- Salvador - Mərkəzi Amerikanın ən kiçik, Qərb yarım-kürəsinin ən zorakı ölkəsidir. Bu ölkədə təkcə bu il müxtəlif mafiya qrupları arasındakı atışmalarda 2 min insan öldürülüb. 700 nəfəri yalnız iyun ayında itirib həyatını. Bu ölkəyə Qərbin Əfqanıstanı da demək olar...
Salvador ədəbiyyatı nə deyir bu haqda? Məsələ burasındadır ki, ölkənin ən nüfuzlu şairi Roque Dalton (1935-1975) özü də qətlə yetirilib. Kiçik ixtisarlarla şairin bəzi şeirlərini hərfi tərcümədə təqdim edirik.
Niyə yazırıq
İnsanın əlində kiçik bir ölkə var
Qorxunc tarixlər
Təhdidkar bıçaqlara bənzəyən ölülər...
Ümiddən qoca olmayan
hamısı ayaq üstə, saysız sağlam gənc,
çiçəkdən qat-qat güclü üsyançı çörəkçi qadınlar,
həyatı xatırladan dərzilər,
sevgililər,
ara-sıra rast düşən çörək, xəstə uşaqlar,
xəyanət edən advokatlar...
kişi xədim çıxdı deyə dağılan toylar,
pis yola düşən qızlar,
körpülər, saralmış fotolar və afişalar...
Amma gün gələcək insan öləcək
Sabah
Bir il
Bir ay sonra təzə bir yarpaq da qalmayacaq
Məğlub olacaq və gedəcək torpağın dərinliklərinə,
Amma yeni insanlar gələcəklər
Nələr oldu deyəcəklər
Kim olduğumuzu soruşacaqlar,
Kimlər ləkəsiz işıqlarıyla onlara yol göstərdi,
Kimlərin xatirəsini lənətləməli...
Bəli
Həmin o işi görürük, -
Bəxtimizə düşən zamanı onlar üçün qeyd edirik
***
Mənim ölkəm, sən yoxsan
Pis çəkilmiş siluetimsən, bu qədər.
Düşmənlərin başın aldadan bir söz idin
sənin kiçik,
eyni vaxtda Quzeyi və Güneyi olmayacaq qədər kiçik
olduğunu anlamazdan öncə.
İndi isə bilirəm yoxsan,
bundan başqa,
heç kəsin ehtiyacı da yoxdur sənə
Səndən danışan bircə ana belə, yoxdur
Bu məni sevindirir əslində
Bu onu göstərir ki, mən bir ölkə kəşf etmişəm
Lap dəlixanalardakı kimi.
Sənin sahilində kiçik bir Tanrıyam
***
Mən də sənin kimi
Sevirəm eşqi, həyatı, xoş, sevindirici şeyləri
Yanvarın mavı zəmi mənzərələrini
Mənim də qəlbim alovlanır görəndə gülən gözlərindən
yaş axığını
İnanıram dünyanın gözəl olduğuna
və şeirin də çörək kimi hamımız üçün olduğuna
Damarlarım öldürməz məni
Amma içindəki qan bütün gücüylə
Həyat üçün
Eşq üçün
Kiçik şeylər üçün
Maviliklər və çörək üçün coşmaqda
Hamımızın şeiri üçün coşmaqda.