Azərbaycan xəbərləri
Anar Məmmədli evə buraxılmadı
Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın Tədrisi Mərkəzinin həbsdə olan rəhbəri Anar Məmmədli ev dustaqlığına buraxılmayıb.
Vəkil Elmar Süleymanov "Turan"a bildirib ki, mayın 8-də Xətai rayon Məhkəməsində Məmmədli barəsində seçilmiş həbs-qətimkan tədbirinin ev dustaqlığı ilə əvəz olunması barədə vəsatətə baxılıb, amma təmin edilməyib.
Vəkil qeyd edib ki, müdafiə tərəfi Məmmədlinin həbsi üçün heç bir əsas görmür: "Biz Anar Məmmədli barəsində həbs-qətimkan tədbirinin seçilməsi ilə razı deyilik. Amma madam ki, məhkəmə onun barəsində həbs-qətimkan tədbirini seçib və apellyasiya şikayətimiz da təmin olunmadı, biz Anar Məmmədlinin ev dustaqlığına buraxılması üçün müraciət etmişik".
Süleymanov bildirib ki, Məmmədlinin himayəsində azyaşlı uşağı, səhhəti zəif olan yaşlı anası və atası var: "Eyni zamanda, o, tanınmış hüquq müdafiəçisidir və onun istintaqdan yayınmaq niyyəti yoxdur. Amma, təəssüf ki, məhkəmə bizim əsaslarımızı eşitmədi və vəsatətimizi təmin etmədi".
Vəkilin sözlərinə görə, məhkəmə qərarından apellyasiya şikayəti veriləcək.
Müdafiə tərəfinin açıqlamasına, hələlik, rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.
Britaniya səfiri Anar Məmmədlinin həbsindən yazdı
Böyük Britaniyanın Azərbaycandakı səfiri Ferqus Old Anar Məmmədlinin həbsi ilə bağlı narahatlığını bildirib.
"Biz Azərbaycanda vətəndaş cəmiyyəti fəallarının, o cümlədən Anar Məmmədlinin həbsindən narahatıq. Biz Azərbaycanı insan hüquqlarının müdafiəsi ilə bağlı beynəlxalq öhdəliklərinə əməl etməyə çağırırıq. Vətəndaş cəmiyyətinə dəstəyimiz Britaniya-Azərbaycan münasibətlərinin əsas sütunudur", - səfir X sosial platformasında yazıb.
Vəkil Anar Məmmədli ilə görüşüb
Vəkil Elmar Süleymanov mayın 1-də 1 saylı Bakı İstintaq Təcridxanasında Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın Tədrisi Mərkəzinin rəhbəri Anar Məmmədli ilə görüşüb.
Vəkilin sözlərinə görə, Məmmədli özünü normal hiss edir.
Eyni zamanda, Məmmədli ona qarşı irəli sürülən ittihamı rədd edir.
Məmmədlinin başına torba keçirilərək məhkəməyə gətirilməsinə dair sosial şəbəkələrdə yayılan məlumatlara münasibət bildirən vəkil bildirib ki, hüquq müdafiəçisi bu məlumatı təsdiqləməyib: "Anar Məmmədli bildirdi ki, o, məhkəməyə əllərinə arxadan qandal vurulmuş, başı aşağı əyilmiş halda gətirib-aparıblar. Lakin başına torba taxılmayıb".
Məmmədli istintaq təcridxanasında rəftardan şikayəti olmasa da, karantində antisanitar şəraitin olduğunu qeyd edib.
Hələlik, vəkilin bu açıqlamasına rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.
Anar Məmmədli barəsində 3 ay 28 günlük həbs qərarı verilib
Aprelin 30-da Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın Tədrisi (SMDT) mərkəzinin rəhbəri Anar Məmmədli barəsində Xətai rayon Məhkəməsində 3 ay 28 gün müddətinə həbs qətimkan tədbiri seçilib.
Bu barədə vəkil Ramil Süleymanov məlumat verib.
Vəkil qərarı qanunsuz hesab etdiklərini və qərardan apellyasiya şikayəti veriləcəyini bildirib.
Məmmədli Cinayət Məcəlləsinin 206.3.2-ci (qaçaqmalçılıq, əvvəlcədən əlbir olan bir qrup şəxs tərəfindən törədildikdə) maddəsi ilə ittiham olunur, amma ittihamı qurama sayır.
Anar Məmmədlinin həbsinə AŞPA-dan reaksiya: 'Nə indi, nə də yanvarda...'
Almaniyanın Avropa Şurası Parlament Assambleyasındakı (AŞPA) nümayəndə heyətinin sədri Frank Şvabe Anar Məmmədlinin həbsindən sonra Azərbaycanın bu quruma qayıtmasını qeyri-mümkün hesab edir.
"Azərbaycanın Parlament Assambleyasına geriyə yolu yoxdur. Nə indi, nə də yanvarda", - o, X platformasında öz hesabında yazıb.
