Dünya xəbərləri
Fransada 5 miqrant güllələnib
Fevralın 1-də Fransanın şimalındakı Kale liman şəhərində əfqanlarla afrikalılar arasında dava-dalaş zamanı beş miqrant güllələnib.
16-8 yaşlı dörd eritreyalının durumunun ağır olduğu bildirilir, beşinci şəxssə yaxınlıqdakı Lil şəhərində xəstəxanaya yerləşdirilib.
Toqquşmalarda iki polis əməkdaşı daxil olmaqla, 10-dan çox adamın xəsarət aldığı bildirilir.
Daxili işlər naziri Gerard Collomb şəhərə səfəri zamanı deyib ki, “zorakılıq həm kalelilər, həm də miqrantlar üçün dözülməz formaya çatıb. Bel bir zorakılıq heç vaxt görünməyib”.
Məlumatlara görə, dava-dalaş miqrantlar ərzaq növbəsinə durarkən baş verib. Frans Pres agentliyi bir əfqanın havaya atəş açmasıyla insidentin qızışdığını yazıb.
Kaledəki məşhur Cəngəllik düşərgəsində vaxtilə Britaniyaya getməyə çalışan 8 min nəfər qalırdı. Düşərgə 2016-cı ildə dağıdıldı.
Amma yenə də yüzlərlə miqrant bu liman şəhərində qalır, İngiltərə kanalından keçməyə fürsət axtarır.
Bütün xəbərləri izləyin
Üç ölkə Fələstin dövlətini tanıdı
Norveç, İrlandiya və İspaniya Fələstini müstəqil dövlət kimi tanıyıb.
Bununla bağlı qərarlar mayın 28-dən qüvvəyə minməlidir.
İsrail isə buna cavab olaraq Oslo, Dublin və Madriddəki səfirlərini məsləhətləşmələr üçün geri çağırmaq qərarına gəlib.
Sloveniya iyunun 13-də Fələstin dövlətini tanımağa hazırlaşır
Lyublyana Fələstinin dövlət kimi tanınması prosesinə başlayıb və müvafiq təklif iyunun 13-də parlamentə təqdim olunacaq, - Sloveniyanın xarici işlər naziri Tanya Fayon mətbuata açıqlamasında bildirib.
O, Fələstinin müstəqilliyinin tanınması prosesini dönməz hesab edib.
"Şadam ki, hökumət Fələstini tanımaq prosesindədir. Bununla Sloveniya Yaxın Şərqdə sülhün və İsrail-Fələstin münaqişəsinin iki dövlətli həllinin zəruriliyi barədə aydın siqnal göndərir", - o vurğulayıb.
Mayın 8-də Baham adaları Fələstini müstəqil dövlət kimi rəsmən tanıdığını elan edib. Keçən ay Barbados və Yamayka Fələstini tanımaq qərarını açıqlamışdı.
Bugünədək BMT-yə üzv olan 193 ölkədən 139-u Fələstin Dövlətini tanıyıb.
1988-ci ildə qurulmuş Fələstin Dövləti Şərqi Qüds də daxil, 1967-ci il müharibəsindən bəri İsrailin nəzarəti altında olan İordan çayının qərb sahili və Qəzza zolağı üzərində suverenliyini elan edib.
Xatırlatma
İsrail-Fələstin münaqişəsinin tarixi ötən əsrin ortalarına gedir. 1947-ci ildə BMT Baş Assambleyası Fələstin ərazisinin ayrı-ayrı yəhudi və ərəb dövlətlərinə bölünməsinə, Yerusəlimin (Qüds) BMT nəzarəti altında xüsusi statusa malik ayrıca bir şəhərə çevrilməsinə səs verib. Bunu İsrail qəbul etsə də, bəzi ərəb ölkələri ona qarşı çıxıb. Nəticədə tərəflər arasında münaqişə yaranıb.
Sonradan bəzi ərəb ölkələri də, BMT kimi, İsraili müstəqil dövlət kimi tanıyıblar.
Fələstin hazırda BMT-də müşahidəçi statusuna malikdir.
Rusiya orbitdə antikosmik silah yerləşdirmiş ola bilər
Amerika Birləşmiş Ştatları (ABŞ) hesab edir ki, Rusiya artıq kosmosa antikosmos silahı ilə bir neçə uçan aparat göndərib.
Pentaqonun sözçüsü Pat Rayderin mayın 21-də deməsinə görə, beş gün əvvəl Rusiyanın kosmosa buraxdığı peyk, çox güman ki, Yerin aşağı orbitində peyklərə hücum edə bilən kosmik silahdır.
Onun Amerika peykləri üçün təhlükə olub-olmaması ilə bağlı sualın cavabında Pentaqon sözçüsü vurğulayıb ki, bu, onların peykləri ilə eyni orbitdə yerləşən peyk əleyhinə silahdır: "Şübhəsiz ki, biz bu obyekti izləyəcəyik".
"Reuters" izah edir ki, söhbət Rusiyanın "Kosmos 2576" peykindən gedir, o, 2019, 2022-ci illərdə buraxılan və Pentaqonun kosmik silah olduğunu təxmin etdiyi Rusiya peyklərinə bənzəyir. Bu peyklərdən biri uzun müddət Amerika kəşfiyyat peykini izləyib. ABŞ analitiklərin sözlərinə görə, yeni Rusiya peyki ölkələrinin "USA-314" kəşfiyyat peyki ilə eyni orbitə çıxarılıb və, yəqin ki, gələcəkdə onun yağınlığında olacaq.
Kosmosa silah yerləşdirilməsi məsələsi son həftələrdə BMT-də Rusiya ilə ABŞ arasında qarşıdurmaya səbəb olub.
Ermənistan AES-in ömrünü uzatmaq üçün lazımi tədbirlər görüb- Mirzoyan
Ermənistanın xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan Vyanada Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyinin (IAEA) baş direktoru Rafael Qrossi ilə görüşərək Metsamor Atom Elektrik Stansiyasının (AES) gələcək təhlükəsiz və etibarlı istismarı məsələlərini müzakirə edib.
Ermənistan tərəfinin məlumatına görə, Mirzoyan qeyd edib ki, ölkəsi nüvə enerjisinin əhəmiyyətindən və milli prioritetlərdən çıxış edərək AES-in ömrünün 2036-cı ilə qədər uzadılması üçün lazımi tədbirlər görüb.
Mirzoyan ilə Qrossi energetika, səhiyyə, xüsusilə onkologiya və radiasiya təbabəti sahəsində həyata keçirilən layihələr barədə fikir mübadiləsi aparıblar.
Azərbaycan uzun illərdir ki, Metsamor (Ermənistan) AES-in region üçün təhlükə yaratdığını iddia edir. 2023-cü ilin oktyabrında Türkiyə parlamentinin petisiya komitəsinə bu ölkənin sərhədindən 16 kilometr aralıda yerləşən Metsamor AES-in bağlanması ilə bağlı tədbirlər görülməsi üçün vətəndaşlardan müraciət daxil olduğu açıqlanıb. Ərizənin müəllifləri stansiyanın istismar müddətinin başa çatması səbəbindən təhlükəli ola biləcəyindən narahat olduqlarını bildiriblər.
Bu ilin martında Brüsseldə Atom Enerjisi üzrə birinci Sammitdə Ermənistan baş naziri Nikol Paşinyan nüvə enerjisinin ölkəsinin strategiyasının təməl daşı olduğunu bəyan edib. O vurğulayıb ki, Ermənistanın nüvə təhlükəsizliyinin təmin olunmasında IAEA ilə fəal əməkdaşlıq edilir və onların tövsiyələri, bütün öhdəliklər yerinə yetirilir.
1976-cı ildə istismara verilən Metsamor AES Ermənistanın elektrik ehtiyacının 40 faizindən çoxunu təmin edir.
'Dini liderin ətrafına toplaşan qrup bu vəzifədə Əli Xameneinin oğlunu görmək istəyir', - 'Hürriyet'
Türkiyənin "Hürriyet" qəzeti yazır ki, İran prezidenti İbrahim Rəisinin ölümü bu ölkədə hakimiyyət uğrunda daxili mübarizə ilə bağlı ola bilər.
Mayın 19-da İranın şimal-qərbində Verzeqan bölgəsində prezident İbrahim Rəisi, xarici işlər naziri Hüseyn Əmir Abdullahian və digər rəsmiləri daşıyan helikopter qəzaya uğrayıb. Onlar həlak olublar.
Nəşrdə qeyd edilir ki, hazırkı ali dini lider Əli Xameneinin yaşının çox olması ilə əlaqədar İranda dini rəhbərlikdə hakimiyyət uğrunda mübarizə gedir.
"Rəisi dini lideri seçəcək nümayəndə heyətinin tərkibində idi və həmin posta ən güclü namizədlərdən biri idi. Lakin dini liderin ətrafına toplaşan qrup bu vəzifədə Əli Xameneinin oğlu Müctəba Xameneini görmək istəyir", - qəzetdə yazılıb.
"Helikopter qəzası məsələsində diqqət Rəisi üzərindədir, lakin xarici işlər naziri Hüseyn Abdullahian İran rejiminin mühüm fiqurlarından sayılırdı. O, Rəisidən sonra prezidentliyə namizədlərdən biri idi. Əgər ona qarşı sui-qəsd olubsa, bu, bir daşla iki quş vurmaq deməkdir", – müəllif vurğulayır.
