Dünya xəbərləri
Ermənistan Türkiyənin müsbət siqnallarını 'dəyərləndirəcək'
Türkiyə Prezidenti Recep Tayyip Ərdoğan bu günlərdə deyib ki, Ermənistan regionda sülhün bərpası üçün müsbət addımlar atarsa Türkiyə də buna adekvat cavab verəcək
Ermənistan Türkiyə tərəfdən müsbət siqnalları dəyərləndirəcək və bunlara pozitiv siqnalla cavab verəcək. Bunu hökumətin iclasında Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyan deyib.
“Regional sülh mövzusunda Türkiyə tərəfdən bəzi açıq müsbət siqnallar var. Bu siqnalları dəyərləndirəcək və onlara müsbət siqnallarla cavab verəcəyik”, – Paşinyan vurğulayıb.
Türkiyə Prezidenti Recep Tayyip Ərdoğan bu günlərdə deyib ki, Ermənistan regionda sülhün bərpası üçün pozitiv addımlar atarsa Türkiyə də buna adekvat cavab verəcək.
“Sonuncu Qarabağ müharibəsindən sonra bu istiqamətdə yeni imkanlar açılıb. Biz bəyan etmişik ki, Ermənistan bu imkanlara müsbət reaksiya verərsə gərəkən addımları atacağıq”, – Ərdoğan bildirib.
Türkiyə ötənilki 44 günlük müharibədə Azərbaycanı dəstəkləyib. Rəsmi Bakı həmin müharibə nəticəsində Qarabağın bir hissəsinə və ətraf 7 rayona nəzarəti bərpa edib.
Bu il yanvarın 11-də Moskvada Rusiya, Azərbaycan və Ermənistan liderlərinin imzaladığı üçtərəfli bəyanat regionda kommunikasiya xətlərinin açılmasını nəzərdə tutur.
Bütün xəbərləri izləyin
İsraildən ABŞ-yə İrandakı raket təlimləri ilə bağlı xəbərdarlıq
İran İslam İnqilab Keşikçiləri Korpusunun (SEPAH) raket təlimləri real zərbəyə hazırlığı pərdələyə bilər. İsrail hərbi kəşfiyyatının ABŞ prezident administrasiyasına belə bir xəbərdarlıq etdiyi bildirilir. Xəbəri "Axios" İsrail və ABŞ mənbələrinə istinadla yayıb.
Mənbələrə görə, dekabrın 20-də İsrail müdafiə ordusunun baş qərargah rəisi Eyal Zamir durumu telefonla ABŞ Mərkəzi Komandanlığının admiralı Bred Kuperlə müzakirə edib. Dekabrın 21-də Təl-Əvivdə görüşdə isə Zamir deyib ki, İranda raket komplekslərinin yerinin dəyişdirilməsi hücuma hazırlığı göstərə bilər. O, müttəfiqlər arasında müdafiə hərəkətlərinin sıx koordinasiyasına çağırıb.
İsrail mənbələrindən biri İranın zərbə ehtimalını "50 faizdən də az" dəyərləndirib. 2023-cü ilin oktyabrında ABŞ və Aİ-nin terrorçu saydığı HƏMAS qruplaşmasının hücumundan sonra İsrail oxşar təhdidləri daha ciddi qəbul edir. "Axios" yazır ki, ABŞ kəşfiyyatı hələlik İranın hərbi əməliyyatlara başlaya biləcəyinin əlamətlərini görmür.
"Axios"un bilgisinə görə, tərəflərin "səhv" qiymətləndirməsi İran-İsrail münaqişəsində yeni gərginləşməyə səbəb ola bilər. Mənbələrin fikrincə, hər iki ölkə digərinin hücuma hazırlaşdığını düşünə, qabaqlayıcı zərbə endirməyə cəhd göstərə bilər.
Tacikistanda falçı və cadugər yanına gedənlər cərimələnəcək
Tacikistan parlamentinin yuxarı palatası olan Milli Məclis falçı və cadugərlərin xidmətlərindən istifadəyə görə cərimələri təsdiqləyib. Bu haqda AzadlıqRadiosunun tacik xidməti xəbər yayıb.
