinqrad olacaq.

Ukraynanın Xarkov şəhərinə Rusiyanın zərbəsindən bir nəfər həlak olub, azı 70 nəfər xəsarət alıb. Xəsarət alanların altısı uşaqlar və yeniyetmələrdir.

Xarkovun meri İqor Terexovun dediyinə görə, azı 20 çoxmənzilli və 30 şəxsi evə, təhsil ocağı və minik avtomobillərinə ziyan dəyib.

Həlak olan şəxs hücum vaxtı evində olan sakindir.

16 aprel

Rusiya Dnepri vurub, ölənlər var

Aprelin 16-da Ukraynanın cənub-şərqində yerləşən Dnepr şəhərinə Rusiyanın dron hücumunda biri uşaq olmaqla 3 nəfər öldürülüb, azı 30 nəfər xəsarət alıb.

Xəsarət alanlardan üçü uşaqdır, beşi xəstəxanaya yerləşdirilib.

Hücum bir neçə yerdə yanğına, dağıntılara səbəb olub.

AzadlıqRadiosu Ukrayna rəsmilərinin dediklərini təsdiqlədə bilməyib.

Xarkov vilayətinə raket zərbəsindən isə İzyum şəhərində iki nəfər yaralanıb.

Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski aprelin 16-da Kiyevdə müdafiə sənayesi təmsilçiləri ilə görüşüb. O deyib ki, hazırda Ukrayna cəbhə xəttində istifadə olunan silahların 40 faizini istehsal edir.

"Artıq müdafiə sənayemiz mindən çox silah növü istehsal edir: artilleriya mərmilərindən tutmuş, raketlərə, uzaqməsafəli silahlara, dronlara qədər", – Zelenski görüşdə deyib.

Ancaq Zelenski ölkəsinin xaricdən silah təchizatından da çox asılı olduğunu bildirib.

O, ötən həftə ABŞ-yə 10 "Patriot" havadan müdafiə sistemi üçün 15 milyard dollarlıq saziş təklif edib.

Ukrayna parlamenti ölkədə hərbi vəziyyət və səfərbərlik fərmanını daha 90 günlüyə uzadıb. Qanunverici orqanın üçdə ikisi Zelenskinin təqdim etdiyi bu iki təklifə səs verib. Zelenski imzalayandan sonra hərbi vəziyyət avqustun 6-dək uzadılacaq. Onun müddəti mayın 9-da başa çatırdı.

Zelenskinin əsas rəqibi, keçmiş prezident Petro Poroşenko hökuməti parlament vasitəsilə müddəti tələsik uzatmaqda ittiham edib.

"Hərbi vəziyyət təkcə ölkənin müdafiəsi üçün deyil, həm də avtoritar rejimin qurulması üçün istifadə olunur", – Poroşenko sosial mediada yazıb.

Rusiya 2022-ci il fevralın 24-də Ukraynaya qarşı tammiqyaslı işğala başlayandan sonra hökumət hərbi vəziyyət və səfərbərlik elan edib.

Zelenskinin seçki keçirə biləcəyi ətrafında spekulyasiya var, amma hərbi vəziyyətdə bu, mümkün deyil. Bu qanun 18-60 yaşlı çağırışçıların ölkədən çıxmasını yasaqlayır.

ABŞ ordusu Yəməndə husi üsyançıların əlində olan əsas yanacaq limanını dağıtdığını bildirir. Husilər 20 nəfərin öldürüldüyünü, 50 nəfərin yaralandığını bildirirlər.

Birləşmiş Ştatlar ordusu Mərkəzi Komandanlığının məlumatına görə, Ras-İsa limanı İranın dəstəklədiyi husilərin yanacaq mənbəyini dağıtmaq, onları gəlirdən məhrum etmək niyyəti ilə hədəf götürülüb.

"Zərbə Yəmən xalqına ziyan vurmaq niyyəti güdmürdü, onlar düzgün olaraq husi boyunduruğundan azad olmaq, sülh içində yaşamaq istəyirlər", – komandanlıq vurğulayıb.

ABŞ prezidenti Donald Tramp martın 15-də husilərin Qırmızı dənizdə və Ədən körfəzində mülki və hərbi gəmilərə hücumlarını dayandırmaq üçün hava zərbələri başladıb.