"Hürriyet" İran prezidentinə nə üçün kifayət qədər avadanlığı olmayan helikopter ayrıldığına da diqqət çəkir. "Əksinə, prezidentə ən yaxşı təchiz olunmuş helikopterlər ayrılmalı idi. Hava şəraiti helikopterlərin uçuşu üçün təhlükəli idisə, prezidenti niyə ora apardılar?", - hökumət dairələrinə yaxın köşə yazarı Abdulkadir Selvi sual edir.
Onun sözlərinə görə, hərbi və mülki təyyarələr ilə helikopterlərdə quraşdırılan ELT cihazı nəinki havada hərəkəti izləməyə imkan verir, həm də hava limanlarında eniş və uçuş zamanı olmazsa-olmaz sayılır: "Peyk izləməni təmin edən ELT cihazı hətta gəmilərdə də var. Yeganə istisna odur ki, pilotlar xüsusi xidmətlərin istifadə etdiyi təyyarələrdə məxfi tapşırıqları yerinə yetirərkən yaxalanmamaq üçün onu söndürə bilər. Bəs niyə o, prezidenti aparan helikopterdə yox idi? Doğrudanmı prezident hətta ELT cihazı olmayan helikopterdə daşınıb?".
Netanyahunun həbsinə order istənir
Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi (ICC-BCM) Qərbin terror təşkilatı saydığı-HƏMAS-ın lideri Yəhya Sinvar və İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahunun hərbi, habelə insanlıq əleyhinə cinayətlər ittihamı ilə həbsinə order verilməsini istəyir.
Bu barədə məhkəmənin baş prokuroru Kərim Xan CNN telekanalında bildirib .
Qərarı BCM-nin hakimlər kollegiyası verməlidir.
İsrailin müdafiə naziri Yoav Qallant, həmçinin HƏMAS-ın iki yüksək rütbəli lideri – "Əl-Qasım" Briqadalarının rəhbəri Məhəmməd Diab İbrahim əl-Masri və qrupun siyasi lideri İsmayıl Haniyə barəsində də həbs orderləri istənilib.
Fələstin silahlılarının liderlərinə qarşı ittihamlar arasında "məhv etmə, qətl, girov götürmə, zorlama və həbs zamanı cinsi təcavüz" var.
İsrail siyasətçiləri isə müharibə metodu kimi məhv, aclıqdan istifadədə, humanitar yardımların çatdırılmasından imtina və mülki əhaliyə qəsdən hücumlarda günahlandırılırlar.
CNN qeyd edir ki, bu, ABŞ-ın yaxın müttəfiqinin liderlərinin BCM-də ilk dəfə hədəfə alınmasıdır. Eyni zamanda, həm İsrail, həm də qismən tanınan Fələstin dövləti BCM-nin təsis sənədi olan Roma Statutunu ratifikasiya etməyib. Bununla belə, məhkəmə Fələstin liderlərinin 2015-ci ildə onun başlıca prinsiplərinə əməl etməyə rəsmi razılıq verməsindən sonra Qəzza zolağı, Şərqi Qüds və İordan çayının qərb sahili üzərində yurisdiksiyaya malik olduğunu iddia edir.
"The New York Times" (NTY) qəzeti bir ay əvvəl BCM-nin Netanyahunun həbsinə order verə biləcəyi barədə yazıb. Qəzetin mənbələrinin bildirdiyinə görə, İsrailin baş naziri bu ehtimaldan çox narahat olub və ABŞ prezidenti Co Bayden ilə söhbət də daxil olmaqla, BCM-nin planlarını dəyişmək üçün çoxsaylı telefon danışıqları aparıb. NYT-nin həmsöhbətlərindən biri bildirib ki, vəziyyət son vaxtlar İsrailin qərar qəbul etməsinə artıq təsir göstərib.
Daha sonra Netanyahu açıq şəkildə xəbərdarlıq etdi ki, orderlərin verilməsi BCM-də "silinməz ləkə" qoyacaq. Habelə xatırladıb ki, təşkilat "Holokost nəticəsində" qurulub və İsrailin əsas özünümüdafiə hüququnu sarsıtmağa cəhd göstərməməlidir.
Xatırlatma
İsrail oktyabrın 7-də HƏMAS-ın ölkənin cənubuna hücumundan sonra Qəzza zolağında hərbi əməliyyatlar aparır. Hücum zamanı min 200-dən çox israillinin öldürüldüyü, 250-dən çoxunun girov götürülərək Qəzzaya aparıldığı bildirilir.
HƏMAS-ın nəzarətində olan Qəzza Səhiyyə Nazirliyi hərbi əməliyyatların başlanmasından bəri 35 min fələstinlinin həlak olduğunu açıqlayıb.
Bir çox ölkələr İsraili mülki şəxslərə qarşı hədsiz qəddarlıqda ittiham edir. İsrail ordusu yalnız qruplaşmanın infrastrukturuna zərbələr endirdiyini, HƏMAS-ın mülki insanlardan canlı qalxan kimi istifadə edərək obyektlərini əhalinin sıx məskunlaşdığı ərazilərdə yerləşdirdiyini vurğulayır.
Türkiyədə kürdlərin aparıcı simalarına hökm oxunub
Türkiyə məhkəməsi mayın 16-da kürdyönümlü keçmiş Xalqların Demokratik Partiyasının (HDP) bəzi liderlərini 2014-cü ilin oktyabrında ölkənin bir sıra şəhərlərində kütləvi iğtişaşları qızışdırmaqda təqsirli bilərək uzunmüddətli həbsə məhkum edib.
Partiyanın lideri, prezidentliyə keçmiş namizəd Selahattin Demirtaş 42 il, partiyanın sədr müavini Figen Yüksekdağ 30 il, Mardinin keçmiş bələdiyyə sədri Ahmet Türk isə 10 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib, - "Reuters" xəbər verir.
S.Demirtaş 2016-cı ilin noyabrından həbsdədir. 2020-ci ildə Avropa İnsan Haqları Məhkəməsi (AİHM) rəsmi Ankaradan siyasətçinin dərhal azadlığa buraxılmasını tələb edib. Lakin Türkiyə hakimiyyəti indiyədək AİHM-in qərarını icra etməyib.
2014-də Suriyanın bir hissəsini zəbt edən İŞİD qruplaşması PKK (Kürdüstan Fəhlə Partiyası)/YPG (Xalq Müdafiə Birlikləri) ilə savaşaraq Kobaniyə qədər irəliləyib. Konbanidə olan PKK/YPG qruplaşmalarına dəstək üçün HDP həmin il oktyabrın 6-da Türkiyədəki tərəfdarlarını küçələrə çağırıb. Kürd əsilli insanların yaşadığı bölgədə böyük iğtişaş yaranıb. İkisi polis olmaqla 35 nəfər həlak olub, yüzlərlə şəxs xəsarət alıb.
Paris Yeni Kaledoniyadakı iğtişaşlarda Bakını günahlandırır
Fransanın daxili işlər naziri Jerald Darmanen Azərbaycanı Yeni Kaledoniyanın daxili işlərinə qarışmaqda və Sakit okean adasındakı iğtişaşlarla əlaqəli olmaqda ittiham edib.
Jurnalistin Azərbaycanın, Rusiyanın və ya Çinin Yeni Kaledoniyada baş verən iğtişaşlarla əlaqəsinin olub-olmaması ilə bağlı sualını cavablandıran nazir belə deyib: "Azərbaycana münasibətdə bu, fantaziya deyil, reallıqdır". O, Kaledoniyanın müstəqilliyinin tərəfdarlarından bəzilərinin Azərbaycanla sövdələşməsindən təəssüfləndiyini bildirib.
Rəsmi Bakı müdaxilə ittihamlarına cavab verib, onları "əsassız" adlandırıb və "təhqiredici" bəyanatlar kimi qiymətləndirib. "Fransanın daxili işlər naziri Jerald Darmanenin... "France-2" telekanalına müsahibəsində ölkəmizə qarşı, eləcə də Azərbaycanla Yeni Kaledoniyanın müstəqillik tərəfdarlarının liderləri arasında iddia olunan münasibətlərə dair səsləndirdiyi növbəti əsassız fikirləri tamamilə rədd edirik", - Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin (XİN) mətbuata açıqlamasında bildirilir.
Bu il aprelin 18-də Azərbaycan və Yeni Kaledoniya arasında Əməkdaşlıq Memorandumu imzalanıb. Fransanın daxili işlər naziri Jerald Darmanen Bakını buna görə tənqid edib.
Fransa Yeni Kaledoniyaya ordu yeridir
Sakit okeanın cənubunda Fransanın xüsusi inzibati-ərazi qurumu olan Yeni Kaledoniyanı iğtişaşlar, müstəqillik tərəfdarları və əleyhdarları arasında toqquşmalar bürüyüb. Etirazların Yeni Kaledoniyada yaşayan fransızların səsvermə hüquqlarını genişləndirən qanuna görə başladığı açıqlanıb. İğtişaşlar zamanı ölənlər var, fövqəladə vəziyyət tətbiq edilib.
Baş nazir Qabriel Attal bildirib ki, Fransa hakimiyyəti fövqəladə vəziyyətin tətbiq olunduğu Yeni Kaledoniyada etirazlara görə ordunu cəlb etmək qərarına gəlib: "Silahlı qüvvələrin hərbçiləri Yeni Kaledoniya limanlarının və aeroportunun təhlükəsizliyini təmin etmək üçün yerləşdiriləcək".