Şvabe ölkə vətəndaşlarının hüquq və azadlıqlarının pozulmasını səbəb göstərərək Azərbaycan nümayəndə heyətinin AŞPA-da səs hüququndan məhrum edilməsinin təşəbbüskarı olub.
2024-cü ilin yanvarında qış sessiyasında AŞPA üzvləri bu barədə qətnamə qəbul edərək Azərbaycan nümayəndə heyətinin mandatını bir illiyinə dondurub. Qətnamədə deyilir ki, Azərbaycan hakimiyyəti siyasi məhbusları azad etsə və insan hüquqlarının pozuntularına son qoysa, səs hüququ qaytarıla bilər.
Azərbaycan hökuməti təmsilçiləri isə bununla bağlı tənqidləri qərəzli və əsassız sayır.
Anar Məmmədlinin də qaçaqmalçılıqda günahlandırıldığı deyilir
Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın Tədrisi (SMDT) Mərkəzinin rəhbəri Anar Məmmədliyə qarşı Cinayət Məcəlləsinin 206.3.2-ci (qaçaqmalçılıq, əvvəlcədən əlbir olan bir qrup şəxs tərəfindən törədildikdə) maddəsi ilə ittiham irəli sürüldüyü bildirilir.
Bu barədə onun yaxınları məlumat verir.
Məmmədlinin ailə üzvləri həmçinin onun "AbzasMedia işi" üzrə prosesə cəlb edildiyini vurğulayıblar.
Onların sözlərinə görə, Məmmədlinin vəkili, hələlik, onunla görüşə bilməyib: "Anar Məmmədli gecəni Xətai rayon Polis İdarəsinin Müvəqqəti Saxlanma Təcridxanasında keçirib. İstintaqı Bakı şəhər Baş Polis İdarəsi aparır".
Hələlik, bütün bu deyilənlərə Daxili İşlər Nazirliyi və başqa rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.
+++
Birləşmiş Ştatların Azərbaycandakı səfirliyi Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın Tədrisi Mərkəzinin (SMDTM) rəhbəri Anar Məmmədlinin saxlanmasına münasibət bildirib.
"Azərbaycan vətəndaş cəmiyyəti üzvlərinin - ən son isə Anar Məmmədlinin, - həbslərinin davam etməsi bizi çox narahat edir. Biz Azərbaycan hökumətini haqsız yerə həbs olunan bütün şəxsləri dərhal azad etməyə çağırırıq", - ABŞ səfirliyinin mətbuat katibi Vanessa Zenci "Amerikanın Səsi"nin sorğusuna cavabda bildirib.
Məmmədlinin atasının evində də axtarış aparılıb
Aprelin 29-da Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın Tədrisi Mərkəzinin (SMDT) rəhbəri Anar Məmmədlinin öz evi ilə yanaşı, atasının evində də axtarış aparıldığı bildirilir. (O da Bakı şəhərindədir)
Məmmədlinin bacısı Şəfa Məmmədli "Amerikanın Səsi" radiosuna deyib ki, atasının evindən köhnədən qalan sənədlər aparılıb: "Həmçinin, guya Anarın köynəyinin cibindən çıxan qəbzləri, mənim kompüterimi, fleş-kartımı götürüblər. Axtarışdan sonra Anarın evində də oldum. Onun kompüterini, telefonunu aparıblar. Bir də biz hesab edirik ki, pul qoyublar. Anarın evində pulun bağlandığı iplər qalıb".
***
Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın Tədrisi Mərkəzinin sədri Anar Məmmədlinin "AbzasMedia işi" çərçivəsində istintaqa şahid qismində cəlb edildiyi bildirilir.
Bunu vəkil Elçin Sadıqov deyib. Amma, hələlik, bu məlumatı rəsmi qurumlar təsdiqləməyiblər.
Son aylar Azərbaycanda aralarında AbzasMedia nəşrinin rəhbərliyi və bir neçə əməkdaşı da daxil 20-yə qədər jurnalist, ictimai fəal qaçaqmalçılıq ittihamı ilə həbs edilib. Onlar ittiham ilə razılaşmır, bunu peşə fəaliyyətləri və siyasi sifarişlə izah edirlər. Amma rəsmilər də bildirir ki, ölkədə heç kim sırf peşə fəaliyyətinə görə siyasi sifarişlə həbs edilmir.
+++
Anar Məmmədlinin saxlanması ilə yanaşı, onun Bakı şəhərində evində axtarış başladığı bildirilir.
Bu barədə onun yaxınları məlumat verib.
+++
Vəkil Anar Məmmədli ilə görüşə bilmir.
Vəkil Elçin Sadıqovun bildirməsinə görə, orderi və vəsiqəsi ilə birlikdə Məmmədlinin evinə yaxınlaşsa da, polis görüşə, habelə axtarış götürmədə iştirakına icazə vermir.
Vəkilin dediklərinə Azərbaycan Daxili İşlər Nazirliyindən, hələlik, münasibət almaq mümkün olmayıb.