Hərbi təyyarələr və raketlər Yəməndə husi yaraqların hədəflərinə zərbələr endirirlər.

Husilər son hücumu pisləyiblər. İlkin ölü sayının beş tibb işçisi daxil olmaqla 20 olduğu bildirilir.

Rusiya Ali Məhkəməsi Əfqanıstanda hakimiyyətdə olan "Taliban" radikal islamçı hərəkatının fəaliyyətinə qoyulan qadağanı dayandırıb. Məhkəmə baş prokurorun iddiasını təmin edib. Bu o deməkdir ki, Rusiya hakimiyyəti artıq "Taliban"ı terror təşkilatı hesab etməyəcək.

"Taliban"ın Rusiyada fəaliyyətinə qadağa qoyulmasına baxmayaraq, Rusiya hakimiyyəti məhkəmənin qərarından əvvəl də Əfqanıstandakı "Taliban" hökuməti ilə münasibətlərini qoruyub saxlayıb, onun nümayəndələri Rusiyaya səfərlər ediblər. Rusiya prezidenti Vladimir Putin hərəkatı terrorizmlə mübarizədə Moskvanın müttəfiqi adlandırıb.

2024-cü ilin dekabrında Dövlət Duması qruplaşmaların terror təşkilatları siyahısından çıxarılması mexanizmini yaradan qanun layihəsini qəbul edib.

"Taliban" 2003-cü ildə terror təşkilatı sırasına daxil edilmişdi. Qərarda deyilirdi ki, "Taliban" Çeçenistan və Mərkəzi Asiya dövlətlərində qanunsuz silahlı qruplaşmalarla əlaqəlidir və "İslam Dövləti" terror qruplaşması ilə sıx münasibətlər saxlayır. O vaxt Rusiya Əfqanıstanda "Taliban"a qarşı əməliyyatlar aparan ABŞ və müttəfiqlərinə müəyyən dəstək verirdi.

2021-ci ildə "Taliban" - hakimiyyətdən qovulduqdan 20 il sonra - Əfqanıstanda prezident Əşrəf Qani hökumətini devirərək yenidən hakimiyyəti ələ keçirib. Talibançılar Əfqanıstanda şəriət qanunu tətbiq edib, ictimai edamlar adi haldır. Xüsusilə qadınlara qarşı insan hüquqlarının geniş şəkildə pozulması barədə məlumatlar var. Onlara ibtidai məktəbdən sonra təhsil almaq, kişi qohumlarının müşayiəti olmadan ictimai yerlərdə görünmək və ictimai yerlərdə ucadan danışmaq qadağan edilib. Qadınların işləmək hüquqları kəskin şəkildə məhdudlaşdırılıb. "Taliban"ın siyasəti ilə üst-üstə düşməyən siyasi və vətəndaş fəallığı təqib olunur.

"Taliban" hökuməti beynəlxalq aləmdə tanınmır, lakin de-fakto dünyanın əksər ölkələri bu və ya digər dərəcədə onunla iş aparır.

Bu gün, aprelin 17-də Tbilisidə Azərbaycan, Gürcüstan və Ermənistan arasında xarici işlər nazirlərinin müavinləri səviyyəsində üçtərəfli görüş keçirilib.

Görüşdə Azərbaycandan Elnur Məmmədov, Gürcüstandan Laşa Darsaliya, Ermənistan tərəfdən isə Vaan Kostanyan iştirak edib. "Onlar üç Cənubi Qafqaz ölkəsinin ilk üçtərəfli görüşünün keçirilməsini alqışlayıb, bir-birinin suverenliyinə və ərazi bütövlüyünə tam hörmətə əsaslanan əməkdaşlıq potensialının imkanlarından hələ də tam şəkildə istifadə olunmadığını bildiriblər", - birgə məlumatda yazılıb.

Qeyd edilib ki, görüşün məqsədi regionda davamlı inkişaf və firavanlığı təşviq etmək naminə ümumi maraq kəsb edən sahələrdə üçtərəfli əməkdaşlığı inkişaf etdirməkdir: "Görüşdə açıq fikir mübadiləsi şəraitində potensial əməkdaşlıq sahələrinə dair baxışlar təqdim edilib".