Fransanın bu ərazi üzrə ali komissarı Lui Le Frank hərbi yardım istəyib, - Q.Attal daha sonra aydınlıq gətirib. Baş nazirin sözlərinə görə, Lui Le Frank Yeni Kaledoniyada TikTok-un dayandırılmasına da göstəriş verib və komendant saatı elan edib.
Etirazlara səbəb olan sənədin əleyhdarları hesab edirlər ki, bu, yerli əhalinin seçki imkanlarını zəiflədəcək və Parisin təsirini artıracaq. Aprelin əvvəlində qanun layihəsini Fransa Senatı, mayın 14-də isə Milli Assambleya (parlamentin aşağı palatası) təsdiqləyib. Yekun təsdiq iyunun əvvəlinə planlaşdırılır.
Etirazlar daha sonra da iğtişaşlara, qırğınlara və polislə toqquşmalara çevrilib. Səlahiyyətlilərin məlumatına görə, üç yerli sakin, həmçinin bir fransız polisi həlak olub.
2018-ci ildən 2021-ci ilə qədər Yeni Kaledoniyada Fransadan müstəqillik əldə etmək üçün üç referendum keçirilib, onlar müstəqillik tərəfdarlarının məğlubiyyəti ilə başa çatıb.
Putin və Si Cinpin hərtərəfli tərəfdaşlığa dair bəyanat imzalayıblar
Bu gün, mayın 16-da Rusiya prezidenti Vladimir Putin Çinə səfər edib.
Paytaxt Pekində danışıqlardan sonra Putin ilə Çin Xalq Respublikasının sədri Si Cinpin hərtərəfli tərəfdaşlıq və strateji qarşılıqlı əlaqələrin dərinləşdirilməsinə dair birgə bəyanat qəbul ediblər.
Rusiya prezidentinin köməkçisi Yuri Uşakov bir müddət əvvəl bildirib ki, sənəd iki ölkə arasında diplomatik münasibətlərin qurulmasının 75-ci ildönümünə təsadüf edir. Onun sözlərinə görə, bəyanatda ikitərəfli münasibətlərin "xüsusi" xarakteri qeyd olunur, əlaqələrin inkişafı üçün gələcək yollar göstərilir, "ədalətli, demokratik dünya nizamının formalaşmasında Rusiya və Çinin aparıcı rolu" vurğulanır.
Aİ Gürcüstanın üzvlük ərizəsini dondura bilər
Avropa İttifaqı Gürcüstanın bloka üzvlük ərizəsini dondurmaq niyyətindədir. Bu barədə son günlər Gürcüstan və Aİ rəsmiləri arasında aparılan müzakirələrdən xəbərdar olan mənbəyə istinadən "The Financial Times" yazır.
Belə bir qərar xaricdən maliyyə alan təşkilatların "xarici agent" kimi qeydiyyatdan keçməsini tələb edən mübahisəli qanun layihəsinin qəbulu ilə izah olunur.
Gürcüstanın qanunverici orqanı kütləvi etirazlara və bu təşəbbüsün ölkənin Avro-Atlantik istəklərini təhlükə altına salması barədə Qərbin xəbərdarlıqlarına məhəl qoymadan həmin qanun layihəsini dünən, mayın 14-də səs çoxluğu ilə qəbul edib.
Vaşinqton Gürcüstanla münasibətlərə 'əsaslı şəkildə' yenidən baxa bilər
"Xarici agentlər" haqqında qanunun qəbulu qətiləşərsə, Vaşinqton Gürcüstanla münasibətlərə "əsaslı şəkildə" yenidən baxa bilər. Bunu Ağ evin mətbuat katibi Karin Jan-Pyer bəyan edib.
"Gürcü xalqı bu qanunla bağlı öz fikrini küçələrdə etiraz aksiyası keçirərək bildirdi. Bu həftəsonu Gürcüstan tarixindəki ən böyük etirazların bəzilərini gördük. On minlərlə dinc etirazçı hədə-qorxu taktikasından qorxmayaraq öz hökumətlərini bu qanuna qarşı çıxmağa çağırıblar, çünki onlar Avro-Atlantik gələcək istəyirlər. Görək parlament nə edir, lakin bu qanun qəbul olunarsa, bizi Gürcüstanla münasibətlərimizə əsaslı şəkildə yenidən baxmağa məcbur edəcək", - Ağ evin mətbuat katibi bildirib.
Gürcüstan parlamenti qalmaqallı qanunu qəbul etdi
Gürcüstan parlamenti tənqidçilərin Rusiyanın "xarici agentlər" barədə repressiv qanununun analoqu adlandırdıqları "Xarici təsirin şəffaflığı haqqında" qanun layihəsini üçüncü, sonuncu oxunuşda qəbul edib.
Sənədin lehinə 150 deputatdan 84-ü – qanun layihəsinin təşəbbüskarı olan "Gürcü arzusu"nun nümayəndələri və onların müttəfiqləri səs verib. 30 deputat əleyhinə səs verib. Qərardan əvvəl gedən müzakirə zamanı deputatlar dalaşıblar, əlbəyaxa davaya keçiblər.
Gürcüstan prezidenti Salome Zurabişvili bundan əvvəl qanun layihəsi parlamentdə qəbul olunacağı təqdirdə ona veto qoyacağını vəd edib. Bununla belə, "Gürcü arzusu" prezidentin vetosunu aşmaq üçün kifayət qədər səsə malikdir. Bundan sonra da prezident qanunu imzalamazsa, onu parlamentin sədri imzalaya bilər və dərc olunar.
Qanun imzalanarsa, təşkilatlar və vətəndaş qrupları maliyyələrinin 20 faizindən çoxunu xaricdən alırlarsa, "xarici agent" kimi qeydiyyatdan keçmələri tələb ediləcək. Layihənin təşəbbüskarları bildirirlər ki, bu qanun Gürcüstanı etiraz aksiyalarının, radikal partiyaların və təbliğat mediasının xaricdən maliyyələşdirilməsindən qorumaq üçün lazımdır. Qanunun pozulması ağır cərimə ilə nəticələnəcək. Müəlliflər bildirirlər ki, onlar Rusiyanın deyil, Amerika qanunvericiliyinin normalarını götürüblər.
Müxalifət, xüsusən də həbsdə olan Mixeil Saakaşvilinin Vahid Milli Hərəkatının tərəfdarları hesab edirlər ki, bu sənəd vətəndaş cəmiyyətinə qarşı repressiyaları qanuniləşdirəcək, Gürcüstanın Qərbdən üz döndərməsinə və "Rusiyanın zəbtinə" gətirib çıxaracaq.
Dekabrda Gürcüstana Avropa blokuna namizəd ölkə statusu verən Avropa İttifaqı (Aİ) bu qanunun qəbulunun onun dəyərlərinə uyğun olmadığını və həmin ölkənin bu birliyə üzvlüyünü təhlükə altına atacağını bildirib.
On minlərlə Gürcüstan vətəndaşı da qanun layihəsinin əleyhinədir. Artıq bir aydan çoxdur ki, onlar ölkənin müxtəlif şəhərlərində Gürcüstan, Aİ bayraqları və "Rusiya qanunu"nu qəbul etməmək tələbi ilə küçələrə çıxırlar. Etirazlarda polislə toqquşma olub. Polis güc tətbiq edib və, onun ifadəsi ilə, "ictimai asayişi pozan" etirazçıları saxlayıb. Ölkədə "xarici agentlər" qanun layihəsinə qarşı tələbə tətili də keçirilir.
Keçən il kütləvi etirazlardan sonra Gürcüstan parlamenti "Gürcü arzusu"nun səsvermədən keçirməyə çalışdığı "xarici agentlər" haqqında qanun layihəsini rədd etmişdi. Bu il hakim partiyanın parlament fraksiyasının lideri Mamuka Mdinaradze qanun layihəsinin heç bir halda geri götürülməyəcəyini bəyan etmiş və onun yaz sessiyasının sonuna qədər qəbul olunacağına əminliyini bildirmişdi. Qanun layihəsini dəstəkləmək üçün Tbilisidə "Gürcü Arzusu" liderlərinin təşkil etdiyi mitinq də keçirilib.
100-dən çox 'arzuolunmaz' yazıçı Çin həbsxanalarında...
Çində 100-dən çox yazıçı, bloqer yazı və əsərlərinə görə həbs cəzası çəkir.
Bu barədə söz və yaradıcılıq azadlığının müdafiəsi ilə məşğul olan "PEN America" təşkilatının "Yazmaq Azadlığı" adlı hesabatında bildirilir.
Hesabat müəlliflərinin sözlərinə görə, 2023-cü ildə Çində həbsdə olan yazıçı və publisistlərin sayı ilk dəfə 100-ü keçərək 107 nəfərə çatıb. Onların təxminən yarısı internetdə postlarına görə məhkum edilib.
Eyni zamanda, hakimiyyətə "sədaqətsizlik" ifadə edən sözlərə görə məhkum olunan çinlilərin ümumi sayı xeyli çoxdur. Məsələn, "Sərhədsiz Reportyorlar" Təşkilatının məlumatına görə, hələ 2020-ci ildə ölkədə siyasi məhbus sayılan jurnalistlərin sayı 100 nəfəri keçib.