İnzibati Xətalar Məcəlləsinə dəyişikliklərdə falçı və cadugərlərin xidmətlərindən yararlananlar 3 min 750-4 min 500 somoni (486 dollar) cərimə olunacaqlar.
Milli Məclisin üzvü Məhmədəli Vətənzoda bildirib ki, dəyişikliklərin məqsədi "ekstremist ideologiyanın yayılmasını, xurafatçılığın artmasını önləməkdir".
Düzəlişləri daha öncə parlamentin aşağı palatası qəbul edib. Prezident imzalayandan sonra qanun qüvvəyə minəcək.
Tacikistan Daxili İşlər Nazirliyi ötən il falçıların müştərilərinin DİN şöbələrinə çağrıldığını, adlarının və şəkillərinin ayrıca məlumat bazalarına salındığını bildirib. Daha öncə falçıların özlərinə qarşı cəzalar sərtləşdirilib, həbs edilənlər olub. Amma həbs olunanlardan bəzilərinin qohumları onların falçı və ya cadugər olmadığını, sadəcə dua etdiklərini deyirlər.
Ölkədə cadugərlik və falçılığa görə inzibati və cinayət məsuliyyəti nəzərdə tutulub. İlk pozuntuya görə 6 min- 7 min 500 somoni (648-810 dollar) cərimə, yaxud 10-15 sutka həbs nəzərdə tutulub.
Təkrar pozuntuya görə 112 min 500- 150 min somoni (12 min 155 - 16 min 206 dollar) cərimə, yaxud 1 ildən 2 ilədək həbs kəsilir.
2026-cı il yanvarın 1-dən cərimənin məbləği də artacaq.
Moskvada avtomobil partladılıb, general həlak olub
Moskvada avtomobilin partladılması nəticəsində Rusiya Silahlı Qüvvələri Baş qərargahının operativ hazırlıq idarəsinin rəisi, general-leytenant Fanil Sarvarov həlak olub. Məlumatı İstintaq Komitəsi yayıb.
Güc strukturlarına yaxın "Shot" Telegram kanalı xəbər verir ki, Yaseneva küçəsində avtomobilin partlamasına əldəqayırma partlayıcı qurğu səbəb olub. Bir versiyaya görə, "Kia Sorento" işə düşəndən bir neçə saniyə sonra partlayıb. "Baza" isə avtomobilin bir neçə metr hərəkət etdiyini yazır. Yaxınlıqdakı azı yeddi avtomobilə ziyan dəydiyi bildirilir.
55 yaşlı Sarvarov 1990-cı illərdə, 2000-ci illərin əvvəllərində Çeçenistan və osetin-inquş müharibəsində iştirak edib. 2015-16-cl illərdə isə Rusiyanın Suriyadakı döyüş əməliyyatlarına qatılıb. "Proyekt" nəşri onun Ukrayna müharibəsində də iştirak etdiyini yazır.
Qətl törətmə, partlayıcı maddələrin qanunsuz dövriyyəsi maddələri ilə cinayət işi açılıb.
"Araşdırılan versiyalardan biri Ukrayna xüsusi xidmətlərinin cinayəti təşkil etməsi ilə bağlıdır", – komitənin bəyanatında deyilir.
Ukrayna hələlik general Sarvarovun ölümünü şərh etməyib.
Son aylar Rusiyanın bir neçə yüksəkrütbəli zabiti qətlə yetirilib.
Apreldə general leytenant Yaroslav Moskalik Moskva ətrafında avtomobilin partlaması nəticəsində həlak olub. Bu partlayışa görə bir nəfərə ittiham irəli sürülüb, ona Ukrayna kəşfiyyat xidmətlərinin pul verdiyi iddia olunur.
2024-cü ilin dekabrında isə general-leytenant İqor Kirilov Moskvada yaşadığı binadan çıxarkən öldürülüb. Səkidə saxlamış elektrik skuterinə yerləşdirilmiş bomba partlayıb.
Kirilov nüvə, kimyəvi və bioloji hücumlara qarşı müdafiəyə nəzarət edən hərbi bölməyə rəhbərlik edirdi.
Rusiya rəsmiləri partlayışın arxasında Ukraynanın dayandığını bildirib.