Xatırlatma

Bu belə bir formatda ilk görüşdür. Ötən əsrin 80-ci illərində gərginləşən Qarabağ münaqişəsi Azərbaycan və Ermənistan arasında toqquşmalara səbəb olmuşdu. 1990-cı illərin əvvəllərində Azərbaycanın Qarabağ bölgəsi, ətraf 7 rayonu işğal edilmişdi. 2020-ci ildə 44 günlük müharibə və 2023-cü ildə birgünlük hərbi əməliyyatlar nəticəsində Bakı bütün ərazilərində suverenliyini bərpa edib.

İki il öncə Qarabağdakı erməni əhali Ermənistana köç edib, rəsmi Yerevan baş verənləri etnik təmizləmə kimi dəyərləndirir. Azərbaycan isə etnik təmizləmə ilə bağlı ittihamları qəbul etmir.

Hazırda tərəflər arşında sülh sazişinin imzalanması üçün danışıqlar gedir. Artıq bütün müddəaların da razılaşdırıldığı bildirilir.

Aprelin 16-da Slovakiya parlamenti qeyri-hökumət təşkilatları (QHT) üçün qaydaları sərtləşdirən qanun layihəsini qəbul edib, tənqidçilər bu qanunun Kreml qanunlarına bənzədiyini iddia edir.

"Politico"nun xəbərinə görə, sürətləndirilmiş proseslə və tələb olunan minimum 76 səs çoxluğu ilə qəbul edilən qanun QHT-dən donorları haqqında məlumatları açıqlamağı tələb edir, bunu etməyənlər üçün cərimələrin tətbiqini nəzərdə tutur.

Qanunun ən mübahisəli hissəsi - QHT-ləri "lobbiçi" kimi təsnif edən maddə qanunun parlamentdən keçməsi üçün güzəşt olaraq çıxarılıb. Qanun layihəsinin əleyhdarları ölkə prezidenti Peter Pelleqrinini qanunu imzalamamağa çağırır.

Bu ayın əvvəlində minlərlə slovak qanun layihəsinə qarşı ölkənin 30-dan çox şəhərində, həmçinin Madrid, Kopenhagen və Londonda etiraz aksiyaları keçirib.

Qanunun qəbulu Slovakiya baş naziri Robert Fitsonun QHT-ləri və müstəqil medianı nəzarət altına almağa yönəlmiş uzunmüddətli cəhdinin bir hissəsi kimi qiymətləndirilir. 2023-cü ildə, dördüncü dəfə baş nazir seçildikdən sonra Fitso Slovakiyada "QHT hakimiyyəti"nə son qoyacağını bildirmişdi.

Avropa Komissiyası 2024-cü il "Hüququn aliliyi" hesabatında QHT-ləri "xarici agent" kimi təsnifatlandıran ilkin qanun layihəsini tənqid edib və Slovakiya hökuməti qanunu qəbul edərsə, ona qarşı hüquqi tədbirlər görəcəyi barədə xəbərdarlıq edib.

Baş nazir Fitso və onun müttəfiqləri bu qanunvericiliyin şəffaflığı artırmağa yönəldiyini desələr də, onun siyasi rəqibləri bunu qəbul etmir.

Buna da bax:

Gürcüstanda xarici qrant almaq çətinləşir

Gürcüstan Daxili İşlər Nazirliyi "qeyri-qanuni miqrasiyaya qarşı mübarizəni gücləndirmək və beynəlxalq müdafiənin təmin edilməsi qaydalarını təkmilləşdirmək üçün" qanunvericiliyə düzəlişlər paketi hazırlayıb. Nazirlik bildirib ki, artıq müvafiq təşəbbüslə Gürcüstan parlamentinə müraciət olunub.

Dəyişikliklər təsdiqlənərsə, xüsusilə Cinayət Məcəlləsinə və İnzibati Xətalar Məcəlləsinə təsir edəcək. Nazirliyin verdiyi məlumata görə, "Beynəlxalq müdafiə haqqında" adı altında təqdim olunan bu qanunvericilik dəyişiklikləri paketi Avropa Parlamenti və Avropa Şurasının direktivlərinə uyğun olaraq hazırlanıb.