DİN təsdiqləyir
Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın Tədrisi Mərkəzinin sədri Anar Məmmədlinin saxlanmasını Daxili İşlər Nazirliyi (DİN) Mətbuat xidmətinin əməkdaşı İbrahim Əmiraslanlı da təsdiqləyib. O, "Turan"a bildirib ki, Məmmədli barəsində araşdırma aparılır, əlavə məlumat veriləcək
Anar Məmmədli saxlanıb
Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın Tədrisi Mərkəzinin (SMDTM) rəhbəri Anar Məmmədli saxlanıb.
Bu barədə onun yaxınları məlumat verib.
Onların sözlərinə görə, Məmmədlini aprelin 29-da saat 15 radələrində Bakı şəhəri, Teymur Əliyev küçəsində mülki geyimli şəxslər saxlayaraq naməlum istiqamətə aparıblar.
Xatırlatma
Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın Tədrisi Mərkəzinin (SMDT) rəhbəri Anar Məmmədli bundan əvvəl 2013-cü ilin sonlarında saxlanıb. O, vergidən yayınma və başqa ittihamlar ilə 5 il 6 ay müddətə həbs edilib. Amma ittihamları qəbul etməyib. Bir sıra yerli və beynəlxalq təşkilatlar onu siyasi məhbus kimi tanıyıblar.
Məmmədli 2016-cı il martın 17-də əfv sərəncamı ilə azadlığa buraxılıb.
SMDT o azadlığa çıxdıqdan sonra da fəaliyyət göstərib. Azərbaycanda bir çox seçkilərin monitorinqini aparan bu təşkilatın hesabatları, bir qayda olaraq, tənqidi xarakter daşıyıb.
Azərbaycan rəsmiləri isə ölkədə seçkilərin azad və ədalətli keçirilmədiyinə aid tənqidləri qəbul etmir.
Bütün xəbərləri izləyin
AXCP İmişli şöbəsinin fəalının saxlandığı deyilir
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası (AXCP) İmişli rayon şöbəsinin fəalı, ikinci qrup əlil (Qarabağ müharibəsində xəsarət alıb) Vüqar Qədirlinin bu gün, dekabrın 12-də rayon ərazisində işlədiyi kafedə, sonradan yaşadığı evində polisin axtarış apardığı bildirilir.
Partiyadan yayılan məlumata görə, axtarış başa çatdıqdan sonra V.Qədirlini onlar özləri ilə aparıblar.
Məlumata Daxili İşlər Nazirliyi və başqa rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.
Müxalifətdə olan AXCP-nin sədr Əli Kərimli də daxil 20-yə qədər fəalı hazırda həbsdədir. Partiya müxtəlif ittihamlarla üzləşən bu şəxslərin həbsini siyasi sayır. Amma rəsmilər ölkədə siyasi həbslərin olması ilə bağlı fikirləri əsassız sayırlar. Onların vurğulamasına görə, siyasi məhbus siyahılarında yer alan şəxslər sırf törətdikləri əmələ görə mühakimə ediliblər.
Yerli hüquq müdafiəçilərinə görə, hazırda Azərbaycan həbsxanalarında 400-ə yaxın siyasi məhbus var.
10 ayda doğuş 6 min azalıb
Bu ilin yanvar-oktyabr aylarında Ədliyyə Nazirliyinin rayon (şəhər) qeydiyyat şöbələrində 80 min 802 doğulan körpə qeydə alınıb.
Bu barədə Dövlət Statistika Komitəsinin (DSK) aylıq hesabatında qeyd olunub.
Ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə əhalinin hər 1000 nəfərinə bu göstərici azalaraq 10.1-dən 9.5-ə düşüb.
DSK-nin məlumatına görə, ötən ilin yanvar-oktyabr aylarında Ədliyyə Nazirliyinin rayon (şəhər) qeydiyyat şöbələrində 86 min 274 körpə qeydə alınmışdı.
Rəsmi məlumatlara görə, Azərbaycanda əhali artımı davam etsə də, son 10 ildə doğum 60 faiz azalıb.
'Qara qızıl' azalmaqda davam edir və qiymətdən düşür
Bu gün, dekabrın 15-də Azərbaycan neftinin bir bareli 65 dollardan belə aşağı satılıb. Neftin qiyməti düşməkdə davam edir. Bu ilin büdcəsində neftin bir barelinin ixrac qiyməti 70, gələn ilin büdcəsində isə 65 dollar götürülüb.
Qiymətlə yanaşı, hasilatda da düşüş davam edir.
Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, bu ilin yanvar-oktyabr aylarında Azərbaycanda 23 milyon 43 min ton xam neft (qaz kondensatı daxil olmaqla) hasil edilib. Bu göstərici əvvəlki ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 1.1 milyon ton və ya 4.6 faiz azdır.
Ölkədə neft hasilatının pik dövrü 2009-cu ildə olub - 50.9 milyon ton.