"PEN America" hesabatının müəllifləri dünyada sözə görə təqib edilən ən azı 339 yazıçının olduğunu bildirirlər.
"PEN Amerika"nın Tədqiqat şöbəsinin direktoru Ceyms Teyqer deyir ki, Çində fikirlərinə görə həbs olunanların faktiki sayı xeyli çox ola bilər. Hesabata azadlıqda olan, lakin senzuraya məruz qalan və ya özünü senzura etməyə məcbur olan yazıçılar daxil deyil.
Kifayət qədər loyal olmayan yazılara görə həbs olunan Çin vətəndaşları adətən "mübahisələri qızışdırma" və "iğtişaşlara təhrik"də ittiham olunurlar. Hətta Çin rəsmiləri əvvəllər bu ittihamların çox yayğın və ədalətsiz istifadə oluna biləcəyini istisna etməmişdilər.
Ermənistan və Hindistan müdafiədə birgə işçi qrup yaradır
Mayın 14-də Yerevanda Ermənistan və Hindistanın müdafiə nazirlikləri arasında ilk hərbi məsləhətləşmələr keçirilib.
Yerevan və Dehli arasında məsləhətləşmələrin nəticələrinə dair Protokol imzalanıb. Bununla da bu ölkələrin müdafiə nazirlikləri arasında 2024-2025-ci illər üçün Əməkdaşlıq Planı təsdiq edilib, ikitərəfli hərbi əməkdaşlıq üzrə birgə işçi qrupun yaradılmasına qərar verilib.
Ermənistan Müdafiə Nazirliyinin məlumatına görə, görüşdə əsas diqqət hərbi-texniki tərəfdaşlıq, hərbi təhsil, şəxsi heyətin taktiki hazırlığı, eləcə də ölkələr arasında təcrübə mübadiləsi məsələlərinə yönəldilib.
Ermənistan son iki ildə Hindistan ilə yüz milyonlarla dollar dəyərində müdafiə müqavilələri bağlayıb. Müqavilələr çərçivəsində haubitsa, reaktiv yaylım atəşi sistemləri, döyüş sursatları tədarük edilib və ya bu planlaşdırılır.
Yunanıstanın müdafiə naziri Nikos Dendias martın 4-də Yerevanda bəyan etmişdi ki, onlar Ermənistan-Yunanıstan-Fransa-Hindistan arasında hərbi sahədə dördtərəfli əməkdaşlığı istisna etmirlər.
Rejissor həbs və şallaqdan qurtulmaq üçün İranı gizli tərk edib
İranlı kinorejissor Məhəmməd Rəsulof bu ölkəni gizli şəkildə tərk etdiyini açıqlayıb. Onun sözlərinə görə, bu qərara səbəb onun məhkəmə hökmü ilə bağlı aldığı bildiriş olub. Ölkənin təhlükəsizliyinə xələl gətirdiyinə görə məhkəmə onu şallaq və 8 il həbs cəzasına məhkum edib.
"Milli təhlükəsizliyə qarşı sui-qəsd"də ittiham olunan Rəsulof bir neçə gün əvvəl İrandan Avropaya getdiyini bildirib.
Rejissorun bəyanatını onun bu yaxınlarda çəkilmiş "Müqəddəs əncirin toxumu" kinodramını yayımlayan "Films Boutique" və "Parallel45" şirkətləri dərc edib.
İran hakimiyyətinin filmin dünən, mayın 14-də Fransada açılan Kann Film Festivalından çıxarılması üçün rejissora təzyiq göstərdiyi bildirilirdi.
M.Rəsulof deyib ki, ayrılmaq qərarına gələrkən çox düşünməli olmayıb. "Həbsxana və mühacirət arasında seçim etməli oldum. Ürək ağrısı ilə könüllü sürgünü seçdim", - o deyib.
Blinken Kiyevdə: 'ABŞ Ukraynanı NATO üzvlüyünə yaxınlaşdırmaqdadır'
ABŞ administrasiyası Rusiyanın dondurulmuş aktivlərinin Ukraynanın bərpa olunmasında istifadə etmək məqsədilə müsadirə olunması üçün ölkə Konqresinin verdiyi yeni səlahiyyətlərdən tam faydalanmaq niyyətindədir.
Bunu ABŞ dövlət katibi Antoni Blinken mayın 14-də Kiyevdə prezident Volodimir Zelenski ilə danışıqlarının nəticələrinə həsr olunmuş mətbuat konfransında bəyan edib.
Blinkenin sözlərinə görə Vaşinqton G7 qrupundan olan partnyorları ilə birlikdə Rusiyanın dondurulmuş vəsaitlərindən Ukraynaya dəymiş ziyanın aradan qaldırılması üçün istifadə olunması təşəbbüsü üzərində işləyir.
Blinken habelə deyib ki, ABŞ yeni hərbi yardımının bir hissəsi artıq Ukraynaya çatdırılıb, qalan hissəsi isə artıq yoldadır.
Dövlət katibi əmin olduğunu bildirib ki, ABŞ-ın hərbi yardımı çətin zaman yaşayan Ukraynaya dəstək verəcək və döyüş meydanında vəziyyətin dəyişməsinə imkan yaradacaq.
Blinken bunu da vurğulayıb ki, Birləşmiş Ştatlar Ukraynanı NATO üzvlüyünə yaxınlaşdırmaqdadır.
Xarkov vilayətinin müdafiəsi üçün Patriot raketləri
Volodimir Zelenski isə danışıqların nəticələri barədə teleqram kanalında yazıb. O qeyd edib ki, dövlət katibi ilə müdafiə sahəsində gələcək əməkdaşlığı müzakirə edib.
Onun sözlərinə görə danışıqlarda söhbət habelə Patriot hava hücumundan müdafiə sistemlərindən də gedib.
Zelenski vurğulayıb ki, iki belə qurğu Xarkov vilayətinin müdafiəsini əhəmiyyətli dərəcədə təmin edə bilərdi.
Burada Rusiya son günlərdə genişmiqyaslı hücum əməliyyatları keçirir və Xarkov şəhəri fasiləsiz bombardman edilir.
Politico portalı bugünlərdə yazırdı ki, Kreml böyük bir ehtimalla Ukraynanın silahla təchizatında yaranmış fasilədən tam fürsətlənməyə çalışacaq.
Sayt qeyd edirdi ki, əgər Rusiya Xarkov vilayətində əhəmiyyətli uğur qazana bilsə, müttəfiqləri Moskva ilə danışıqlara getməsi üçün Kiyevə təzyiq göstərə bilərlər.
Blinken Polşadan gecə qatarı ilə Ukraynaya gəlib
Amerika Birləşmiş Ştatları (ABŞ) dövlət katibi Antoni Blinken Kiyevə əvvəlcədən elan olunmamış səfər edib. Səfər zamanı o, Birləşmiş Ştatların Ukraynaya hərbi yardım göstərməsi məsələlərini müzakirə etmək niyyətindədir, - Dövlət Departamenti bildirib .
Blinkenin özü X sosial şəbəkəsində yazıb: "Mən bu gün (mayın 14-də) Kiyevə qayıtdım ki, Ukrayna Rusiya təcavüzünə qarşı öz azadlığını müdafiə edərkən onlara sarsılmaz dəstəyimizi nümayiş etdirək".
Blinken Polşadan gecə qatarla gəlib və tezliklə Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski ilə görüşməlidir.
"İlk növbədə, bu səfər həm şərq cəbhəsindəki döyüşlər, həm də Rusiya qoşunlarının Xarkov vilayətində sərhədyanı hücumlarını genişləndirməsi səbəbindən açıq-aydın çox çətin vəziyyətdə olan ukraynalılara aydın mesaj vermək məqsədi daşıyır", - ABŞ rəsmisi jurnalistlərə bildirib.
Bu, Rusiyanın genişmiqyaslı işğalı başlayandan bəri Blinkenin Kiyevə dördüncü, Konqres aprelin sonunda Ukraynaya 61 milyard dollarlıq hərbi yardım paketini təsdiqlədikdən sonra isə ilk səfəridir.
Xatırlatma
2022-ci il fevralın 24-də Rusiya Ukraynaya yenidən təcavüzə başlayıb. 8 il əvvəl də Rusiya Ukraynanın bir hissəsini-Krımı tutmuşdu. Onda Rusiyaya sanksiyalar tətbiq edilməyə başlanmışdı.
Yeni müharibədən sonra Qərb və dünyanın bir sıra ölkələri Rusiyaya sanksiyaları genişləndirib.
Müharibə nəticəsində bir neçə yüz min nəfərin həlak olduğu, milyonlarla dinc sakinin qaçqın düşdüyü bildirilir.
Putin inauqurasiyadan sonra ilk xarici səfərini Çinə edəcək
Vladimir Putin Rusiya prezidentliyinə beşinci dəfə inauqurasiyadan sonra ilk xarici səfərini Çinə edəcək.
Kremlin rəsmi saytında bu səfərin 16-17 mayda yer alacağı bildirilir.
Səfərin proqramına görə paytaxt Pekin və Xarbinə səfər edəcək Putin orada Çin Xalq Respublikasının sədri Si Tsinpin və Çin hökumətinin başçısı Li Tsyanla danışıqlar aparacaq, habelə Rusiya-Çin münasibətlərinə həsr edilmiş bir sıra təbirlərdə iştirak edəcək.