Dəyişikliklərə görə, həm Cinayət Məcəlləsinə, həm də İnzibati Xətalar Məcəlləsinə xarici vətəndaşın Gürcüstandan çıxarılması və müəyyən müddət ərzində Gürcüstana girişinə qadağa qoyulması ilə bağlı cəza növü əlavə olunacaq. Təqdim olunan yeni qanunvericilik paketində Gürcüstanda qalma qaydalarını pozan əcnəbilərin cərimələrinin artırılması da nəzərdə tutulur. Həmçinin, ölkədə qeyri-qanuni yaşayan əcnəbilərin deportasiyası proseduru xeyli sadələşdirilir.

Bundan əlavə, dəyişikliklərə görə, "sui-istifadə hallarının qarşısını almaq üçün" ölkəyə daxil olduqdan sonra bir ay ərzində sığınacaq üçün müraciət etməyən xarici vətəndaşların ərizələrinin sürətləndirilmiş qaydada baxılması proseduru tətbiq olunur.

Yeni mexanizmə əsasən, əgər xarici vətəndaşın ölkəyə girişi dövlət təhlükəsizliyi üçün təhdid yaradırsa, onun sığınacaq məsələsi Gürcüstanın dövlət sərhədində araşdırılacaq və həmin şəxsin ölkə ərazisinə buraxılmasına icazə verilməyəcək.

Eyni zamanda, sığınacaq verilməsi ilə bağlı müraciətlərin baxılması və apellyasiya müddətləri əhəmiyyətli dərəcədə qısaldılacaq. Qərarların verilməsinin sadələşdirilmiş (elektron) proseduru tətbiq olunacaq ki, bu da apellyasiya şikayətinə baxılma müddətinə nəzarəti xeyli asanlaşdıracaq.

Bundan başqa, Gürcüstan Daxili İşlər Nazirliyinin açıqlamasına görə, ölkədən çıxarılması məsələsi araşdırılan və ya çıxarılması barədə qərar qəbul edilmiş xarici vətəndaşa yaşayış icazəsinin verilməsi məhdudlaşdırılacaq.

Son aylarda Avropa ölkələrindən gələn xarici vətəndaşlar, xüsusilə insan haqları müdafiəçiləri və jurnalistlər Gürcüstan sərhədini keçərkən çətinliklərlə üzləşirlər. Rusiya, Belarus və Azərbaycan vətəndaşları olan jurnalistlərin və fəalların da Gürcüstana girişində problemlər var.

Sərhəd nəzarətinə cavabdeh olan Daxili İşlər Nazirliyi neçə nəfərin və hansı ölkə vətəndaşlarının Gürcüstana buraxılmaması ilə bağlı statistik məlumat yaymır. Yeganə statistika Gürcüstandan qovulan əcnəbilərlə bağlıdır və bu məlumatlara görə, təkcə martda 97 əcnəbi Gürcüstandan çıxarılıb.

Ukraynanın iqtisadiyyat naziri Yuliya Sviridenko bildirib ki, ABŞ ilə nadir torpaq mineralları üzrə razılaşmanı da ehtiva edən hərtərəfli iqtisadi tərəfdaşlıq sazişi istiqamətində danışıqlarda "əhəmiyyətli" irəliləyiş əldə olunub.

Nazir aprelin 16-da X platformasındakı paylaşımında yazıb ki, hər iki tərəfin komandaları sazişin konkret məqamları üzərində işləməyə davam edəcək, lakin "artıq bir çox məsələlər razılaşdırılıb."

"Biz indi Amerika tərəfi ilə bu irəliləyişi müvafiq niyyət memorandumunda qeyd etmək barədə razılığa gəlmişik. Biz sazişin rəsmiləşdirilməsini yaxın gələcəkdə başa çatdırmağa hazırlaşırıq", - o qeyd edib. Ukraynalı rəsmi onun imzalanma vaxtı və digər detallar barədə əlavə məlumat verməyib.