Aparılan hesablamalara görə, ötən il ərzində Azərbaycan neftinin orta qiyməti 82.87 ABŞ dollarına bərabər olub. Bu il isə bu rəqəm, hələlik, 70 dollardan cüzi artıqdır.
Azərbaycanın ixracının 90 faizi neft və qazın payına düşür. İqtisadçıların fikrincə, nə qədər ki Azərbaycanda qeyri-neft sektoru real şəkildə inkişaf etməyib, "qara qızıl"ın hasilatının azalması və dəyərinin düşməsi ciddi böhrana yol aça bilər.
Ardıcıl üç aydır Azərbaycanda orta maaş düşür
Dövlət Statistika Komitəsi (DSK) bildirir ki, 2025-ci ilin yanvar-oktyabr aylarında Azərbaycan iqtisadiyyatında muzdla çalışan işçilərin orta aylıq nominal əməkhaqqısı əvvəlki ilin müvafiq dövrünə nisbətən 9.4 faiz artaraq 1086.3 manat təşkil edib.
Amma DSK-nın aylıq hesabatlarının təhlili göstərir ki, ardıcıl üç aydır Azərbaycanda orta maaş düşür . 2025-ci ilin sentyabrında bu rəqəm 1087.7, avqustda 1093.8, iyulda isə 1098.1 manat olub.
Bu düşüşə hökumət rəsmilərindən münasibət almaq mümkün olmayıb. Amma bunun gələn ilin pensiyalarına da təsir edəcəyi qaçılmazdır. Son illər (2023-cü ildən bəri) qanunvericiliyə edilən dəyişikliyə əsasən, ölkədə pensiyalar inflyasiyaya görə yox, orta əməkhaqqı artımına əsasən indeksləşdirilir.
Azərbaycan və Rusiya arasında siyasi məsləhətləşmələr olub
Dekabrın 9-da Bakıda Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyi ilə Rusiya Xarici İşlər Nazirliyi (XİN) arasında siyasi məsləhətləşmələrin növbəti raundu keçirilib.
Bu barədə Azərbaycan (XİN) məlumat yayıb.
Məsləhətləşmələrdə nümayəndə heyətlərinə Azərbaycan tərəfindən xarici işlər nazirinin müavini Samir Şərifov, Rusiyadan isə xarici işlər nazirinin müavini Mixail Qaluzin rəhbərlik edib.
"İki ölkə liderləri arasında cari ilin 9 oktyabr tarixində Düşənbədə keçirilmiş görüşdə əldə olunmuş razılaşmaların ikitərəfli siyasi dialoqun əsasını təşkil etdiyi vurğulanıb", - XİN bildirir.
Üç il əvvəl fevralın 22-də Moskvada "Azərbaycan Respublikası ilə Rusiya Federasiyası arasında müttəfiqlik qarşılıqlı fəaliyyəti haqqında" Bəyannamə imzalanıb. Bəyannamədə iki ölkə arasında bütün sahələrdə əməkdaşlığı gücləndirmək vacib sayılırdı.
Amma liderlərinin iki ay öncə Düşənbədə görüşünə qədər son dönəmlər Azərbaycan və Rusiya arasında müəyyən gərginlik də müşahidə edilib. Xüsusilə bu, ötən ilin sonunda Azərbaycana məxsus təyyarənin Qazaxıstan ərazisində qəzaya düşməsindən sonra özünü göstərməyə başlayıb. Azərbaycan rəsmiləri vurğulayırdı ki, təyyarə Rusiya ərazisində vurulub və 30-dan çox insan həlak olub. Onların mövqeyinə görə, Rusiya tərəfi üzr istəməli, təqsirkarlar məsuliyyətə cəlb edilməli və zərərçəkən ailələrə kompensasiya ödənilməlidir. Kreml rəhbərliyi hadisə ilə bağlı üzrxahlıq etsə də, rəsmi Bakının başqa istəklərini gerçəkləşdirmirdi. Nəhayət, oktyabrın 9-da ölkə rəhbərlərinin görüşündə Rusiya prezidenti təyyarənin onların ərazisində vurulmasını etiraf edərək müqəssirlərin cəzalanacağı və kompensasiya ödəniləcəyi ilə bağlı vəd verib.
Buna qədər həm Bakıda Rusiya vətəndaşları, o cümlədən "Sputnik-Azərbaycan"ın rəhbər şəxsləri və həm də Rusiyada Azərbaycan diasporunun bir çox təmsilçiləri həbs edilmişdilər. Liderlərin görüşündən sonra Rusiyada bəzi həbs edilən diaspor təmsilçiləri (hərçənd belə həbslər hələ də davam edir) və "Sputnik-Azərbaycan" təmsilçiləri azadlığa buraxıldılar.
Azərbaycanda müstəqil ekspertlər düşünür ki, əslində rəsmi Bakı və Kreml arasında bəzən soyuqluq müşahidə edilsə də, onları daim bir-birinə strateji müttəfiqlik telləri bağlayır.