Fransa Putinlə dialoqu necə qurmağa qərar verəcək
Fransa prezidenti Emmanuel Makronun ofisi Kremlin Rusiya və Fransa liderlərinin dialoquna hazır olmasını alqışlayıb. Yelisey sarayı dekabrın 21-də bildirib ki, "yaxın günlərdə daha yaxşı hərəkət etməklə bağlı qərar verəcəyik".
Bəyanatda qeyd olunur ki, dialoq Avropa İttifaqının (Aİ) digər üzvləri və Ukrayna ilə koordinasiyalı şəkildə aparılmalıdır, məqsəd isə sülh əldə etmək olmalıdır.
Ötən həftə Aİ sammitində Ukraynaya 90 milyard avro məbləğində kredit ayrılması üzrə qərar verilsə də, Rusiyanın dondurulmuş aktivlərindən istifadə ilə bağlı razılığa gəlinməyib. E.Makron isə sammitin yekununda deyib ki, Avropa sülh danışıqlarında daha aktiv rol oynamaq üçün Rusiya ilə dialoqun bərpası yolunu tapmalıdır. Hazırda danışıqları ABŞ aparır. Makron vurğulayıb ki, bu dialoq açıq olmalı, Ukrayna ilə koordinasiya edilməlidir.
Rusiya prezidenti Vladimir Putinlə danışmaq "yenidən faydalı olmalıdır", - o vurğulayıb.
Makronla Putin sonuncu dəfə 2022-ci ilin fevralında Moskvada görüşüblər. Bir neçə gün sonra Rusiya Ukraynaya təcavüzkar müdaxiləyə başlayıb. Sonradan onlar bir neçə dəfə telefonla danışıblar. Bu ilin iyulunda Makron bir daha Putinə zəng edib, amma heç bir nəticə əldə olunmayıb.
Kremlin sözçüsü Dmitri Peskov daha öncə bir neçə dəfə Putinin Makronla dialoqa hazır olduğunu bildirib.
"The Financial Times" mənbələrə istinadla yazıb ki, Aİ-nin sammitində Makron Almaniya kansleri Fridrix Mertsin opponentlərini dəstəkləyib. Onlar Ukraynaya kredit verilməsində Rusiya aktivlərindən istifadəyə qarşı çıxıblar. Bu mövqeyi Belçika və İtaliyanın baş nazirləri dəstəkləyib.
Putin ötən həftə Avropa liderlərinə "çoşqa" deyib. O, Avropanı ABŞ-nin sülh təşəbbüsünü yubatmaq, yaxud pozmaq istəyində suçlayır.
Avropa liderləri isə danışıqlarda ABŞ və Ukrayna ilə ünsiyyət qurub. Moskva danışıqları xüsusi elçilərlə birbaşa Vaşinqtonla aparır.
Tramp Ermənistan da daxil, 29 ölkədən səfirləri geri çağırır
Donald Tramp administrasiyası 30-dək ölkədən səfirləri, digər yüksəkvəzifəli səfirlik əməkdaşlarını geri çağırır.
“The Associated Press” yazır ki, ötən həftə azı 29 ölkədəki diplomatik missiyalara bu barədə xəbər verilib. Xəbəri Dövlət Departamentinin iki rəsmisi anonimlik şərti ilə danışıb.
Geri çağrılanların hamısı Bayden administrasiyası dövründə vəzifəyə təyin olunublar. Tramp ikinci prezidentlik dönəminə başlayanda ilk olaraq siyasi təyinatlara baxmışdı.
ABŞ səfirləri adətən 3-4 il xidmət edirlər, amma prezidentin istəyi ilə bu müddət dəyişə bilər.
Afrikada 13 ölkədən səfirlər geri çağırılır, bu sırada Niger, Nigeriya, Somali, Madaqaskar var.
Asiyadan altı, Avropadan dörd (Ermənistan, Makedoniya, Monteneqro, Slovakiya) ölkə siyahıda yer alıb.
ABŞ-nin Azərbaycandakı səfiri Mark Libbi ötən ilin dekabrında səhhəti ilə əlaqədar istefa verib. ABŞ-nin müvəqqəti işlər vəkili Emi Karlon bu ilin iyulundan Bakıda fəaliyyətə başlayıb.
