İlham İsmayıl: «Mən burda nə terror aktı, nə də sabotaj görürəm».
Mirvari Qəhrəmanlı: «Qaz xəttini hansı idarə çəkib? Qaynaqçıların sertifikatı var idimi, borunun parametrləri içərisindən keçən qazın parametrlərinə, yaxud qaz nəqlinə uyğun idimi?».
ARDNŞ: «ARAŞDIRILACAQ VƏ...»
Son yarımayda Səngəçalda qaz xəttində artıq üçüncü qəza baş verib. Sosial şəbəkələrdə bunun təxribat, sabotaj olduğunu yazanlar da var, cavabdeh qurumların məsuliyyətsizliyi kimi izah edənlər də.
Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkəti (SOCAR) mətbuat xidmətinin rəhbəri Nizaməddin Quliyev AzadlıqRadiosuna belə cavab verir:
– Araşdırılacaq və əlavə məlumat veriləcək. Saytda bu haqda yazmışıq.
– Bu xəbəri yanvarın 10-da axşam sayta yerləşdirmisiz. Nəzərə alsaq ki, bu, üçüncü hadisədir və son hadisədən də saatlar ötür, araşdırmanın nəticəsi bəlli olmalı deyildimi?
– Onu dünən demişdik. Üstündən də nə keçib ki? Gecəylə yanğın söndürülüb. İndi araşdırılacaq və məlumat veriləcək.
– Sabotaj haqda danışılır. Belə bir ehtimal da araşdırılırmı?
– Mən deyirəm ki, araşdırılacaq, məlumat veriləcək. Özü də yazmısınız ki, gecikmiş informasiya-filan. Necə gecikmiş ola bilər ki, saat 20:45-də hadisə baş verib, təxminən 22.45-də informasiya yerləşdirmişik sayta. Nə haqla elə yazırsınız? Nəsə... Artıq hər şey bəlli oldu... Sağ olun...
ARDNŞ-in sözçüsü başqa suallara cavab vermədən söhbətə son qoyur.
«SUALIN CAVABI BORU ÇƏKƏNLƏRDƏDİR»
Neftçilərin Hüquqlarını Müdafiə Komitəsinin sədri Mirvari Qəhrəmanlı isə terror, sabotaj kimi versiyaları qətiyyətlə inkar edir. O hesab edir ki, indiki məqamda başqa suallara cavab tapılmalıdır: «Qaz xəttini hansı idarə çəkib? Qaynaqçıların sertifikatı var idimi, borunun parametrləri içərisindən keçən qazın parametrlərinə, yaxud qaz nəqlinə uyğun idimi? Quraşdırma və qaynaq prosedurlarının pozulma halları olubmu?».
M.Qəhrəmanlı qaz xəttini hansı idarənin çəkdiyini bilmir, amma partlayışların qaz xəttini çəkən quruma bağlı olduğuna əmindir: «Yadınıza gəlirsə, birinci dəfə naşılıq edib demişdilər ki, relyefdən, aşınmadan irəli gəlir. Xətti çəkəndə tərpənmə, titrəmə olacağı halda qaynaq xətlərinə təsir etməsin deyə, relyef mütləq yoxlanmalıdır. Bundan başqa, qaz borularının yerləşdirildiyi dirəklər var, qaz xətlərinin izolyasiyası var... Bütün bunların fəsadları araşdırılmalıdır».
Komitə sədrinin qənaətincə, qaz xəttindəki partlayışlar qaynaq problemi ilə bağlıdır: «Niyə 14 il əvvəl çəkilən kəmərdə artıq üçüncü partlayış olmalıdır? Niyə? Mənə elə gəlir ki, bu, qaynaq yerləri ilə bağlıdır. Qaynaqla bağlı problemlər, adətən, illər sonra üzə çıxır. Əgər qaz xəttini «Azəriqaz»ın Təmir-Tikinti İdarəsi çəkibsə, onda biabırçılıqdır. Çünki «Azəriqaz»ın özünün xüsusi sertifikatlı qaynaqçıları yox idi. Belə qaynaqçılar az-çox «Neftqaz» tikinti trestində var. O vaxt Bakı-Tbilisi-Ceyhanı çəkəndə yaxşı qaynaqçılar yetişdirmişdilər, onlardan «Neftqaz» tikinti trestində işləyənlər var. Adətən, xarici şirkətlər boruların çəkilişinə yüksəkixtisaslı, xüsusi treninq keçmiş qaynaqçıları cəlb edirlər», – M.Qəhrəmanlı belə deyir.
«MƏN BURDA NƏ TERROR AKTI, NƏ DƏ SABOTAJ GÖRÜRƏM»
Təhlükəsizlik Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri, vaxtilə xüsusi-xidmət orqanlarında çalışmış İlham İsmayıl AzadlıqRadiosuna belə söyləyir. O, həmin hadisəni izlədiyini deyir və qənaətincə, hadisə texniki problemdən qaynaqlanır və problemin həllinə səhlənkarlıqla yanaşılır: «Sadəcə olaraq, hansısa zədəli yerdə texniki çatışmazlıq var, onu aradan qaldıra bilmirlər. Buna görə də eyni yerdə üçüncü dəfədir partlayış baş verir. Burda bilərəkdən sabotaj və ya terror elementləri görünmür».
İ.İsmayılın fikrincə, problemin həllinə belə «səhlənkar yanaşma» perspektivdə böyük təhlükələrə gətirə bilər: «Qaz borusunun yaşayış yerlərinə yaxın olduğu ərazilərdə də partlayış baş verə bilər. Və ya kimlərsə həqiqi terror aktı törədər, adını da qəza qoya bilərlər. Ona görə belə şeylərə diqqət yetirmək lazımdır».
XATIRLATMA
Bu, artıq son iki həftədə eyni yerdə baş verən üçüncü qəzadır.
Dekabrın 27-də saat 10 radələrində Qaz Emalı Zavodundan Səngəçal Baş Qurğularına gedən, diametri 1000 mm-lik magistral qaz kəmərində partlayış və yanğın baş vermişdi. Yanğın 6 saatdan sonra söndürülmüşdü. Hadisə nəticəsində insan itkisinin olmadığı bildirilirdi. Ancaq yaxınlıqdakı evlərin pəncərələri, dam örtükləri ziyan görmüşdü.
SOCAR bir neçə versiyanın nəzərdən keçirildiyini bildirirdi. «2002-ci ildə tikilib istismara buraxılmış qaz kəmərində baş verən qəzanın mümkün səbəbləri arasında qaynağın və ya boru materialının keyfiyyətinin aşağı olması nəzərdən keçirilir. Habelə, kəmərin keçdiyi ərazinin aqressiv və sürüşkən zonada yerləşməsi nəticəsində aşınmaya məruz qalması ehtimalları dəyərləndirilir. İlkin baxış qəzanın texnogen xarakter daşıdığını təsdiq edir», - şirkət qeyd edirdi.
Eyni yerdə ikinci yanğın isə yanvarın 2-də olmuşdu.
