ABŞ Konqresinin Nümayəndələr Palatasında respublikaçılar məktəbləri kommunizm tarixini tədris proqramlarına daxil etməyə təşviq edən qanun layihəsi təqdim ediblər.

Sənədi mətbuat konfransında Floridadan olan konqresmen, kubalı mühacir ailəsində doğulmuş Mariya Salazar təqdim edib.

Layihəni Amerika parlamentinin aşağı palatasının 60 üzvü hazırlayıb. Salazar, 1997-2012-ci illər arasında anadan olan "Z" nəslinin üçdə birinin kommunizmi dəstəklədiyini və əhalinin 40 faizindən çoxunun "marksizm haqqında çox az şey bildiklərini" söyləyib.

"Həqiqət budur ki, kommunizm xərçəngdir" deyən Salazar, "Kommunizmin təmin etdiyi yeganə bərabərlik eyni dərəcədə yoxsul, eyni dərəcədə ac, eyni dərəcədə məzlum və eyni dərəcədə sürgün edilmiş olmaqdır."

“Amerikalı məktəblilər Stalinin qəsdən 3,5 milyon ukraynalını ac qoyduğu Sovet Qulaqları haqqında bilməlidirlər” deyə Texasdan olan konqresmen Den Krenşou (Amerikanın səsindən sitat gətirir) “Onlar on milyonlarla çinlinin ölümü ilə nəticələnən Maonun mədəni inqilabı haqqında bilməlidirlər. Onlar uyğur müsəlmanlarının hazırda yaşadıqları müasir köləlikdən xəbərdar olmalıdırlar” deyə konqresmen vurğulayıb.

Buna da bax:

Avropalılar kommunizmim çöküşündən 30 il sonra nə düşünür

Onun sözlərinə görə, qanun layihəsi kommunizmin “tarixin zibilliyində – aid olduğu yerdə qalmasını” təmin etmək məqsədi daşıyır.

" Məktəblilər bilməlidirlər ki, sinif yoldaşının geyindiyi Çe Gevara köynəyi nə deməkdir".

İyun ayında respublikaçı qubernator Ron Desantis dövlət liseylərində kommunist tarixinin tədrisini tələb edən qanunu imzalayıb.

İmzalanma mərasimində qeyd edib ki, məktəb məzunları totalitar ideologiyaların təhlükələri barədə məlumatlı olmalıdırlar.

Ağ Evin sözçüsü Cen Psaki də ABŞ prezidenti Co Baydenin dekabrın 7-də Rusiya prezidenti Vladimir Putinlə videobağlantı vasitəsilə danışacağı ilə bağlı xəbərləri təsdiqləyib.

Söhbət Ukrayna ətrafında vəziyyətin kəskin şəkildə gərginləşməsi fonunda baş tutacaq.

Ağ Evin bəyanatında deyilir ki, liderlər ABŞ-Rusiya münasibətlərindəki müxtəlif mövzuları, o cümlədən strateji sabitlik, kibertəhlükəsizlik və regional məsələləri müzakirə edəcəklər.

“Prezident Bayden ABŞ-ın Rusiya hərbçilərinin Ukrayna ilə sərhəddə hərəkətləri ilə bağlı narahatlığını vurğulayacaq və ABŞ-ın Ukraynanın suverenliyi və ərazi bütövlüyünü dəstəklədiyini bir daha təsdiq edəcək”, - deyə məlumatda bildirilir.

***

Dekabrın 7-də ABŞ prezidenti Co Bayden və Rusiya prezidenti Vladimir Putin onlayn “uzun söhbət” edəcəklər.

Məlumata görə, iki lider videobağlantıda Ukrayna sərhədləri yaxınlığında Rusiyanın böyük hərbi qüvvə yerləşdirilməsi ilə bağlı vəziyyəti müzakirə edəcəklər.

Kremldəki mənbənin CNN-ə dediyinə görə, danışıqların çərşənbə axşamı axşam saatlarında baş tutacağı ehtimal edilir.

Dekabrın 3-də Rusiya prezidentinin köməkçisi Yuri Uşakov jurnalistlərə bildirib ki, Bayden və Putin virtual sammitdə Əfqanıstanda Talibanın bu ölkədə hakimiyyəti ələ keçirməsindən sonrakı vəziyyəti, İranla atom sazişini xilas etmək üçün danışıqları və ABŞ-Rusiya münasibətlərini də müzakirə edəcəklər.

Buna da bax:

Blinken Rusiyaya, Putin NATO-ya xəbərdarlıq edir

Uşakovun sözlərinə görə, sammitin tarixi və vaxtı artıq məlumdur, lakin onların rəsmi dərci üçün bütün parametrlər nəhayət ABŞ ilə razılaşdırılmalıdır.

Bu barədə “Dojd” telekanalı (Rusiya hakimiyyəti tərəfindən “xarici agent” kimi tanınıb) məlumat yayıb.