Ukrayna və Rusiya meyitləri dəyişiblər
Ukrayna və Rusiya həlak olan şəxslərin meyitlərinin daha bir mübadiləsini aparıblar. Məlumatı Ukraynanın Hərbi Əsirlər üzrə Koordinasiya Qərargahı və Rusiya prezidentinin köməkçisi Vladimir Medinski verib.
Qərargahın bildirdiyinə görə, Ukraynaya 1003 nəfərin meyiti qaytarılıb.
Medinski yazıb ki, Ukraynaya 1000 cəsəd, Rusiyaya 26 cəsəd verilib. O, mübadilənin İstanbul razılaşmaları çərçivəsində aparıldığını deyib.
2025-ci il iyunun 2-də İstanbulda birbaşa danışıqların ikinci raundunda Ukrayna və Rusiya bütün ağır xəstə hərbi əsirlərin, həlak olmuş hərbçilərin meyitlərini "6 minə 6 min" formulu üzrə, eləcə də 18-25 yaş arası şəxslərin mübadiləsinə razılaşıblar. Artıq bu saydan daha artıq meyit dəyişdirilib. Daha öncəki mübadilə noyabrda gerçəkləşib.
Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski daha öncə demişdi ki, həlak olanların cəsədlərinin mübadiləsi zamanı Rusiya Kiyevə ukraynalı olmayan 20 nəfərin cəsədini verib. Rusiya tərəfinin buna reaksiyası ilə bağlı sualı isə belə cavablandırıb: "Heç cür. Deyirlər ki, bu mümkün deyil".
Belçikada fermerlər polislə toqquşub
Dekabrın 18-də Belçika polisi fermerlərin nümayişində gözyaşardıcı qaz və su şırnaqlarından istifadə edib. Avropa İttifaqı-MERKOSUR azad ticarət sazişinə qarşı etirazda zorakılıq baş verib, bəzi etirazçılar polisə daş, kartof atıblar, pəncərələri sındırıblar.
Zorakılıq artdığı bir vaxtda polis müdaxilə edib, etirazçılardan bəzilərini saxlayıb. Bir traktor çevik polis alayının üstünə sürüb, amma xəsarət alan olmayıb. Jurnalistlər də hədəf alınıb.
Brüssel polisi 50 traktorla etirazın keçirilməsinə icazə verdiyini bildirib. Amma dekabrın 18-də səhər əsasən Belçika nömrələri ilə minədək traktor Belçika paytaxtına çatıb. Etirazçıların sayının isə 7 minə yaxın olduğu bildirilir.
Aİ liderləri Argentina, Boliviya, Braziliya, Paraqvay və Uruqvay bloku (MERKOSUR) ilə razılaşma imzalamağı müzakirə edib.
25 ildir qüvvədə olacaq ticarət paktının tənqidçiləri deyirlər ki, bu halda Avropa istehsalçılarının ziyanına ucuz mallar bazara dolar.
Aİ Komissiyasının prezidenti Ursula Fon der Lyayen dekabrın 19-da deyib ki, blokun yetərincə üzvü bu sazişi dəstəkləyəcək , sadəcə imzalama azacıq ertələnib. O, imzalanmanın yanvara keçirildiyini söyləyib. İtaliya möhlət tələb edib.
Tramp 'Green Card'ı dayandırır
ABŞ prezidenti Donald Tramp dekabrın 18-də ABŞ-yə girişə icazə verən "Green Card" lotereya proqramını müvəqqəti dayandırıb.
Braun Universiteti və MIT-də atışmalar törətməkdə şübhəli bilinən şəxs Birləşmiş Ştatlara məhz bu proqramla daxil olub.
Daxili təhlükəsizlik naziri Kristi Noem X sosial platformasında yazır ki, Trampın göstərişi ilə o, ABŞ Vətəndaşlıq və İmmiqrasiya Xidmətinə proqrama fasilə vermək əmri verib.
"Bu mənfur insan ölkəmizə buraxılmamalı idi", – o, şübhəli, Portuqaliya vətəndaşı Klaudio Neves Valente barədə deyib.
