Xələcdəki 5 saylı həbsxanada nə baş verir?

Foto illüstrasiya

-

Salyanın Xələc qəsəbəsində yerləşən 5 saylı Cəzaçəkmə Müəssisəsinə (CÇM) mayın 13-də qoşun yeridildiyi bildirilir.

Bu haqda AzadlıqRadiosuna bu CÇM-də cəza çəkən məhkumların qohumları məlumat verib. Onların dediyinə görə, Daxili Qoşunların əsgərləri 10-dan artıq etirazçı məhbusu bu müəssisədən çıxarıb, Penitensiar Xidmətin Bakının Binə qəsəbəsində yerləşən Vərəm Dispanserinə aparıblar. Həmin dispanser «tubzona» kimi tanınır.

Məhkumların həbsxanadakı sərt qaydalara etiraz etdiyi bildirilir. Onların yaxınları deyir ki, bir neçə dəfə cəhd etsələr də, «tubzona»ya köçürülən doğmaları ilə görüşə icazə verilməyib.

««TUBZONA» QİSAS MÜƏSSİSƏSİDİR»

Təhlükəsizliyi baxımından adının çəkilməsini istəməyən, köçürülən məhkumlardan birinin qohumu deyir ki, 5 saylı CÇM-ə qoşun gündüz saatlarında yeridilib:

«Müəssisəyə yeni rəis təyin olunub. Rəis sərt qaydalar tətbiq etməyə başlayıb. Məhkumların ən kiçik hüquqlarını belə tapdanırmış. Onlar da buna etiraz edib və rəhbərliklə aralarında mübahisə yaranıb. Rəhbərlik də dustaqları cəzalandırmaq qərarına gəlib. Mayın 13-də gündüz saat 12-də həbsxanaya qoşun çağırılıb. İçəri daxil olan əsgərlər etiraza başçılıq edən 10-dan artıq dustağı həbsxanadan çıxarıblar. Həmin dustaqlardan bəziləri məsciddə namaz qılarkən götürülüblər. Sonradan öyrəndik ki, «oğurlanan» dustaqlar məhkumlar arasında cəza müəssisəsi kimi tanınan «tubzona»ya aparılıblar. Həbsxana rəhbərləri adətən cəzalandırmaq istədikləri dustaqlardan «tubzona»da qisas alırlar. Burada həmin dustaqları işgəncə ilə «sındırdıqdan» sonra geri qaytarırlar. Sınan sınır, sınmayana olmazın işgəncələr verirlər».

«İŞGƏNCƏ VERDİKLƏRİNİ ÖZLƏRİ DƏ ETİRAF ETDİLƏR»

Məhkum qohumu deyir ki, «tubzona»da yaxınları ilə görüşə icazə verməsələr də, müəssisə rəhbərləri ilə söhbət edə biliblər:

Foto illüstrasiya

«Getdik «tubzona»ya ki, həm görüşək, həm də bura gətirilmələrinin səbəbini soruşaq. Dedilər ki, bu dustaqlar qaydaları pozub, «naruşitel»dir deyə, bura gətiriliblər. Dedik, axı bura xəstəxanadır, qaydanı pozan dustağın nə işi var burada? Soruşduq ki, yəqin buranın işgəncə müəssisəsi olduğu haqda deyilənlər doğrudur və qohumlarımıza işgəncə vermək üçün gətirmisiniz? Açıq şəkildə etiraf etdilər ki, artıq lazım olan işgəncə verilib. Dedilər ki, dustaqların hərəsinə 15 sutka «karser» cəzası verilib və «ağıllanandan» sonra buraxılacaqlar. Bildirdilər ki, «karser»dən çıxandan sonra qohumlarımızla görüşə icazə verilə bilər. Biz çox narahatıq ki, qohumlarımız oradan sağ çıxmaya da bilərlər. Burada həddən artıq qəddarcasına işgəncələr verilir».

AzadlıqRadiosu səslənən iddialarla bağlı Ədliyyə Nazirliyi Penitensiar Xidməti ilə əlaqə saxlayıb. Xidmətə zəng edən AzadlıqRadiosunun əməkdaşına bir neçə dəqiqə sonra əlaqə saxlamağı məsləhət gördülər. Lakin gün ərzində təkrar zənglərə cavab verən olmadı.

Penitensiar Xidmət adətən həbsxanalarda dustaqlara işgəncə verilməsi ilə bağlı yayılan iddiaları təkzib edir.

««TUBZONA»DA BAŞ VERƏNLƏRLƏ BAĞLI MƏLUMATLIYIQ»

Binədəki Vərəm Dispanseri məhbuslar arasında da «işgəncə müəssisəsi» adlandırılır.

Elçin Behbudov

İşgəncələr Əleyhinə Komitənin sədri Elçin Behbudov da bu müəssisədə dustaqlarla qeyri-insani rəftarla bağlı çoxsaylı müraciətlər aldığını bildirir:

«Bizə də bu müəssisədən çoxlu şikayətlər gəlir və məlumatlıyıq. Ancaq tək bura deyil, bütün müəssisələrdə bu cür rəftar var. Ancaq, təəssüf ki, Penitensiar Xidmət bizi həbsxanalara buraxmaqdan imtina edir. Ona görə də, araşdırma apara bilmirik. Xidmət bizimlə əməkdaşlıqdan ümumiyyətlə imtina etdiyindən, 5 saylı CÇM-də nələrin baş verib, vermədiyi haqda heç nə deyə bilmərəm».

Ötən il dekabrın sonlarında 14 saylı CÇM-də etiraz edən bir qrup dustağın da cəzalandırılmaq üçün «tubzona»ya köçürüldüyü bildirilirdi. Həmin dustaqların bu müəssisədə işgəncə ilə öldürüldüyü iddia olunan 31 yaşlı məhbus Elşad Babayevin ölümünə etiraz etdikləri bildirilirdi.

O vaxt cəzalandırılan məhkumların yaxınları «tubzona»nın qarşısında bir neçə dəfə etiraz aksiyası keçirmişdilər. Bu aksiyalardan sonra onlara yaxınları ilə görüşə icazə verilmişdi. Görüşdən sonra AzadlıqRadiosuna müsahibə verən məhkum yaxınları «karser»ə salınan doğmalarının üzərində işgəncə izləri olduğunu iddia edirdilər.

Ədliyyə Nazirliyi Penitensiar Xidmətindən 14 saylı CÇM-də insident baş verdiyini təsdiqləsələr də, buna səbəb kimi ölüm hadisəsini yox, bəzi məhbusların daxili intizam qaydalarını kobudcasına pozmasını göstərmişdilər.

Daha sonra Penitensiar Xidmət Elşad Babayevin ölümünün prokurorluqda araşdırıldığı haqda məlumat yayaraq işgəncə faktını təkzib etmişdi.