Namizəd Səfərov həbs edilib
Hüquqşünas Namizəd Səfərov həbs edilib.
Dekabrın 10-da Xətai rayon Məhkəməsində bununla bağlı vəsatətə baxılıb.
Qərara əsasən, onun barəsində 4 ay müddətə həbs-qətimkan tədbiri seçilib.
Ona Cinayət Məcəlləsinin 178.3.2-ci (dələduzluq, külli miqdarda ziyan vurmaqla törədildikdə) maddəsi ilə ittiham irəli sürüldüyü bildirilir.
Həmin ittihamla şəxsə 10 ilə qədər həbs nəzərdə tutulur.
İttihama ondan ayrılıqda münasibət almaq mümkün olmayıb. Amma yaxınları ittihamı qurama və siyasi sayır.
+++
Dekabrın 9-da hüquqşünas, Vəkillər Kollegiyasının keçmiş üzvü Namizəd Səfərovu mülkigeyimli şəxslərin saxlayıb naməlum istiqamətə apardıqları bildirilir.
Bu barədə AzadlıqRadiosuna onun yaxınları məlumat verib. Onlar hazırda hüquqşünasın yerini dəqiqləşdirməyə çalışırlar.
Məsələyə rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.
N.Səfərov Vəkillər Kollegiyasından 2005-ci ildə çıxarılıb. O, bunu kollegiyanın rəhbərliyini tənqid etməsi ilə əsaslandırıb. Kollegiyadan isə həmin qərar qanunvericiliyin tələblərinin pozulması ilə izah edilmişdi.
N.Səfərov bir sıra müxalifət qüvvələrini birləşdirən Milli Şurasının da üzvü olub. Amma 2020-ci ildən oradan özü istefa verib.
Sənaye istehsalı azalır, ÜDM artır...
Azərbaycanda sənaye müəssisələri və bu sahədə fəaliyyət göstərən fərdi sahibkarlar 2025-ci ilin yanvar-noyabr aylarında 57.5 milyard manatlıq məhsul istehsal ediblər. Statistika Komitəsi (ASK) bildirir ki, bu, əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 1.1 faiz azdır: "Neft-qaz sektorunda məhsul istehsalı 2.1 faiz azalıb, qeyri-neft-qaz sektorunda isə 4.8 faiz artıb".
DSK əlavə edir ki, bu ilin 11 ayında Ümumi Daxili Məhsulda (ÜDM) isə arım var: "2025-ci ilin yanvar-noyabr aylarında ölkədə 116 milyard 320.1 milyon manatlıq və ya əvvəlki ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 1.6 faiz çox ÜDM istehsal olunub".
Açıqlamaya görə, iqtisadiyyatın neft-qaz sektorunda əlavə dəyər 1.8 faiz azalıb, qeyri-neft-qaz sektorunda isə 3.2 faiz artıb.
Müstəqil iqtisadçılar Azərbaycan iqtisadiyyatının böyüməsində bu rəqəmi yetərli saymırlar. Azərbaycan hökumətinin proqnozlarında da 2025-ci ildə 3-4 faizlik iqtisadi artımdan bəhs edilirdi.
Mərkəzi Bank uçot dərəcəsini endirib
Azərbaycan Mərkəzi Bankı (AMB) 2025-ci il üzrə sonuncu dəfə uçot faiz dərəcəsi ilə bağlı qərarını açıqlayıb.
AMB İdarə Heyətinin qərarı ilə faiz dəhlizinin bütün parametrləri 0.25 faiz bəndi azaldılıb.
Uçot dərəcəsi 6.75, faiz dəhlizinin aşağı həddi 5.75, faiz dəhlizinin yuxarı həddi isə 7.75 faizə endirilib.
Qurum hesab edir ki, hazırda illik inflyasiya proqnozlaşdırılan trayektoriyaya uyğun hərəkət edir və hədəf daxilindədir. 2025-ci ilin oktyabrında 12 aylıq inflyasiya 5.9 faiz təşkil edib
Amma müstəqil iqtisadçılar bu rəqəmə şübhə ilə yanaşır, inflyasiyanın daha yüksək olduğunu iddia edirlər. Onların sözlərinə görə, Azərbaycanda uçot dərəcəsinin müəyyən edilməsi bir qədər formal xarakter daşıyır. Həmin şəxslər deyir ki, uçot dərəcələri dəyişəndə belə bu bank faizlərinə təsir göstərmir. Əslində uçot dərəcəsi aşağı olarsa, kredit faizləri aşağı düşməlidir.
Müstəqil ekspertlər vurğulayırlar ki, ölkədə iqtisadi institutlar zəif olduğu üçün Mərkəzi Bankın və onun faiz dərəcəsinin iqtisadiyyatda ciddi rol almasında problemlər var.