48 yaşlı Neves Valente dekabrın 18-də axşam özünə açdığı atəşdən ölü tapılıb, - rəsmilər belə deyirlər. Braun Universitetində iki tələbə öldürülüb, doqquzu yaralanıb, MIT-də isə bir professor qətlə yetirilib.
Neves Valent 2000-ci ildə tələbə vizası ilə Braunda təhsil almağa başlayıb. 2017-ci ildə ona immiqrasiya, aylar sonra daimi yaşayış vizası verilib. Amma 2001-2017-ci illərdə harada olduğu bəlli deyil.
İmmiqrasiya vizası proqramı ilə hər il 50 minədək "green card" verilir. Bu lotereyanı Konqres yaradıb, əsasən ABŞ-də az təmsil olunan ölkələrdən, Afrikadan olanlara verilir.
2025-ci ildə proqrama 20 milyonadək insan müraciət edib, azı 131 min nəfər seçilib, buraya qaliblərin xanımları da daxildir. Amma qalib olandan sonra onlar xüsusi yoxlamadan da keçirlər. Portuqaliya vətəndaşları cəmi 38 yer qazanıb.
Tramp uzun müddət idi viza lotereyasına qarşı çıxırdı. Noyabrda Ağ ev yaxınlığında Milli Qvardiyanın iki üzvünü bıçaqlamaqda bir əfqan şübhəli bilinib. Bundan sonra Tramp administrasiyası Əfqanıstan və digər ölkələrdən immiqrasiyanı məhdudlaşdırıb.
Tramp ilsonu çıxışında daha çox Baydeni tənqid edib
ABŞ prezidenti Donald Tramp dekabrın 17-də Ağ evdə bayramqabağı çıxışını edib. O, vəzifədə olduğu bir ili uğur hekayəsi kimi təqdim edib. Bu arada amerikalılar iqtisadiyyat sarıdan narahatdırlar, respublikaçıları 2026-cı ildə Konqresə gərgin aralıq seçkiləri gözləyir.
Tramp təxminən 20 dəqiqəlik çıxışında sələfi, demokrat Co Baydeni tənqid edib, bir sıra sahələrdə problemlərə görə məhz onu günahlandırıb.
Ağ evin sözçüsü Kerolayn Livitt jurnalistlərə demişdi ki, Tramp çıxışında yeni siyasətinə toxuna bilər, amma "Reuters" onun gələcək planları barədə çox az danışdığını yazır.
Tramp növbəti həftə ərzində 1.45 milyondan çox Amerika hərbçisinə birdəfəlik 1776 dollar ödəniləcəyini deyib. O, həmçinin respublikaçıların səhiyyə sığortasını kompensasiya etmək üçün ictimaiyyətə nağd pul vermək təklifinə dəstək bildirib. İndiyədək bu məsələ səhiyyə subsidiyaları ilə ödənir. Amma respublikaçıların təklifi Konqresdə yetərincə dəstək almalıdır.
Bayden administrasiyasını ittiham edən Tramp qiymətlərin yuxarı olması fikri ilə razılaşsa da, ölkəni iqtisadi dirçəliş gözlədiyini vurğulayıb.
"Yüksək qiymətləri salıram, çox sürətlə salıram", – o deyib.
Çıxışdan sonra demokratlar deyiblər ki, Tramp amerikalıların problemlərinin həlli üçün çox az həll təklif edib.
Tramp onu da deyib ki, 16 trilyon dollarlıq investisiya cəlb edib, yeni iş yerləri yaradılacaq, zavodlar açılacaq.
Prezident xarici məsələlərə az yer ayırıb. O, İranla müharibədən, Qəzzadakı sülh səylərindən danışıb. Amma Ukraynadakı müharibəyə, Venesuelaya ilə hərbi gərginliyə toxunmayıb. Latın Amerikası sahillərində gəmilərə zərbələrdə 100-dək insan öldürülüb. Tramp həmçinin Venesueladan neft daşınmasını tamamilə bloklamaq vədi verib. Ötən gecəki çıxışında isə bu məsələlərə toxunmayıb.