Bundan əvvəl Bloomberg xəbər verirdi ki, Putin bu səfərdən iki ölkə arasında mal dövriyyəsinin artırılması üçün istifadə edə bilər.
2024-cü ilin mart ayında Çindən Rusiyaya ixrac 16 faiz azalıb.
Çin Rusiyaya dəzgahların, elektronika və başqa malların ixracını davam etdirir və Moskva bu mallardan Ukraynaya qarşı müharibəsində istifadə edir.
Əvəzində Çin Rusiyadan enerji daşıyıcıları almaqla bu ölkənin büdcəsinə xeyli gəlir gətirir.
Qərbin xəbərdarlığına baxmayaraq
ABŞ dövlət katibi Antoni Blinken aprel ayında Çini Rusiyaya ikili təyinatlı mallar ixrac etdiyinə görə dolayısı ilə sanksiyalarla hədələmişdi.
O bildirmişdi ki, Pekin Moskvaya belə dəstəyini davam etdirsə, sözü gedən sanksiyalara hədəf olacaq.
Ötən həftə Si Tsinpinin Avropaya səfəri zamanı Fransa prezidenti Emmanuel Makron və Avropa Komissiyasının rəhbəri Ursula fon der Leyen Çin liderini Moskva üzərindəki nüfuzundan istifadə edərək Ukraynada müharibənin başa çatdırılmasına kömək etməyə çağırmışdılar.
Buna cavab olaraq Si Tsinpin demişdi ki, Çin münaqişə tərəfi deyil, amma sülhə tərəfdardır.
Putin Patruşevi özünə köməkçi etdi
Rusiya prezidenti Vladimir Putin Təhlükəsizlik Şurasının keçmiş katibi Nikolay Patruşevi və Tula vilayətinin qubernatoru Aleksey Dyumini özünə köməkçi təyin edib.
A.Dyumin üçün bu təyinat regionun rəhbəri vəzifəsindən getməsi deməkdir.
Hər iki məmur Putinin yaxın adamları hesab olunur. Patruşev 1990-cı illərin sonunda Prezident Administrasiyasında, sonra isə Federal Təhlükəsizlik Xidmətində (FSB) onun müavini olub. Dyumin Putinin ilk prezidentlik dövründən onun mühafizə xidmətində çalışıb.
Putin 1999-cu ilin avqustunda Rusiyada baş nazir kürsüsünə gətirilib və həmin ilin sonundan prezident səlahiyyətlərini icra etməyə başlayıb. Ondan əvvəl Rusiyaya Boris Yeltsin rəhbərlik edib.
Rusiya ordusunun Kadrlar İdarəsinin rəisi saxlanıb
Rusiya Müdafiə Nazirliyi (MN) Baş Kadrlar İdarəsinin rəisi, general-leytenant Yuri Kuznetsov korrupsiya işi ilə bağlı həbs edilib, - İstintaq Komitəsi mayın 14-də səhər saatlarında bildirib.
General kommersiya strukturlarının nümayəndələrindən onların xeyrinə müəyyən hərəkətlər etmək üçün rüşvət almaqda şübhəli bilinir.
İstintaq Komitəsinin məlumatına görə, axtarışlar (iş yerində, evində) zamanı 100 milyon rubldan (1 milyon 96 min dollar) çox pul, qızıl sikkələr, kolleksiya saatları və dəbdəbəli əşyalar aşkar edilərək müsadirə olunub.
2010-2023-cü illərdə Kuznetsov Rusiya Silahlı Qüvvələri Baş Qərargahının 8-ci İdarəsinin rəisi vəzifəsində çalışıb. Bu orqan MN tərkibində dövlət sirrinin mühafizəsi xidmətinin məsələləri ilə məşğul olur.
Kuznetsov 2023-cü ilin mayında Rusiya MN Kadrlar Baş İdarəsinin rəisi vəzifəsinə təyin edilib.
Buna qədər, aprelin 23-də İstintaq Komitəsi MN-nin rəis müavini general Timur İvanovun rüşvət almaqda şübhəli bilinərək saxlandığını elan edib. İvanov hərbi tikinti kompleksinə nəzarət edirdi. Ertəsi gün Moskvanın Basman məhkəməsi istintaqın tələbi ilə generalı ilkin dövr üçün iyunun 23-dək həbsə göndərib.
Onunla birlikdə iş üzrə digər təqsirləndirilən - işadamı Sergey Borodin də məhkəməsinə qədər 2 ay müddətinə həbs edilib. Aprelin 25-də bu işlə bağlı üçüncü təqsirləndirilən– "Olimpsitistroy" şirkətinin təsisçisi Aleksandr Fominin həbsi barədə məlumat yayılıb. O, rüşvət verməkdə ittiham olunur.
Mayın 12-də müdafiə naziri Sergey Şoyqu vəzifəsindən uzaqlaşdırılıb. O, Nikolay Patruşevin yerinə Rusiya Federasiyası Təhlükəsizlik Şurasının katibi vəzifəsinə təyin edilib.
Rusiyanın yeni müdafiə naziri Belousov...
Prezident Vladimir Putin Sergey Şoyqunun yerinə Müdafiə Nazirliyinin rəhbəri vəzifəsinə Andrey Belousovu təklif edib.
Şoyqu Putinin fərmanı ilə Təhlükəsizlik Şurasının katibi təyin edilib.
"Təhlükəsizlik Şurasının hazırkı katibi Nikolay Patruşev başqa işə keçməsi ilə əlaqədar katiblik vəzifəsindən azad edilib", - prezidentin mətbuat katibi Dmitri Peskov bildirib.
Rusiyada güc strukturlarının başçıları və xarici işlər nazirinin namizədliklərini hökumət başçısı deyil, prezident irəli sürür, onları Dövlət Duması deyil, Federasiya Şurası təsdiq edir. Şoyqu prezidentin yenidən əvvəlki vəzifəsində qalmağını istəmədiyi yeganə nazirdir. O, 2012-ci ildən bu vəzifədə çalışırdı.
Müasir Rusiya tarixində ikinci dəfədir ki, Şoyqu Rusiya hökumətində nazir postu tutmayacaq. O, 2012-ci ildə Moskva vilayətinin qubernatoru təyin edilməsi ilə əlaqədar altı aylıq fasilə ilə 1991-ci ildən nazir idi.
O, Putinə yaxın sayılsa da, hələ onun sələfi Boris Yeltsin vaxtında Rusiya Fövqəladə Hallar Nazirliyinə rəhbərlik edib.
Siyasətçi sonralar da birinci şəxsə yaxın sayılıb, üstəlik, onunla birlikdə ov edib, təbiətdə, açıq havada dincəliblər. O, Putinin prezidentliyinin ilk iki dövründə parlamentdə əsas Putinyönlü qüvvə olan Vahid Rusiya partiyasının yaradıcılarından biri olub. Bununla belə, o, hökumətyönlü fəallar və bloqerlər arasında Rusiyanın Ukraynaya hücumu zamanı hərbi uğursuzluqlara görə kəskin tənqid edilirdi.
65 yaşlı Belousov hazırda Rusiya baş nazirinin birinci müavini vəzifəsini icra edir.
Belousovu hökumətdə "iqtisadi blokun kuratoru" adlandırırdılar. Yerli media onun iqtisadi nazirliklər və Mərkəzi Bankla münaqişələri barədə məlumat verirdi: onun dövlətin iqtisadiyyatda daha çox iştirakının tərəfdarı olduğu bildirilir.
2021-ci ilə qədər Rusiya iqtisadiyyatında dövlət sektorunun payı 55 faizi ötüb. Tətbiqi İqtisadi Tədqiqatlar İnstitutunun məlumatına görə, Ukraynadakı müharibə fonunda bu rəqəm artıb. "The Bell" onu Putinin komandasında "Rusiya ətrafında düşmən halqasına inanan" yeganə iqtisadçı adlandırıb.
Belousovun orduda xidmət etmədiyi məlumdur. Putinin mətbuat katibi Peskov müdafiə naziri postuna iqtisadçının təyin olunmasını şərh edərkən deyib ki, "döyüş meydanında yeniliklərə daha açıq olan qalib gəlir".
Onun sözlərinə görə, nazirin vəzifəsi "güc blokunun iqtisadiyyatını ölkə iqtisadiyyatına uyğunlaşdırmaq" olacaq - hazırda hərbi büdcə artıq 1980-ci illərin səviyyəsinə yaxınlaşır, bu, "kritik deyil, lakin ... son dərəcə vacibdir".
Prezident seçkisindən sonra hökumətdə yenidən təyinatlardan bir qədər əvvəl Şoyqunun müavini Timur İvanov həbs edilib, o, bir milyard rubl (10 milyon 840 min dollar) məbləğində rüşvət almaqda ittiham olunur.
Nazarbayevin keçmiş kürəkəni Londondakı taunhausunu 35 milyon funta satıb
Qazaxıstanın keçmiş prezidentinin kürəkəni, milyarder Timur Kulibayev Londondakı mülklərindən birini 34.7 milyon funta (43.4 milyon dollar) satıb. Bu barədə Britaniyanın "The Financial Times" (FT) qəzeti məlumat verir .
Söhbət Londonun prestijli Meyfer rayonunda, Bukinqem Sarayına piyada məsafədə sayılan "Upper Grosvenor Street" ünvanındakı 41 nömrəli geniş binadan gedir. Martın sonunda taunhausa "North Wind Capital" daşınmaz əmlak investisiya şirkəti sahiblənib. Kulibayev və "North Wind Capital" nümayəndələri sövdələşməni şərh etməkdən imtina ediblər.