2026-cı il dövlət büdcəsi qəbul edildi
Milli Məclisin bu gün, dekabrın 9-da keçirilən iclasında "Azərbaycan Respublikasının 2026-cı il dövlət büdcəsi haqqında" qanun layihəsi üçüncü oxunuşda müzakirəyə çıxarılaraq qəbul edilib.
Sənədə əsasən, 2026-cı il dövlət büdcəsinin gəlirləri 38 milyard 609 milyon manat, xərcləri 41 milyard 703 milyon 600 min manat proqnozlaşdırılır.
Beləliklə, gələn il dövlət büdcəsinin gəlir və xərclərində bir neçə yüz milyon manatlıq – müvafiq olaraq 0.66 faiz və 0.71 faiz artım proqnozlaşdırılır. Bu, büdcədə son illərin ən aşağı artımı sayılır.
Bu ilin büdcəsində neftin bir barelinin orta qiyməti 70 dollar götürülüb. Həmin rəqəm gələn ilin sənədində isə 65 dollar müəyyən edilib. Sənəddə bu azalmanın, əsasən, artan vergi daxilolmaları ilə kompensasiya ediləcəyi gözlənir.
2026-cı il dövlət büdcəsində diqqət çəkən məqamlardan biri də icbari tibbi sığorta fonduna ayrılan vəsaitdə əvvəlki illə müqayisədə azalmadır. Sənəddə sözügedən istiqamətə 900 milyon manatın ayrılması nəzərdə tutulub. Bu da 2025-ci ilin təsdiq olunmuş proqnozu ilə müqayisədə 516 milyon 405 min manat (36.5 faiz) azdır. Yeni qanunvericiliyə görə, qeyri-rəsmi çalışanların, yəni işsiz kimi qeydiyyatda olmayanların icbari tibbi xərclərini dövlət qarşılamayacaq.
Əvəzində sənəddə müdafiə xərclərində artım var.
Kobaxidze Azərbaycan yanacağının Ermənistana ilk tədarükünə görə pul almamağı tapşırıb
Gürcüstanın baş naziri İrakli Kobaxidze Azərbaycandan Ermənistana Gürcüstan ərazisindən ilk yanacaq tranziti üçün ödəniş almamağı tapşırıb. "Gürcüstan Dəmir Yolu"na sözügedən yükün bir dəfə və tamamilə pulsuz daşınması tapşırılıb. Bu məlumatı Gürcüstanın İqtisadiyyat və Davamlı İnkişaf Nazirliyi yayıb.
Bundan öncə Azərbaycan KİV-lərində "Azərbaycandan Ermənistana dəmir yolu ilə yanacaq tədarükünün tarif maneələri səbəbindən gecikməsi" haqda məlumat yayılıb.
Nazirliyin bəyanatında deyilir ki, dekabrın 5-də tərəfdaş ölkələr bu məsələ ilə Gürcüstan hökumətinə müraciət edib.
"Gürcüstan həm Ermənistanın, həm də Azərbaycanın strateji və etibarlı tərəfdaşı olaraq qalır. Biz həmişə regionda sülhü və əməkdaşlığı dəstəkləmişik və dəstəkləyirik", – bəyanatda bildirilir.
"Minval Politika" "Gürcüstan sülhə qarşı oynayır: Tbilisi Bakının səbrini sınayır" başlıqlı məqalədə yazırdı ki, Gürcüstan 111 km-lik məsafə üçün tona 92 ABŞ dolları tarif təqdim edib, bu isə hər kilometr üçün tona 0.82 dollar deməkdir.
"Müqayisə üçün: Azərbaycan ərazisində oxşar yüklər 680 km məsafəyə – Yalama stansiyasından Böyük-Kəsik stansiyasına 17 ABŞ dollarına daşınır, yəni hər kilometr üçün tona 0.02 dollar. Bu, Gürcüstanın təklif etdiyi tarifdən 40 dəfə aşağıdır. 40 dəfə fərq bazar göstəricisi deyil, niyyətdir", – məqalədə vurğulanırdı.
Azərbaycan mediası daha öncə yük maşını sürücülərinin üzləşdiyi problemlərdən yazıb. İddia olunurdu ki, gürcü məmurlar sürücülərə "Zəngəzur dəhliziniz hazır olanda Zəngəzurdan keçin" deyiblər.
Gürcüstan Maliyyə Nazirliyinin Gəlirlər Xidməti Azərbaycan yüklərinin bloklanması barədə məlumatları təkzib edib. Qurum belə iddiaların həqiqətəuyğun olmadığını, ictimaiyyəti çaşdırdığını vurğulayıb.
Böyük Britaniya Azərbaycanla strateji tərəfdaşlıq istəyir
Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev dekabrın 4-də Böyük Britaniya və Şimali İrlandiya Birləşmiş Krallığının müdafiə üzrə dövlət naziri Lord Vernon Koukeri qəbul edib.
