Avropa Birliyi (AB) Macarıstanın sağ qanad Baş naziri Viktor Orban hökumətinin parlamentdən keçirdiyi qanunu dəyişməsi üçün iki ay vaxt qoyub. Qanun xaricdən maliyyələşən qeyri-hökumət təşkilatlarından (QHT) xarici donorları açıqlamağı tələb edir.
27 min dollardan artıq illik vəsait
Blokun icraedici qanadı olan Avropa Komissiyası fevralın 18-də Budapeştə məktubunda yazır ki, dəyişikliklərin icrası üçün iki ay vaxtı var. Avropa Birliyinin Ədalət Məhkəməsinin ötən il çıxardığı qərarda deyilir ki, 2017-ci ildə qəbul olunmuş qanun “ayrıseçkilik yaradan və əsaslandırılmamış qadağalar tətbiq edir”, bu isə şəxsi datanın qorunması və birləşmə azadlığı daxil fundamental hüquqları pozur.
Qanunun məqsədinin QHT-lərin maliyyələşməsində şəffaflığı artırmaq və çirkli pulyuma ilə mübarizə olduğu bildirilir. İldə xaricdən 7.2 milyon Macarıstan forintindən (27 min dollar) artıq vəsait alan QHT-lərdən vəsaiti qeydiyyatdan keçirərək donorları açıqlamaq tələb olunur.
Komissiya hesab edir ki, dəfələrlə çağırış etməsinə baxmayaraq, Macarıstan qərarın icrasından ötrü gərəkən addımlar atmayıb. Bu səbəbdən qurum Macarıstana məktub göndərərək tələb olunan tədbirlərə görə iki ay vaxt qoyub.
Cərimə tətbiq oluna bilər
“Budapeşt hökmü yerinə yetirməzsə, Komissiya məhkəmədən maliyyə cərimələrinin tətbiqini istəyə bilər”, – qurum bildirir.
Tənqidçilər bu addımın Macarıstan doğumlu ABŞ milyarderi və xeyriyyəçi, Orbanın sərt tənqidçisi Corc Sorosu hədəfə aldığını deyirdilər.
Orban Sorosun maliyyələşdirdiyi QHT-ləri siyasi müdaxilədə ittiham edir. Soros isə özünə qarşı kampaniyanı macarıstanlıların diqqətini yayındırmaqdan ötrü saxta xarici düşmən yaratmaq niyyəti güdən “təhrif və yalan” adlandırıb.
Macarıstan bildirir ki, qanun şəffaflığı gücləndirir, qadağaları fərq qoymadan hamıya aid edir, yalnız ictimai müzakirəyə ciddi təsiri olan təşkilatlara deyil.
AB Macarıstanı bir sıra işlər üzrə məhkəməyə verib, hökuməti media və akademikləri sıxışdırmaqda suçlayıb.
