İqtisadçı avtomobillərin orta qiymətinin gömrük sənədlərində ən azı iki dəfə azaldıldığını iddia edir. Bir qədər əvvəl avtomobil alan həmsöhbətim Rəhim Qazıyev il ərzində təkcə avtomobil idxalı üzrə 2 milyard pulun vergidən gizlədildiyini demişdi. Amma Hafiz Babalının apardığı hesablamalara görə, avtomobil idxalından bir ildə Azərbaycanın dövlət büdcəsi təxminən 300 milyon manat itirir. O hesab edir ki, əslində gömrük sənədlərində istehsalçının alıcı şirkətə bəyan etdiyi qiymət göstərilməlidir və bu məbləğə görə ödənilən vergilər də büdcəyə cəlb olunmalıdır.
Hafiz Babalı sabiq İqtisadi İnkişaf naziri Fərhad Əliyevin vaxtilə yeyinti malları ilə üzə çıxardığı sənədləri yada salır. Ekspert deyir ki, indi həbsdə olan sabiq nazir ölkəyə gətirilən malların gömrük qiymətlərilə onun bazar qiymətləri arasında 100 faizdən 300 faizə qədər qiymət fərqin olduğu üzə çıxmışdı. İqtisadçının sözlərinə görə, əgər gömrük sənədlərində ən bahalı avtomobilin də qiyməti 8-8,5 min dollar göstərilirsə onu satan şirkətin alıcıya verdiyi sənədlərdə həmin avtomobilin real qiymətinin göstərilməsi qeyri-mümkündür. Əgər avtomobilin satıldığı qiymət alıcıya verilən qəbzdə göstərilərsə bu o deməkdir ki, həmin şirkət gömrük qiymətlərilə satış qiymətləri arasındakı məbləğin vergisini ödəməlidir. Artıq şirkət hər avtomobilə görə, müəyyən olunmuş məbləği gömrükdə qeyri-rəsmi ödədiyindən onun ikinci dəfə vergi ödəməsi şirkətin tamamilə müflisləşməsilə nəticələnə bilər. Digər tərəfdən avtomobilin real satış qiymətlərini rəsmi hesaba salmaqla avtomobil satış şirkətləri vergi məsələsində özlərini problemə salmış olar. Baxmayaraq ki, elə indiki halda da həmin avtomobil satış mərkəzləri problemlər içərisindədirlər.
«Bu vergidən yayınmaya yönəlib. Hansısa bir avtomobil salonunda Nissan və digər pristijli avtomobillərin 9-10 minə satıldığına rast gəlmək olmaz. Həmin avtomobillərin salonlarda qiyməti 25 min-dən aşağı deyil. Sənədlərdəki qiymətlər isə Gömrük Komitəsinin rəsmi sənədlərindəki qiymətlərinə uyğunlaşdırılıb. Ehtimal etmək olar ki, bu qiymət fərqinin böyük həcmdə şişməsinin qarşısını almaq üçün belə edilir. Çünki Gömrükdə əks olunmuş qiymətlə pərakəndə satış qiyməti arasındakı fərq həmin şirkətin real gəliri kimi göstərilməlidir və şirkət bu gəlirdən vergi ödəməlidir. Hesab edirəm ki, bu məsələdə vergi orqanlarının üzərinə də xeyli məsuliyyət düşür. Belə ki vergi orqanların bahalı avtomobillərin pərakəndə satış qiymətlərinə nəzarəti gücləndirməlidirlər. Bununla həm də Gömrükdəki neqativ halların qarşısına sipər çəkilmiş olar»
Hafiz Babalı sabiq İqtisadi İnkişaf naziri Fərhad Əliyevin vaxtilə yeyinti malları ilə üzə çıxardığı sənədləri yada salır. Ekspert deyir ki, indi həbsdə olan sabiq nazir ölkəyə gətirilən malların gömrük qiymətlərilə onun bazar qiymətləri arasında 100 faizdən 300 faizə qədər qiymət fərqin olduğu üzə çıxmışdı. İqtisadçının sözlərinə görə, əgər gömrük sənədlərində ən bahalı avtomobilin də qiyməti 8-8,5 min dollar göstərilirsə onu satan şirkətin alıcıya verdiyi sənədlərdə həmin avtomobilin real qiymətinin göstərilməsi qeyri-mümkündür. Əgər avtomobilin satıldığı qiymət alıcıya verilən qəbzdə göstərilərsə bu o deməkdir ki, həmin şirkət gömrük qiymətlərilə satış qiymətləri arasındakı məbləğin vergisini ödəməlidir. Artıq şirkət hər avtomobilə görə, müəyyən olunmuş məbləği gömrükdə qeyri-rəsmi ödədiyindən onun ikinci dəfə vergi ödəməsi şirkətin tamamilə müflisləşməsilə nəticələnə bilər. Digər tərəfdən avtomobilin real satış qiymətlərini rəsmi hesaba salmaqla avtomobil satış şirkətləri vergi məsələsində özlərini problemə salmış olar. Baxmayaraq ki, elə indiki halda da həmin avtomobil satış mərkəzləri problemlər içərisindədirlər.
«Bu vergidən yayınmaya yönəlib. Hansısa bir avtomobil salonunda Nissan və digər pristijli avtomobillərin 9-10 minə satıldığına rast gəlmək olmaz. Həmin avtomobillərin salonlarda qiyməti 25 min-dən aşağı deyil. Sənədlərdəki qiymətlər isə Gömrük Komitəsinin rəsmi sənədlərindəki qiymətlərinə uyğunlaşdırılıb. Ehtimal etmək olar ki, bu qiymət fərqinin böyük həcmdə şişməsinin qarşısını almaq üçün belə edilir. Çünki Gömrükdə əks olunmuş qiymətlə pərakəndə satış qiyməti arasındakı fərq həmin şirkətin real gəliri kimi göstərilməlidir və şirkət bu gəlirdən vergi ödəməlidir. Hesab edirəm ki, bu məsələdə vergi orqanlarının üzərinə də xeyli məsuliyyət düşür. Belə ki vergi orqanların bahalı avtomobillərin pərakəndə satış qiymətlərinə nəzarəti gücləndirməlidirlər. Bununla həm də Gömrükdəki neqativ halların qarşısına sipər çəkilmiş olar»