President.az saytının məlumatına görə, Kouker iki ölkə arasında dostluq və etimada əsaslanan münasibətləri qeyd edərək əlaqələrin strateji tərəfdaşlıq müstəvisində inkişaf etdirilməsində maraqlı olduqlarını vurğulayıb.
İkitərəfli münasibətlərin zəngin tarixinin olduğunu deyən Azərbaycan dövlət başçısı isə əməkdaşlığın enerji sektorundan başladığını və daha sonra bir çox sahələri əhatə etdiyini vurğulayıb. Prezident Əliyev ticarət, investisiya və digər sahələrdə əməkdaşlığı daha da genişləndirmək üçün yaxşı imkanların olduğunu deyib. O, hazırda iki ölkə arasında müdafiə sənayesi sahəsində əməkdaşlıqla bağlı yeni səhifənin açılmasına toxunaraq, bunu qarşılıqlı etimadın göstəricisi kimi qiymətləndirib.
Xatırlatma
Azərbaycanın Qərblə münasibətində həmişə Böyük Britaniya ayrıcalıq təşkil edib. Elə bu ölkənin BP şirkəti də "Əsrin neft müqaviləsi"nin əsas pay sahiblərindəndir. ("Azəri"-"Çıraq"-"Günəşli" yataqlarının beynəlxalq şirkətlərlə birgə istismarını nəzərdə tutur) Amma son bir ildə Azərbaycanın bu ölkəyə ixracında azalma var. İdxalda isə əks proses gedir.
AzadlıqRadiosunun jurnalisti həbsdə 'Qızımla iqtisadiyyat söhbətləri'ni tərcümə edib
AzadlıqRadiosunun həbsdə olan jurnalisti, iqtisadçı Fərid Mehralızadə yunan iqtisadçısı Yanis Varufakisin "Qızımla iqtisadiyyat söhbətləri" kitabını tərcümə edib.
Bu əsər qlobal iqtisadiyyatın əsaslarını izah edir. Müəllif mürəkkəb iqtisadi anlayışları gündəlik həyatdakı nümunələrlə, pulun, bazarların, əmək və kapitalın mahiyyətini açıqlayır. Ədalətsizlik, bərabərsizlik və müasir böhranların səbəbləri göstərilir.
Müəllif kitabı öz qızına xitab şəklində yazsa da, mətn bütün yaş qruplarından olan oxucular üçün nəzərdə tutulub.
F.Mehralızadə hazırda 9 illik həbs cəzası çəkir. "AbzasMedia" korrupsiya araşdırmaları nəşrinə qarşı onun da ittiham olunduğu cinayət işi üzrə ümumilikdə 7 jurnalistə 7 il yarımdan 9 ilədək həbs kəsilib. Onlar valyuta qaçaqmalçılığı, qanunsuz sahibkarlıq, cinayət yoluyla əldə edilmiş əmlakı leqallaşdırma, vergidən yayınma və s. əməllərdə suçlanır. Amma ittihamları rədd edir, peşəkar jurnalist fəaliyyətlərinə, korrupsiya cinayətlərini ifşa edən araşdırmalarına görə cəzalandırıldıqlarını deyirlər.
Yerli və beynəlxalq insan haqları təşkilatları bu hökmləri qınayıb, onları Azərbaycanda tənqidi səslərin susdurulması üçün repressiya kimi qiymətləndirib.
Hazırda ölkədə azı 30 jurnalist, ictimai fəal oxşar ittihamlarla həbsdədir. Hakimiyyət onların və siyasi məhbus sayılan digər şəxslərin haqsız həbsiylə bağlı beynəlxalq tənqidləri qəbul etmir, konkret cinayətlərə görə mühakimə olunduqlarını deyir. Beynəlxalq qurumlar isə hökuməti haqsız tutulanları azad etməyə çağırıb.
MİDA mənzilləri ilə bağlı 12 nəfər saxlanıb
MİDA mənzillərinin qanunsuz satışında şübhəli bilinən 12 nəfər saxlanıb. Bu barədə bu gün, dekabrın 3-də Daxili İşlər Nazirliyi (DİN) məlumat yayıb.
Məlumata görə, Bakı şəhərində MİDA mənzillərinin sosial şəbəkələrdə qanunsuz satışını və kirayəyə verilməsini təşkil edən şəxslər müəyyən olunublar.
Açıqlamaya görə, müəyyən edilib ki, 12 nəfər dövlətin güzəştli şərtlərlə ayırdığı mənzillərin sosial şəbəkələr və onlayn platformalar vasitəsilə qanunsuz satışı, eləcə də kirayə reklamını aparıblar.
Saxlanan şəxslərin adları açıqlanmır. İddialara onların və ya vəkillərinin münasibəti bəlli deyil.
Güzəştli mənzillərlə bağlı cəmiyyətdə daim müzakirə və narazılıqlar olub. Hətta bir neçə dəfə aparılan satışların nəticələri ləğv edilib. Həmin məsələlərlə bağlı saxlanan və həbs edilənlər olub.