Gürcüstan xaricdəki vətəndaşların seçkilərdə səs verməsini yasaqladı
Gürcüstan parlamenti Seçki Məcəlləsinə dəyişiklikləri sonuncu, üçüncü oxunuşda təsdiqləyib. Xaricdə yaşayan gürcüstanlıların parlament seçkilərində səs verməsi qadağan olunub.
Yalnız Gürcüstana gəlib səs vermək mümkün olacaq, həm də yalnız qeydiyyat ünvanı üzrə. Eyni qayda referendumlara da aiddir.
Əvvəllər bu məhdudiyyət yalnız bələdiyyə seçkilərinə aid idi. Parlament seçkilərində ölkədə yaşamayan Gürcüstan vətəndaşları belə konsulluq və səfirlikdəki seçki məntəqələrində səs verə bilirdilər.
Qanun layihəsi təşəbbüsü hakim "Gürcü Arzusu" partiyasından gəlib, bunu "xaricdən müdaxiləni önləmək" zərurəti ilə izah ediblər. Partiya təmsilçilərinin fikrincə, Gürcüstandan kənarda yaşayan vətəndaşlar xarici yurisdiksiya altındadır və "ölçülüb-biçilmiş seçim" edə bilməzlər.
Gürcüstan Mərkəzi Seçki Komissiyasının məlumatına görə, 2024-cü il parlament seçkilərində xaricdə təxminən 96 min seçici qeydiyyatdan keçib. Amma diplomatik nümayəndəliklərdə açılan məntəqələrin azlığı səbəbindən cəmi 34 minədək seçici səs verə bilib. Xaricdəki məntəqələrin əksəriyyətində müxalifət partiyaları qalib gəlib.
Seçki Məcəlləsinə dəyişikliklər seçki məntəqələrində audioyazını qadağan edir, videoyazıya icazə verilir. Həmçinin partiya üzvü olmayan şəxslərin namizəd kimi qeydiyyatı yasaqlanır: namizəd mütləq hansısa partiyanın və ya siyasi birliyin üzvü olmalıdır.
ABŞ Milli Müdafiə Aktında Ukrayna və Avropaya dəstək nəzərdə tutulub
Dekabrın 17-də ABŞ Senatı 901 milyard dollarlıq hərbi büdcəni təsdiqləyib. Ağ ev prezident Donald Trampın sənədi imzalayacağını bildirib. Ötən həftə layihə Nümayəndələr Palatasından keçmişdi.
2026-cı il maliyyə ili üçün Milli Müdafiə Aktı (NDAA) bu ilin əvvəlində Konqresin iki palatasında qəbul olunmuş layihələr arasında kompromis sayılır. Hərbçilərin maaşlarında 4 faizlik artım, hərbi avadanlıq alışı, Çin və Rusiya ilə rəqabətliliyin gücləndirilməsi nəzərdə tutulub.
NDAA-da Avropada təhlükəsizliyə dəstəklə bağlı bir neçə müddəa var və bu, Trampla respublikaçılar arasında ziddiyyəti üzə çıxarır. Bu ayın əvvəlində Ağ evin yaydığı Milli Təhlükəsizlik Strategiyasında Rusiyaya daha isti münasibət sərgilənir, ABŞ-nin Avropa ilə əlaqələrinə yenidən baxılır.
Sənəddə Ukraynaya 800 milyon dollarlıq yardım yer alıb, iki il ərzində hər il üçün 400 milyon dollar.
Həmçinin Baltik Təhlükəsizlik Təşəbbüsünə səlahiyyət verilir, Latviya, Litva və Estoniyanın müdafiəsinə 175 milyon dollar ayrılması planlaşdırılır. Müdafiə Departamentinin Avropada ABŞ qüvvələrinin sayını 76 mindən aşağı salmasına məhdudiyyət qoyulur.
Konqres 60 ildən çoxdur hər il NDAA-nı qəbul edir.
Daha bir detal: sənəddə ABŞ Dövlət Departamentinin adının Müharibə Departamentinə dəyişdirilməsi üçün vəsait nəzərdə tutulmayıb. Tramp bunu istəsə də, Konqresin təsdiqi olmadan gerçəkləşdirə bilməz.