Nəşrdə yazılıb ki, Kulibayev "Upper Grosvenor Street" ünvanındakı qonşu 42-ci binanı da satmaq istəyir, lakin məsələ ilə bağlı məlumatlı şəxslərin sözlərinə görə, hələ alıcı tapılmayıb.
Ali Məhkəmə sənədlərinə və əmlak qeydlərinə görə, "Upper Grosvenor Street" küçəsindəki bu iki bina 2007-ci ildə, müvafiq olaraq, 25.8 milyon və 12 milyon funt-sterlinqə alınıb. FT-nin məlumatına görə, 41 nömrəli bina çox vaxt boş olur və bu, evsizliyə qarşı mübarizə aparanların narazılığına səbəb olub.
Keçən il, Britaniyada ofşor şirkətlərin son benefisiarı açıqlamalı olduğu yeni qaydaların qəbulundan sonra qazaxıstanlı milyarder Britaniya Vircin Adalarından "Merix International Ventures" şirkətinin sahibi kimi qeydiyyatdan keçib. "Upper Grosvenor Street"dəki 41-ci bina bu şirkətə məxsus idi.
Nazarbayevin kürəkəni, ortancıl qızı Dinaranın əri T.Kulibayev 2007-ci ildə indiki Britaniya kralının qardaşı Şahzadə Endryudan ofşor şirkət vasitəsilə Berkşirdəki Sanninqhill-Park malikanəsini alıb. Kulibayev 15 milyon funt sterlinq ödəyib ki, bu da ilkin qiymətdən üç milyon çoxdur. Onun nümayəndəsi bunu əmlakın başqa potensial alıcısının ortaya çıxması ilə izah edib.
FT xatırladır ki, 57 yaşlı T.Kulibayev vaxtilə Qazaxıstanı, demək olar ki, 30 il ərzində durmadan idarə edən qayınatası Nursultan Nazarbayevin mümkün varisi hesab olunurdu. Kulibayev həmçinin ölkədə bir sıra mühüm vəzifələrdə, o cümlədən "Samruk-Kazına" Milli Rifah Fondunun idarə heyətinin sədri olub.
2022-ci ilin yanvarında Qazaxıstanda baş verən hadisələrdən sonra eks-prezident Nazarbayevin (2019-cu ildən prezidentlikdən gedib) və onun yaxın çevrəsində olan şəxslərin əvvəlki mövqelərini itirdiyi güman edilir. Timur və Dinara Kulibayevlərin, buna baxmayaraq, kapitallarını təxminən bir milyard yarım artırdıqları bildirilir. "Forbes"un məlumatına görə, 2023-cü ildə cütlüyün sərvəti 8.6 milyard dollar qiymətləndirilib.
Rusiya ordusu Ermənistanın Azərbaycanla sərhədyanı bölgələrini tərk edir
Rusiya hərbçiləri və sərhədçilərinin Ermənistanın bəzi rayonlarından çıxarılması barədə razılığa gəlinib. Bu razılıq Rusiya prezidenti Vladimir Putin və Ermənistan baş naziri Nikol Paşinyan arasında əldə edilib.
Bu barədə Rusiya dövlət başçısının mətbuat katibi Dmitri Peskov "RİA Novosti"yə bildirib.
"Həqiqətən də, şərtlər dəyişdiyinə görə... Paşinyan və Putin bu məsələni razılaşdırıblar", - o deyib.
Peskov əlavə edib ki, Ermənistan tərəfinin xahişi ilə Rusiya sərhədçiləri İran və Türkiyə ilə sərhəddə qalacaqlar.
"Əldə edilən razılaşmaya əsasən, 44 günlük müharibə zamanı, habelə ondan sonra Tavuş, Sünik, Vayots Dzor, Qeqarkunik, Ararat bölgələrində yaradılan Rusiya sərhəd və hərbi məntəqələri fəaliyyətini dayandıraraq oradan çıxarılacaq", - Ermənistanda hakim "Vətəndaş müqaviləsi" partiyasının parlament fraksiyasının rəhbəri Hayk Koncoryan Facebook səhifəsində yazır.
Onun sözlərinə görə, Rusiya sərhədçilərinin "Zvartnots" hava limanında fəaliyyətinin dayandırılması qərarı da ən yüksək səviyyədə təsdiqlənib.
"Söhbətin mürəkkəbliyini şişirtməyə ehtiyac yoxdur"
Rusiya prezidentinin mətbuat katibi Dmitri Peskov deyir ki, Moskva ilə Yerevan arasında münasibətlərdə, həqiqətən də, müəyyən çətinliklər var, lakin onları şişirtmək olmaz.
Peskov Putin ilə Paşinyan arasında söhbətin nə dərəcədə çətin olacağı sualına cavab verərkən deyib: "Söhbətin mürəkkəbliyini şişirtməyə ehtiyac yoxdur. Sözsüz, ikitərəfli münasibətlərimizdə müəyyən problemli mövzular var. Lakin, digər tərəfdən, iki ölkə arasında qarşılıqlı əlaqə nə qədər sıx, bu münasibətlərin kompleksi nə qədər geniş olarsa, bir o qədər də müxtəlif problemlər yaranır və qarşımıza çıxır".
Eyni zamanda, Peskov vurğulayıb ki, mövcud problemləri müzakirə etmək üçün liderlərin siyasi iradəsi var.
"Gəlin [danışıqların] nəticələrini gözləyək. dialoq var, bu dialoqu davam etdirmək üçün siyasi iradə var, tərəflər arasında qarşılıqlı maraq var, ikitərəfli münasibətlər üçün potensial var, ona görə də biz optimist olmağa daha çox meylliyik", - Putinin sözçüsü əlavə edib.
Putin və Paşinyan görüşüblər
Rusiya prezidenti Vladimir Putin Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan ilə görüşüb.
Görüş Avrasiya İqtisadi İttifaqının (Aİİ) yubiley sammitindən dərhal sonra Kremlin Andreyev zalında keçirilib.
Ermənistan rəsmiləri görüşün bir saatdan bir qədər çox çəkdiyini bildiriblər.
Putin görüşün əvvəlində deyib: "Biz bu barədə açıq rejimdə təfsilatı ilə danışmayacağıq, lakin Aİİ sammiti meydanında, əlbəttə ki, münasibətlərimizin bütün kompleksi, o cümlədən regional təhlükəsizlik məsələlərinə toxunmaq imkanı var".
Paşinyan sammitə sədrlik edib
Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan mayın 8-də Avrasiya İqtisadi İttifaqının (Aİİ) fəaliyyətini təqdir edib.
"Bugünkü iclas Aİİ-nin 29 may 2014-cü ildə təsis müqaviləsinin 10-cu ildönümünə təsadüf edir. Ötən 10 il ərzində Aİİ üzv ölkələr arasında qarşılıqlı sıx əlaqələrin platformasına çevrilib və ölkələrimizin iqtisadiyyatlarında əhəmiyyətli rol oynayıb", - o, bu təşkilatın Moskvada keçirilən sammitində bildirib.
Rusiya prezidenti V.Putin də ölkələrin ittifaqa üzvlükdən faydalandığını vurğulayıb: "Bunu iqtisadi göstəricilər də deyir. Son 10 ildə Avrasiya İttifaqının toplam ÜDM-si artaraq, təxminlərə görə, 1.6 trilyon dollardan 2.5 trilyon dollara yüksəlib".
Ötən il Ermənistanın xarici ticarətinin 35 faizi və ixracatının 40 faizi Rusiyanın payına düşüb.
Faktiki olaraq Rusiya Ukraynada müharibəyə başlayandan bəri Rusiya-Ermənistan ticarəti sıçrayışla artıb. Bəzi şərhçilərin fikrincə, bu onunla izah olunur ki, Ermənistan Rusiyaya Qərb sanksiyalarından yan keçməyə imkan yaradan ölkələrdən biridir.
Ermənistan hazırda Aİİ-də rotasiyalı sədrdir.
Putin ilə Paşinyan arasında görüş 'çox şeyi aydınlaşdıracaq'- Kreml
Rusiya prezidenti Vladimir Putin inauqurasiya mərasimindən bir gün sonra, mayın 8-də Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan ilə görüşəcək. Bu barədə jurnalistlərə Rusiya prezidentinin köməkçisi Yuri Uşakov məlumat verib.
O deyib edib ki, son vaxtlar Rusiya ilə Ermənistan arasında müxtəlif səviyyələrdə təmaslar nəzərəçarpacaq dərəcədə azalıb və "problemli məsələlər yığılıb". Uşakovun sözlərinə görə, danışıqlar zamanı liderlərin bu məsələləri açıq şəkildə müzakirə edəcəyi gözlənilir.
Prezidentin köməkçisi əlavə edib ki, 2023-cü ilin dekabrında sonuncu görüşdən bəri onlar praktiki olaraq danışmayıblar: "Ona görə də mən bir daha vurğulamaq istərdim ki, biz məhz bu ikitərəfli görüşə çox böyük əhəmiyyət veririk. Bu, mənə elə gəlir ki, bir çox məsələləri aydınlaşdırmağa kömək edəcək".