İqtisadiyyat naziri bildirib ki, sənəd yekunlaşdırıldıqdan sonra o, Ukrayna parlamenti tərəfindən ratifikasiya olunmalıdır: "Bu saziş Ukraynada investisiya və inkişaf üçün imkanlar yaradacaq, həm Ukrayna, həm də ABŞ üçün real iqtisadi artım şərtlərini formalaşdıracaq".

Sviridenkonun açıqlaması bir gün əvvəl prezident Volodimir Zelenskinin ABŞ və Ukrayna arasında son müzakirələri "müsbət" adlandırmasından sonra gəlib.

Bununla belə, danışıqlar Donald Tramp və Zelenski arasında davam edən gərginliklər fonunda aparılır. Martın 30-da Tramp Zelenskini kritik minerallar sazişindən uzaqlaşmaq cəhdində günahlandıraraq belə bir hərəkətin "ciddi" nəticələrə səbəb olacağı barədə xəbərdarlıq edib.

Ukrayna və ABŞ martın əvvəlində Ukraynanın ən vacib mineral ehtiyatlarının işlənməsi üzrə sazişlə bağlı razılığa gəliblər. Amma fevralın 28-də Ağ evdə Tramp və Zelenski arasında qızğın mübahisədən sonra saziş imzalanmayıb.

Minerallar sazişinin şərtlərinin dəyişib-dəyişmədiyi bəlli deyil. Əvvəlki versiyaya Zelenskinin israr etdiyi təhlükəsizlik zəmanətləri salınmamışdı.

2024-cü ildə Rusiyada ordu barədə "feyk" xəbərlər və onun nüfuzdan salınması ittihamı üzrə hökmlərin sayı əhəmiyyətli dərəcədə artıb. Bunu "Mojem obyasnit" Telegram kanalı Rusiya Ali Məhkəməsi nəzdində məhkəmə departamentinin məlumatlarına əsasən yazır.

Antimüharibə bəyanatlarına görə mühakimə olunanlarla bağlı hökmlərin sayı 2023-cü illə müqayisədə 1.5 dəfə artıb. Ötən il məhkəmələr "feyk"lər üzrə 82, 2023-cü ildə isə 59 hökm çıxarıb. Ordunun təkrar diskreditasiyası üzrə ötən il 63, 2023-cü ildə 46 nəfər məhkum edilib.

Dövlətə xəyanət ittihamı üzrə hökmlərin sayı üç dəfəyədək artıb, 145 hökm çıxarılıb. Casusluqda təqsirli bilinənlərin sayı 9-dan 23-dək artıb.

Terakta hazırlıq, terrorçuluqla əlbirlik və onun əsaslandırılması üzrə hökmlərin sayı da artıb.

Bütün bu maddələrdən hakimiyyət tənqidçiləri, o cümlədən Ukraynadakı təcavüzkar müharibənin əleyhdarlarını təqib etmək üçün istifadə edir.

"Mediazona" yazır ki, LGBT, cinsiyyətin dəyişdirilməsi və çayldfri təbliğatına görə təyin olunan cərimələrin ümumi məbləği 60 milyon rublu keçib.

Gürcüstan parlamenti "Vətəndaşların siyasi birlikləri haqqında" Qanuna dəyişiklikləri sonuncu - üçüncü oxunuşda qəbul edib.

Bu düzəlişlərə əsasən, siyasi partiyalar mühazirə və seminarlar şəklində xarici ianələr qəbul edə bilməyəcək, beynəlxalq donorlardan isə qeyri-hökumət təşkilatlarına (QHT) qrantların ayrılmasını Gürcüstan hökuməti ilə razılaşdırmaq tələb olunacaq.

Hakim "Gürcü arzusu" partiyasının fraksiya rəhbərinin müavini İrakli Kirtsxaliyanın sözlərinə görə, "hökumətin razılığı olmadan QHT qrantının qəbulu məsuliyyət yaradacaq, qrantın alınmasına nəzarəti müstəqil Antikorrupsiya Bürosu həyata keçirəcək".

Bundan əvvəl Gürcüstanın baş naziri İrakli Kobaxidze "Vətəndaşların siyasi birlikləri haqqında" Qanuna dəyişiklikləri şərh edərkən bildirib ki, "QHT və siyasi partiyaların müxtəlif xarici fondlar tərəfindən maliyyələşdirilməsi praktikasına son qoyulacaq".