Daha 7 ölkə vətəndaşlarının ABŞ-yə girişi yasaqlandı
ABŞ prezidenti Donald Tramp daha 7 ölkə vətəndaşlarının bu ölkəyə girişini qadağan edib. Ağ ev bəyanatında bunu həmin ölkələrdə yoxlama prosedurlarında kəskin çatışmazlıqlarla izah edib. Məqsədin Birləşmiş Ştatları milli təhlükəsizliyə təhdidlərdən qorumaq olduğu bildirilib.
Dekabrın 16-da açıqlanan qadağa Burkina-Faso, Mali, Niger, Cənubi Sudan, Suriya və Fələstin administrasiyasının verdiyi səyahət sənədlərini daşıyan vətəndaşlara aiddir. Laos və Syerra-Leone vətəndaşlarına daha öncə qismən məhdudiyyətlər tətbiq olunurdu, indi bu, tam qadağa formasını alacaq.
Genişləndirilmiş qadağa yanvarın 1-dən qüvvəyə minir.
"Reuters" yazır ki, Tramp noyabrda Suriya prezidenti Əhməd əş-Şaraa ilə görüşəndə Suriyanın uğurlu olması üçün əlindən gələni edəcəyini demişdi. Əş-Şaraa keçmiş "əl-Qaidə" komandiridir, bu yaxınlaradək Vaşinqton onu xarici terrorçu kimi sanksiya siyahısına salmışdı.
Ağ ev Suriyanın da siyahıya salınmasını bu ölkədən gələnlərin viza müddətindən artıq qalması göstəricisinin yuxarı olması ilə izah edib.
D.Tramp iyunda 12 ölkə vətəndaşlarının ABŞ-yə girişini yasaqlamışdı və bu qadağa qüvvədə qalır.
Nigeriya daxil olmaqla daha 15 ölkəyə isə qismən məhdudiyyətlər tətbiq olunacaq.
ABŞ sanksiya altında olan tankerlər üçün Venesuela limanlarını bağlayır
Dekabrın 16-da ABŞ prezidenti Donald Tramp sanksiyaya düşən neft tankerlərinin Venesuelaya giriş və çıxışına qadağa qoyduğunu elan edib. "Reuters" Vaşinqtonun Nikolas Maduro hökumətinə təzyiqi artırdığını yazır.
Bu tədbirin necə həyata keçiriləcəyi, Sahil Qvardiyasına üz tutub-tutmayacağı aydın deyil. Administrasiya minlərlə hərbçini, 20-dən çox hərbi gəmini regiona göndərib.
Venesuela hökuməti isə bəyanatında Trampın "gülünc" təhdidini rədd edib.
Dekabrın 17-də Asiya bazarında neft 1 faiz bahalanıb. "Brent" xam neftinin fyuçersləri 70 sent artaraq bareli 59.62 dollar olub. "Qərbi Texas" neftinin bareli isə 56 dollara çatıb.
Neft bazarı iştirakçıları qiymət artımını Venesuelanın ixracında potensial azalma ilə izah edirlər. Amma, eyni zamanda, Trampın blokadanı necə gerçəkləşdirəcəyini, bunun sanksiya altında olmayan gəmilərə də aid olub-olmayacağını gözləyirlər.
Venesueladan neft daşıyan gəmilərin çoxu sanksiya altındadır. Bəzi şirkətlərə isə sanksiya qoyulmayıb. ABŞ-nin "Chevron CVX.N" şirkəti Venesuela neftini öz gəmiləri ilə daşıyır. Venesuela xam neftinin ən böyük alıcısı isə Çindir, idxalının 4 faizə qədərini bu neft təşkil edir.
ABŞ-nin iki rəsmisi "Reuters"ə deyib ki, yeni qayda tam tətbiq edilərsə, Maduroya böyük təsir göstərər.
Trampın Maduroya təzyiq kampaniyasına regionda hərbi iştirakı artırmaq daxildir. Sakit Okeanda və Karib dənizində gəmilərə 20-dən çox zərbə endirilib və azı 90 nəfər öldürülüb.
ABŞ prezidenti bu Cənubi Amerika ölkəsinə tezliklə quru zərbələrin də başlanacağını bildirir.