Rusiya ilə Ermənistan arasındakı münasibətlərdəki problemlərdən danışan Uşakov qeyd edib ki, Yerevan Qərb ölkələri ilə münasibətləri "nümayişkar şəkildə" inkişaf etdirir, "Avropa İttifaqına daxil olmaq üçün müxtəlif variantları nəzərdən keçirir, NATO xətti ilə əlaqələr intensivləşir".
Fevralda Ermənistanın baş naziri ölkəsinin Rusiyanın daxil olduğu Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatında (KTMT) iştirakının de-fakto dondurulduğunu bəyan edib. Onun fikrincə, KTMT Bakı ilə münaqişədə Yerevanla bağlı öz funksiyalarını yerinə yetirməyib. Daha sonra Paşinyan Ermənistanın təşkilatdan çıxa biləcəyini istisna etmədiyini deyib.
Rusiya prezidentinin mətbuat katibi Dmitri Peskov bəyan edib ki, Kreml KTMT məsələsində Yerevanla dialoqa hazırdır və Putin ilə Paşinyan arasında şəxsi görüş zamanı ölkələr arasında fikir ayrılıqlarının aradan qaldırılacağına ümid edir.
Britaniya Rusiya hərbi attaşesini ölkədən çıxarır
London Rusiya hərbi attaşesini Böyük Britaniyadan çıxarmaq, bəzi mülkləri diplomatik statusdan məhrum etmək və həmin ölkənin diplomatik vizalarının etibarlılıq müddətini məhdudlaşdırmaq qərarına gəlib, - "Reuters" xəbər verir.
Britaniya Daxili İşlər Nazirliyinin rəhbəri Ceyms Kleverli bu addımı Rusiyanın Böyük Britaniya və Avropadakı "zərərli" fəaliyyətlərinə cavab adlandırıb. Londonda həmin attaşenin Rusiya hərbi kəşfiyyatı ilə əlaqəli olduğunu iddia edirlər.
Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Mariya Zaxarova bununla bağlı Moskvanın adekvat cavab verəcəyini bildirib.
Ermənistan Sünikdə gömrük-logistika mərkəzi tikir
Sünikdə gömrük-logistika mərkəzinin tikintisi üçün Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankı (AYİB) Ermənistana 12 milyon avro ayıracaq. Bunun 2 milyonu qrant, 10 milyonu kreditdir.
Mərkəzin Ermənistanda Şəki kəndi yaxınlığında, Sisian şəhərindən 7 km aralıda, "Şimal-Cənub" magistralının gələcək yeni hissəsinin yanında inşası planlaşdırılır.
Orada avtonəqliyyat vasitələrinin yoxlanılması (yük və sərnişin avtomobillərinin rentgen müayinəsi daxil olmaqla) və yüklərin rəsmiləşdirilməsi üçün meydançalar yaradılacaq. Giriş və çıxışda nəqliyyat üçün beş zolaq salınacaq.
Belə bir mərkəzə ehtiyac onunla izah edilir ki, bir sıra yüklər sərhəddə deyil, ölkə daxilində gömrük anbarlarında rəsmiləşdirilir. Belə özəl anbarlar hər yerdə fəaliyyət göstərmir və heç də orada həmişə lazımi gömrük nəzarəti həyata keçirilmədiyi ehtimal edilir.
Yeni dövlət mərkəzində gömrük xidməti ilə yanaşı, yoxlama aparan digər təftiş qurumlarının nümayəndələri də olacaq. Onlar daşıma üçün bütün lazımi icazələri yerindəcə verməlidirlər.
Komitənin məlumatına görə, 2023-cü ildə cənub sərhədindən yük axını əvvəlki illə müqayisədə 373 mindən 570 min tona yüksəlib.
Ermənistan təhlükəsizlik strategiyasının təftişinə başlayıb
Ermənistanda milli təhlükəsizlik strategiyasının nəzərdən keçirilməsinə başlanıb, - bunu baş nazir Nikol Paşinyan bu gün, mayın 7-də keçirdiyi mətbuat konfransında deyib.
"Davam edən proseslər bizi belə bir qənaətə gətirdi ki, Ermənistanın inkişaf strategiyasına yenidən baxılmalıdır... İşçi səviyyədə bu təftiş prosesi artıq başlayıb", - o bildirib
Onun fikrincə, Ermənistanın varlığının mənası tarixi ədalətə, milli gündəmlərə xidmət etmək yox, vətəndaşların azadlıqlarını, xoşbəxtliyini və rifahını təmin etmək olmalıdır.
Baş nazir vurğulayıb ki, ölkənin təhlükəsizliyini xarici əlaqələrin şaxələndirilməsi, ordu islahatları, hərtərəfli müdafiə və təhlükəsizlik sisteminin tətbiqi ilə təmin etmək olar.
O düşünür ki, Ermənistanın ətrafında təhlükəsizlik qarantiyaları sistemi işləmir.
Onun sözlərinə görə, bu şəraitdə ölkə Türkiyə və Azərbaycanla düşmənçiliyə son qoymalıdır, çünki yalnız belə yanaşma ölkənin təhlükəsizliyini təmin edə bilər.
"Sülh gündəliyi təhlükəsizlik aləti kimi qəbul edilib", - o vurğulayıb.
Bundan əvvəl Paşinyan bildirmişdi ki, Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatına (KTMT) etibar etmək olmaz. Onun iddiasına görə, KTMT 2021 və 2022-ci illərdə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Ermənistan sərhədlərini pozması zamanı cavab mexanizmlərindən istifadə etməyib. Təşkilatdan o zaman sərhədlərin delimitasiya edilməməsi ilə bağlı bəyanat səslənmişdi.
Azərbaycan rəsmiləri isə Ermənistan sərhədlərinin pozulmasını təsdiq etməmişdi.
Delimitasiya dayanmayacaq
N.Paşinyan ölkə müxalifətinin tələblərinə baxmayaraq, Azərbaycanla sərhədin delimitasiyası prosesini dayandırmayacağını bildirib.
Onun sözlərinə görə, delimitasiyadan imtinanın qaçılmaz nəticəsi müharibə olacaq və "bu müharibə müəyyən mənada qeyri-qanuni olmayacaq": "Biz deyirik ki, yaxşı, əziz jurnalistlər, hörmətli din xadimləri, yepiskoplar, katolikos həzrətləri, siz deyirsiniz ki, bu gündən etibarən sərhədləri ayırmağa son qoyaq... Sonra nə olacaq? Bir şey - müharibə".
Ermənistan müxalifəti baş naziri Azərbaycana birtərəfli güzəştə getməkdə günahlandırır. Onlar dəfələrlə bəyan edib ki, Azərbaycan SSR-in tərkibində olan dörd kəndin ona qaytarılması ilə bağlı delimitasiya haqqında qərarı qəbuledilməz sayırlar. Delimitasiya başlayandan sonra Yerevanda və sərhəd Tavuş bölgəsində etiraz aksiyaları keçirilib.
Xatırlatma
1990-cı illərin əvvəllərində Qarabağ münaqişəsi Azərbaycan və Ermənistan arasında toqquşmalara səbəb olmuşdu. Azərbaycanın Qarabağ bölgəsi, ətraf 7 rayonu işğal edilmişdi.
Azərbaycan 2020-ci ildə 44 günlük müharibə və 2023-cü ildə birgünlük əməliyyatla (Qarabağ daxil) ərazilərinə nəzarəti bərpa edib.
Son illər iki ölkə arasında həm Avropa İttifaqı, həm də Rusiyanın ayrılıqda vasitəçiliyi ilə sülh danışıqları aparılır.
İsrail 'Rəfah' keçid məntəqəsini tutub
İsrail Müdafiə Ordusu (SAXAL) mayın 7-də səhər Qəzza zolağı tərəfdən "Rəfah" keçid məntəqəsini ələ keçirib və oranın fəaliyyətini dayandırıb. Hələlik, avtomobillərin oradan buraxılmadığı bildirilir.
Bir gün əvvəl İsrail hərbi kabineti Qəzza zolağının cənubunda, Misirlə sərhəddə yerləşən Rəfah şəhərində əməliyyatın davam etdirilməsinə qərar verib. İsrail tərəfi girovların azad edilməsi üçün ABŞ və Avropa İttifaqında terrorçu kimi tanınan HƏMAS qruplaşmasına təzyiqləri davam etdirəcəyini açıqlayıb. İsrail Rəfahı qruplaşmanın son qalası adlandırır.
İsrailin Rəfaha texnika və qoşun yeritməsindən sonra HƏMAS Qəzza zolağında atəşkəsə razılığını elan edib. Onlar vasitəçi kimi çıxış edən Qətərin baş naziri və Misir kəşfiyyatının rəhbərini bu haqda məlumatlandırıblar.
Bununla belə, "Əl-Cəzirə" telekanalı HƏMAS-ın yüksək səviyyəli nümayəndəsinə istinadən xəbər verir ki, qrupun qəbul etdiyi təklifə İsrail qoşunlarının Qəzza zolağından tam çıxarılması, qaçqınların qaytarılması və girovların fələstinli məhbuslarla dəyişdirilməsi daxildir.
Eyni zamanda, İsrail rəsmilərindən biri "Reuters" ilə söhbətində vasitəçilərin qruplaşmaya Misirin "yumşaldılmış" təklifini çatdırdıqlarını söyləyib. Açıqlamaya görə, İsraili bu, qane etmir.