Gürcüstan müxalifəti bu qanunu repressiv, ölkədə demokratik azadlıqları kobud şəkildə pozan və Gürcüstan Konstitusiyasında elan edilmiş avrointeqrasiya kursuna uyğun olmayan addım kimi qiymətləndirir.

Tbilisi və Gürcüstanın digər şəhərlərində artıq bir neçə aydır müxalifətin etiraz aksiyaları davam edir.

Moskva məhkəməsi dörd rusiyalı jurnalisti mərhum müxalifət lideri Aleksey Navalnının Korrupsiyaya Qarşı Mübarizə Fondu (FBK) ilə əlaqəli fəaliyyətlərinə görə hər birini 5 il yarım müddətinə azadlıqdan məhrum edib. Rusiya hökuməti FBK-nı "ekstremist təşkilat" kimi tanıyır.

Jurnalistlər — Antonina Favorskaya, Sergey Karelin, Konstantin Qabov və Artyom Kriqer üçün hökm oxunan məhkəmə iclası qapalı keçirilib. Jurnalistlər FBK-ya bağlı YouTube kanalları ilə əməkdaşlığa görə məhkum olunublar

Favorskaya və Kriqer hazırda Rusiya hökuməti tərəfindən "xarici agent" kimi tanınan "SOTAVision" media qurumu üçün çalışıblar.

"Müstəqil jurnalistika ekstremizmlə eyniləşdirilir"

Qabov və Karelin isə müstəqil jurnalistlərdir və "Reuters", "The Associated Press" kimi beynəlxalq media qurumları ilə əməkdaşlıq ediblər. Qabov həmçinin AzadlıqRadiosunun rusdilli xidməti ilə də əməkdaşlıq edib.

"Mən heç vaxt heç bir siyasi partiyanın üzvü olmamışam və hər zaman müxtəlif fikirlərə malik insanların hakimiyyət tərəfindən dinlənilməsi üçün onların fikirlərini obyektiv şəkildə çatdırmağı özümə bir jurnalist kimi borc bilmişəm", - Qabov məhkəmədəki son ifadəsində bildirib.

"Rusiyada müstəqil jurnalistika ekstremizmlə eyniləşdirilir", - o deyib.

Karelin isə çıxışında vurğulayıb ki, onun əməkdaşlıq etdiyi kanal o dövrdə hələ "ekstremist" elan edilməmişdi.

"Peşmanlıq yüngülləşdirici hal sayılır. Məhz cinayətkarlar etdiklərinə görə peşman olmalıdırlar. Amma mən işimə, jurnalistikaya dürüst və qərəzsiz münasibətimə, ailəmə və ölkəmə olan SEVGİYƏ görə həbsdəyəm", - o, məhkəməyə verdiyi yazılı açıqlamasında bildirib.

Prokurorluq hər bir təqsirləndirilən şəxs üçün 6 ilədək həbs cəzası tələb etmişdi.

Məhkəmə prosesi ictimaiyyət üçün bağlı keçirilib. Rəsmilər bunu Rusiya Ekstremizmlə Mübarizə Mərkəzinin xəbərdarlığı ilə əsaslandırıblar —FBK məhkəmə prosesinə müdaxilə etməyə cəhd göstərə bilərmiş.

Bu hökm, jurnalistlərə və Navalnının keçmiş tərəfdarlarına qarşı genişmiqyaslı repressiyanın bir hissəsidir. Navalnı 2024-cü ilin fevralında mübahisəli şəraitdə həbsxanada dünyasını dəyişib. O, siyasi motivlərlə qurulmuş ittihamlarla 19 illik cəza müddətini çəkirdi.

Navalnının ölümü beynəlxalq aləmdə qəzəb doğurub və Rusiyanın siyasi məhbuslara, müstəqil mediaya qarşı davranışının daha dərindən izlənilməsinə səbəb olub.

İnsan hüquqları təşkilatları bildirir ki, hazırda Rusiyada oxşar ittihamlarla onlarla jurnalist həbsdədir. Hökumət müxalif səsləri sıxışdırmağa davam edərək bu sahədə nəzarəti gücləndirir.