'Gürcü legionu' Ukrayna Könüllü Ordusunun tərkibinə salınıb
"Gürcü milli legionu" rəsmən Ukrayna Könüllü Ordusunun (UKO) tərkibinə salınıb. Bu barədə UKO komandanı Dmitro Yaroş açıqlama verib. Onun dediyinə görə, legionun komandiri Mamuka Mamulaşviliyə "qardaşlıq, birlik və ümumi mübarizə rəmzi olan" döyüş bayrağı təqdim olunub.
Xəbəri "Exo Kavkaza" yayıb.
Keçmiş deputat D.Yaroş sosial şəbəkədə Mamuka ilə 2014-cü ildən Rusiya qüvvələrinə qarşı birgə döyüşdüyünü yazıb.
M.Mamulaşvili isə "Gürcü legionu"nun müharibənin əvvəlindən Ukraynanı müdafiə edən ilk xarici döyüş bölmələrindən biri olduğunu, ukraynalı könüllülərlə çiyin-çiyinə savaşdığını qeyd edib.
Medianın daha öncə yazdığına görə, Ukrayna hakimiyyəti bütün beynəlmiləl legionların ləğvi, onların şəxsi heyətinin hücum bölmələrinə daxil edilməsinə qərar verib. Legionların bəzi üzvləri bu qərarın Ukrayna ordusuna xarici könüllülərin axınını ciddi azaldacağını, hətta tamamilə dayandıra biləcəyini deyiblər.
"Gürcü milli legionu" Ukrayna ordusunun tərəfində döyüşən könüllü silahlı birləşmədir. Onun tərkibində əsasən silahlı münaqişələrdə iştirak təcrübəsi olan keçmiş gürcü hərbçilər yer alıb. Rusiya "Gürcü legionu"nu terror təşkilatı kimi tanıyıb. M.Mamulaşvilini 23 il qiyabi həbsə məhkum ediblər.
Ukraynanın "Sağ sektor" təşkilatının (Rusiyada ekstremist kimi tanınıb və qadağan edilib) keçmiş lideri, keçmiş deputat D.Yaroş 2021-ci ildə Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin baş komandanının müşaviri təyin edilib. Rusiyada kremyönlü mediada Yaroş ümumi isimə çevrilib, onu Ukraynada "banderaçı" millətçilərin üstünlük təşkil etməsi iddiaları kontekstində yada salırlar.
Belarusda məhkəmə Avropa Şurasının saytını 'ekstremist' sayıb, beş gün sonra qərarı ləğv edib
Dekabrın 10-da Minsk şəhərinin Partizanski rayon məhkəməsi Avropa Şurasının rəsmi saytının "ekstremist" kimi tanınması ilə bağlı öz qərarını ləğv edib. Xəbəri "Vyasna" hüquq müdafiə mərkəzi yayıb.
Elə həmin məhkəmə dekabrın 5-də Avropa Şurasının saytının "ekstremist" kimi tanınması barədə qərar çıxarmışdı.
2020-ci ildə Belarus hakimiyyəti etirazçılara qarşı genişmiqyaslı repressiyalara başlayandan Avropa İttifaqı (Aİ) Aleksandr Lukaşenko rejiminə sərt sanksiyalar tətbiq edib. Repressiya dalğası minlərlə insanın həbsi ilə nəticələnib. "Vyasna" 2020-ci ildən bəri 7 min 840-dan çox şəxsin siyasi motivli işlər üzrə məhkum edildiyini bildirir.
Rusiya Ukraynaya qarşı genişmiqyaslı işğalından sonra sanksiyaların ikinci dalğası başlanıb. Belarus ordusu rəsmən Rusiyanın Ukraynaya qarşı müharibəsində iştirak etmir, amma Lukaşenko ölkə ərazisini Rusiya qoşunlarının keçidi, müvəqqəti yerləşməsi üçün açıb. 2024-cü ilin sentyabrında Avropa Parlamenti Lukaşenkonun Rusiyanın Ukraynaya qarşı təcavüzündə və uşaqların aparılmasında iştirakını pisləyib, Haaqa Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsini onun barəsində həbs orderi verməyə çağırıb.