Xatırlatma
Sosial evlərin tikintisi ilə məşğul olan MİDA prezident İlham Əliyevin 2016-cı ilin aprelində imzaladığı sərəncamla yaradılıb. Satışlar "Elektron hökumət" portalı üzərində (e-gov.az) "Güzəştli mənzil" sistemi vasitəsilə elektron qaydada həyata keçirilir.
Agentliyin əsasnaməsinə görə, başlıca məqsəd vətəndaşların güzəştli mənzil əldə etmələrinə şərait yaratmaqdır. Bu mənzillərin ipoteka kreditləri ilə alınan adi mənzillərdən daha ucuz başa gəldiyi deyilir. Kredit illik 4 faiz dərəcəsi olmaqla 3-30 illiyə verilir.
Ekspertlər deyir ki, bu sahədə problemin həlli üçün ən yaxşı yol həmin mənzilləri almağa hüququ çatanlar arasında şəffaf şəkildə, canlı lotereyanın keçirilməsidir. Onların fikrincə, komissiyanın tərkibi vətəndaş cəmiyyətinin üzvlərindən, jurnalistlərdən ibarət olmalıdır.
Azərbaycanda 11 min 260 nəfər QİÇS mərkəzində qeydiyyatdadır
"Azərbaycanda ilk İİV-ə (İnsan İmmun virusu, İİV) yoluxmuş şəxs 1987-ci ildə aşkarlanıb. Ümumilikdə, 1987-ci ildən 2025-ci ilin üçüncü rübünün sonunadək 11 min 260 Azərbaycan vətəndaşı Respublika QİÇS-lə Mübarizə Mərkəzində rəsmi qeydiyyatdadır". Bunu Səhiyyə Nazirliyi Respublika QİÇS-lə Mübarizə Mərkəzinin (RQMM) direktoru Famil Məmmədov deyib.
HİV qan və qorunmayan cinsi əlaqə yolu ilə ötürülən, bədənin müxtəlif toxumalarında yerləşə bilən, ancaq əsas təsirlərini immun sisteminə göstərən bir virusdur.
QİÇS- Qazanılmış İmmun Çatışmazlığı Sindromunun qısaltmasıdır. HİV virusunun yaratdığı QİÇS immun sisteminin infeksiya və xərçəng xəstəliklərinə qarşı həssas olduğu mərhələdir.
F.Məmmədov əlavə edib ki, Azərbaycanda İİV-in aşkarlanması, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) son tövsiyələrinə uyğun olaraq, RQMM və regionlarda yaşayan insanların müayinələrə əlçatanlığının təmin olunması məqsədilə 10 regional laboratoriyada həyata keçirilir.
1988-ci ildə əhalinin immun çatışmazlığı ilə əlaqədar keçirilmiş dünya ölkələri səhiyyə nazirlərinin sammitindən sonra ÜST hər il dekabrın 1-ni Ümumdünya QİÇS-lə Mübarizə Günü elan edib.
Paşinyanın müavini Qəbələyə gəlib
Noyabrın 28-də Qəbələdə Azərbaycan baş nazirinin müavini Şahin Mustafayev və Ermənistan baş nazirinin müavini Mher Qriqoryanın sədrliyi ilə iki ölkə arasında dövlət sərhədinin delimitasiyası və sərhəd təhlükəsizliyi məsələləri üzrə komissiyaların 12-ci görüşü keçirilib.
AZƏRTAC-ın xəbərinə görə, görüşün tərəflərdən birinin ərazisində – Azərbaycanın Qəbələ şəhərində keçirilməsindən məmnunluq bildirilib. (əvvəlki görüşlər sərhəddə keçirilirdi)
Məlumata görə, tərəflər delimitasiya tədbirləri ilə bağlı təşkilati və texniki məsələləri, müvafiq təlimat layihələrini müzakirə ediblər.
Növbəti görüşü Ermənistan şəhərlərindən birində keçirməklə bağlı razılığa gəlinib.
Bu komissiyaların 11-ci görüşü bu il yanvarın 16 -da keçirilmişdi.
- 1990-cı illərin əvvəllərində Qarabağ münaqişəsi Azərbaycan və Ermənistan arasında toqquşmalara səbəb olmuşdu. Azərbaycanın Qarabağ bölgəsi və ətrafındakı 7 rayon işğal edilmişdi. 2020-ci ildə 44 günlük müharibə və 2023-cü ildə birgünlük hərbi əməliyyatlar nəticəsində Bakı bütün ərazilərində suverenliyini bərpa edib.
- Son illər iki ölkə arasında müxtəlif formatlarda sülh danışıqları aparılıb. Nəhayət, bu il avqustun 8-də Azərbaycan və Ermənistanın xarici işlər nazirləri Vaşinqtonda sülh sazişini paraflayıblar. Sənəddə tərəflər bir-birinin ərazi bütövlüyünü, suverenliyini dəstəkləyir və qarşılıqlı iddiaların dayandırılması vacib sayılır.