-
Azərbaycanın bank sektoru üçün proqnozlar neqativ olaraq qalır. APA-nın məlumatına görə, Bakıda keçirilən «Moody’s» Beynəlxalq Reytinq Agentliyinin kredit risklərinə dair illik konfransında agentliyin MDB ölkələri üzrə vitse-prezidenti Maria Malyukova belə deyib.
«DEVALVASİYA BAŞ VERMƏZSƏ...»
M.Malyukova-nın fikrincə, yaxın perspektivdə yenidən devalvasiya baş verməzsə, bank sektorunda durum bir qədər sabitləşə bilər: «2016-cı ildə Azərbaycanın ÜDM artımının 3.3 faiz azalması gözlənilir. Manatın dəyərsizləşməsi bank sektoruna mənfi təsir göstərib: inflyasiya artıb, əhalinin alıcılıq qabiliyyəti azalıb. Büdcədə nəzərdə tutulan xərclərin, o cümlədən kapital qoyuluşlarının azalması bank sektoruna təsirsiz ötüşmür. Biz kreditləşmədə mənfi meyli müşahidə edirik. Ölkənin makroiqtisadi vəziyyəti bank sektoruna pis təsir edir. İlin 1-ci rübündə Azərbaycan bank sektorunun kredit portfeli 9 faiz azalıb».
MDB-DƏ ƏN YÜKSƏK DOLLARLAŞMA GÖSTƏRİCİSİ AZƏRBAYCANDADIR
«Moody’s» agentliyinin nümayəndəsi Azərbaycanda dollarlaşma səviyyəsinə də toxunub: «Azərbaycanda bu il kredit itkiləri 4.5-5 faiz proqnozlaşdırılır. Devalvasiyayadək xarici valyutada əmanətlərin həcmi 50 faiz idi. Devalvasiyadan sonra xarici valyutada əmanətlərin həcmi 82 faiz olub ki, bu da MDB-də ən yüksək göstəricidir. Dollarlaşmanın yüksək səviyyəsi aktiv və passivlər arasında fərqi böyüdür və valyuta risklərini artırır».
Xanım Malyukova təmsil etdiyi agentlikdə çalışan mütəxəssislərin bir fikrini də diqqətə yetirib. Onun sözlərinə görə, dövlət bank sektoruna, özəlliklə depozit portfelinin həcmi böyük olan banklara birbaşa dəstək göstərəcək.
DOLLARLAŞMA DEVALVASİYANIN YARATDIĞI PROBLEMLƏRDƏN YALNIZ BİRİDİR
İqtisadçı ekspert Rövşən Ağayev də qonşu Rusiya və Qazaxıstanla müqayisədə Azərbaycanda iqtisadiyyatın dollarlaşma səviyyəsinin daha yüksək olmasına diqqət çəkir: «Məsələn, indi bizdə ümumi depozitlərdə valyutanın payı 80 faizdir. Bu göstərici Rusiyada 40 faiz, Qazaxıstanda isə 60 faiz civarındadır».
Onun sözlərinə görə, bu durum ölkənin pul-kredit sisteminə, milli valyutanın dayanıqlılığına ciddi təhlükə törədir: «Mərkəzi Bank məlumatları açıqlamır, amma ayrı-ayrı mənbələrdən toplanan məlumatlar göstərir ki, indi bank aktivlərinin, azı, 60; passivlərinsə 70 faizi valyutadadır. Öz növbəsində, kreditlərin də təxminən yarısı valyutadadır».
«PROBLEM HƏLL OLUNMASA…»
R.Ağayev dollarlaşma səviyyəsini kəskin azaltmaq üçün təcili addımlara ehtiyac duyulduğunu vurğulayır: «Hökumət valyuta məzənnəsi və kreditlərin sığortalanma mexanizmlərini və ya sığorta fondu yarada bilər. Problem çözülməsə, iqtisadiyyatı yenidən kreditləşdirmək, insanları öz depozitlərini milli valyuta ilə yerləşdirməyə inandırmaq mümkün olmayacaq».