Mayın 6-da İsrail hərbçiləri Rəfah şəhərinin sakinlərini onların sərhədinə yaxın olan şərq kənarlarını boşaltmağa, Əl-Məvasi və Xan Yunis bölgələrinə köçməyə çağırıb. SAXAL onlar üçün genişləndirilmiş humanitar zonanın yaradıldığını iddia edir.
Xatırlatma
İsrail oktyabrın 7-də HƏMAS-ın ölkənin cənubuna hücumundan sonra Qəzza zolağında hərbi əməliyyatlar aparır. Hücum zamanı min 200-dən çox israillinin öldürüldüyü, 250-dən çoxunun girov götürülərək Qəzzaya aparıldığı bildirilir. Onlardan bəziləri artıq azad edilib. İsrail bildirib ki, məqsədi Qəzza zolağında HƏMAS-ı tamamilə məhv etməkdir.
HƏMAS-ın nəzarətində olan Qəzza Səhiyyə Nazirliyi hərbi əməliyyatların başlanmasından bəri 34 mindən çox fələstinlinin öldürüldüyünü bildirir.
Bir çox ölkələr İsraili mülki şəxslərə qarşı hədsiz qəddarlıqda ittiham edir. İsrail ordusu yalnız qruplaşmanın infrastrukturuna zərbələr endirdiyini, HƏMAS-ın mülki insanlardan canlı qalxan kimi istifadə edərək obyektlərini əhalinin sıx məskunlaşdığı ərazilərdə yerləşdirdiyini vurğulayır.
Rusiya nüvə silahı ilə təlimlər keçirəcək
Rusiya tezliklə qeyri-strateji nüvə qüvvələrinin döyüş tapşırıqlarını yerinə yetirmək hazırlığını artırmaq məqsədilə təlimlər keçirmək niyyətindədir. Bu barədə Müdafiə Nazirliyinin mayın 6-da yaydığı məlumatda bəhs edilir.
Bildirilir ki, Baş Qərargah aviasiya, eləcə də Hərbi Dəniz Qüvvələrinin cəlb edilməsi ilə Cənub Hərbi Dairəsinin raket birləşmələri ilə təlimlərə hazırlığa başlayıb. Məlumata görə, təlimlər zamanı qeyri-strateji nüvə silahlarının hazırlanması və istifadəsi məsələlərinin praktiki həlli üçün bir sıra tədbirlər həyata keçiriləcək. "Ayrı-ayrı Qərb rəsmilərinin təxribat xarakterli bəyanatlarına, təhdidlərinə cavab olaraq Rusiya dövlətinin ərazi bütövlüyü və suverenliyini qeyd-şərtsiz təmin etmək məqsədilə bu cür silahların döyüş istifadəsi məşq ediləcək", - açıqlamada vurğulanır.
Müdafiə Nazirliyinin açıqlamasında hansı şəxslərdən və bəyanatlardan bəhs olunduğu qeyd edilmir. Rusiya prezidentinin mətbuat katibi Dmitri Peskov isə bildirib ki, təlimlər Fransa prezidenti Emmanuel Makron və Böyük Britaniyanın xarici işlər naziri Devid Kemeronun, eləcə də "bəzi" amerikalıların son bəyanatlarına cavabdır. Peskov xüsusən Makronun Qərb ölkələri hərbçilərinin Ukraynaya gələcəkdə göndərilməsinin mümkünlüyü ilə bağlı bəyanatları ilə gərginliyin "görünməmiş" həddə çatdığını açıqlayıb. Kemeron, öz növbəsində, Ukraynanın Britaniyanın verdiyi silahlardan istifadə etməklə Rusiyadakı hədəflərə zərbələr endirməsi ehtimalını dilə gətirmişdi. Hər iki liderin bəyanatları Rusiyada kəskin tənqid olunub.
Peskovun hansı amerikalıları nəzərdə tutduğu bəlli deyil. Mayın 6-da Rusiya mətbuatında Nümayəndələr Palatasındakı demokrat azlığın lideri Hakim Ceffrisin guya ABŞ ordusunun Ukraynadakı müharibəyə müdaxiləsinin tələb oluna biləcəyini vurğuladığı yazılıb. Reallıqda isə Ceffris bunu birbaşa deməyib. O, Ukraynanın məğlubiyyəti, Rusiyanın daha da genişlənmək cəhdləri və xüsusən də NATO ölkələrinə hücumları halında ABŞ qoşunlarının Rusiya ilə münaqişəyə cəlb oluna biləcəyini deyib. Digər amerikalı siyasətçilər də belə bir təhlükədən danışıblar, lakin onlar ABŞ qoşunlarının Ukraynaya göndərilməsini qəti şəkildə rədd ediblər.
Qeyri-strateji nüvə silahı böyük hədəfləri, habelə qarşı tərəfin qüvvələrinin cəbhədə və birbaşa arxada cəmləşməsini vurmaq üçün taktiki nüvə silahlarıdır. Strateji nüvə silahlarından fərqli olaraq, taktiki döyüş başlıqlarının trotil ekvivalenti adətən bir neçə min tonu (kiloton) keçmir, çox vaxt bir kilotondan azdır.
Xüsusilə, taktiki nüvə silahı "İsgəndər" raket sistemləri ilə istifadə oluna bilər.
Rusiyanın dünyada bu silahın ən böyük ehtiyatına sahib olduğu təxmin edilir. O, heç vaxt döyüş meydanında istifadə olunmayıb.
1991-ci ildə dağılan SSRİ-də (Rusiya özünü onun varisi sayır) taktiki nüvə silahından istifadə ilə təlimlər keçirilib. Müasir Rusiyada belə təlimlərin olması ilə bağlı rəsmi bilgilər yoxdur. Bununla belə, "The Financial Times" yazır ki, Rusiya hərbi sənədlərinə görə, 10 il əvvəl bu cür silahların mümkün istifadəsi əsasında hərbi təlimlər keçirilib, özü də hipotetik Çin təcavüzünə qarşı.
Rusiyanın strateji nüvə qüvvələri 2022-ci ilin fevralından yüksək hazırlıq vəziyyətindədir. Elə həmin ay Rusiya Ukraynaya qarşı birbaşa, genişmiqyaslı hərbi təcavüzə başlayıb. Buna qədər isə Ukraynanın Krım bölgəsinə nəzarəti ələ keçirmişdi.
Berluskoninin keçmiş müttəfiqi: Putin cüyürün ürəyini kəsdi
İtaliya Senatının keçmiş üzvü Fabritsio Çiççitto "Corriere della Sera" qəzetinə Rusiya prezidenti Vladimir Putinin ov edərkən iki cüyür öldürməsi, onlardan birinin ürəyini bıçaqla kəsərək Silvio Berluskoniyə yeməyə təklif etməsindən danışıb. İtaliyanın uzun müddət baş naziri olmuş Berluskoni o vaxt həm də Senat üzvü idi.
Çiççitto İtaliya parlamentinin yuxarı palatasında Berluskoninin "İrəli, İtaliya " partiyasını təmsil edib.
Onun sözlərinə görə, Putinin qəddarlığı barədə ona keçmiş baş nazirin özü danışıb. "Vladimir mənə əvvəllər təsəvvür etmədiyim qəddar bir xarakter göstərdi" - Çiççitto Berluskoninin ona söylədiyi sözlərdən sitat gətirir.
"Corriere della Sera" nəşrinə görə, hadisə Rusiyada 2013-cü ildə Berluskoninin Putinin malikanəsində tətildə olduğu vaxt baş verib
"Putin ova getməyi təklif etdi. Qarda gəzərkən iki cüyür gördü. Hər ikisini vurduqdan sonra məmnunluqla üzümə baxdı və dedi: "Bu gün sizə heyrətamiz yeməklər təqdim edəcəm". O, əlində bıçaq tutaraq heyvanlara yaxınlaşmaq üçün yamacdan aşağı düşdü. Sonra onlardan birinin ürəyini çıxardı. Onu müşayiət edən bir kişi taxta podnos çıxardı, mənə verdi və üzərinə qanayan ət parçası qoydu... Qusdum", – Çiççitto Berluskoninin dediklərini sitat gətirir.
Kreml hələ ki, "Corriere della Sera"nın məqaləsinə münasibət bildirməyib. Putin və Berluskoninin dostluq münasibətləri olub, qeyri-rəsmi şəraitdə tez-tez görüşdükləri bildirilir. Berluskoni Rusiyanın 2022-ci ildə Ukraynaya hərbi təcavüzünü pisləyib, lakin ondan bir neçə ay sonra Putin ilə münasibətləri bərpa etdiyini söyləyib. Rusiya prezidenti italyan siyasətçinin 2023-cü ildə vəfatı ilə bağlı başsağlığı verib.
AzadlıqRadiosu Jurnalistika üzrə Təqaüd Proqramı elan edir
AzadlıqRadiosunu Rusiya hökuməti "arzuolunmaz təşkilat" elan edib
Əgər siz Rusiyadasınızsa, bu ölkənin pasportunu daşıyırsınızsa, yaxud orada daimi yaşayan, amma vətəndaşlığı olmayan şəxssinizsə, nəzərə alın- məzmunumuzu paylaşdığınıza, bəyəndiyinizə, şərh yazdığınıza, bizimlə əlaqə saxladığınıza görə cərimə və ya həbslə üzləşə bilərsiniz.
Ətraflı məlumat üçün bura klikləyin.