Ukrayna silahlı qüvvələrinin komandanlığı Ukrayna ilə sərhədə yaxın ərazidə yerləşən Rusiya hərbçilərinin sayını 94 min hərbçi kimi qiymətləndirir.

ABŞ kəşfiyyatı bu yaxınlarda Rusiya hərbi qruplaşmasının təxminən 70 min olduğunu qeyd edib.

“Amerikanın Səsi”nin məlumatına görə, rus qoşunları daim sərhədə doğru və geriyə hərəkət edir. Ehtimal olunur ki, belə bir addım müşahidəçiləri çaşdırmaq üçün atılır.

Buna da bax:

Bayden Putin üçün Ukraynaya təcavüzü ‘çox çətin edəcəyini’ deyir

Amerikanın Rusiyadakı səfirlik əməkdaşlarına viza verilməsi ilə bağlı Vaşinqtonla Moskva ilkin razılığa gəlib.

Bu barədə Washington Post Dövlət Departamentindəki mənbələrə istinadən məlumat yayıb.

Beləki əldə olunan razılaşma təsdiq olunacağı halda bu səfirliyin müxtəlif hissələrinin, o cümlədən konsulluq idarəsinin fəaliyyətini bərpa etməyə kömək edəcək. Bu o deməkdir ki, tərəflər hər iki ölkədəki səfirlik işçilərinin iş şərtləri ilə bağlı razılığa gələcəklər.

Məlumata görə, beş il əvvəl Amerikanın Moskvadakı səfirliyində 1200 nəfər işləyirdisə, indi bu say 120-dən çox deyil.

Bu ilin mayında Rusiya ABŞ-ı dost olmayan ölkə elan etdikdən sonra Rusiya vətəndaşlarının Amerika diplomatik missiyasında işləməsini qadağan edib, bu da işçilərin ixtisarına səbəb oldu.

Mövcud qaydalara uyğun olaraq, ABŞ səfirlik işçilərinin sayını 455 nəfərə çatdırmaq hüququna malikdir. Lakin Moskva Dövlət Departamentinin bir neçə ay ərzində səfirlik əməkdaşlarına viza verilməsi ilə bağlı müraciətlərinə rədd cavabı verib.

Son günlərdə qarşıdurma Moskvanın Rusiyada üç ildən artıq işləmiş Amerika səfirliyinin əməkdaşlarının yanvarın 31-dək ölkəni tərk etmələrini tələb etməsindən sonra daha da kəskinləşib.

Rusiya bu qərarını ABŞ-ın daha əvvəl açıqladığı oxşar hərəkətə cavab hesab edir. Vaşinqton bildirir ki, Rusiya diplomatik korpusa yeni işçilər göndərə bilər.

Dövlət Departamentindəki mənbələrin Washington Posta verdiyi məlumata görə, səfirliyin doldurulması problemi tezliklə həll olunmasa, o, fəaliyyətini faktiki olaraq dayandırmalı olacaq.

Washington Post bu xəbərini Dövlət Departamentinin sözçüsünə istinadən Reuters agentliyi təsdiqləyib.

TASS agentliyinin məlumatına görə, Rusiyanın ABŞ-dakı səfiri Anatoli Antonov isə viza məsələsinin həlli ilə bağlı heç nə bilmədiyini deyib.

Fransa Əfqanıstandan 330 nəfəri təxliyə edib. Fransa Xarici İşlər Nazirliyindən verilən məlumata görə, təyyarədə 258 əfqan, 11 fransız, 60-a yaxın Hollandiya vətəndaşı və onlarla əlaqəsi olan qeyri-müəyyən sayda insan olub.

Nazirlik əlavə edib ki, sentyabrın 10-dan bəri Fransa Qətərin köməyi ilə təxminən 400 əfqan və 110 Fransa vətəndaşını Kabildən təxliyə edib.

Bildirilib ki, Fransa və Qətər dekabrın 2-də Əfqanıstanda fəaliyyət göstərən beynəlxalq təşkilatlara tibbi avadanlıq, ərzaq və qış ləvazimatları çatdırmaq üçün humanitar missiya həyata keçirib.

Avqustun ortalarında Talibanın ölkəyə nəzarəti ələ keçirməsindən sonra Əfqanıstanda beynəlxalq yardım kəskin şəkildə azalıb və bu, onsuz da ağır humanitar böhranı daha da gücləndirib.

“Azadlıq” radiosunun Belarus xidmətinin sosial şəbəkələrdə, o cümlədən Telegram və YouTube kanallarındakı hesabları ölkədə ekstremist şəbəkələr kimi tanınıb.

AzadlıqRadiosunun rus xidməti yazır ki, Belarus məhkəməsi Daxili İşlər Nazirliyinin Baş Mütəşəkkil Cinayətkarlıqla və Korrupsiyaya Qarşı Mübarizə İdarəsinin materialları əsasında belə bir qərar çıxarıb.

"Beləliklə, Belarusun bütün ən böyük müstəqil ictimai-siyasi medialarının teleqram kanalları Aleksandr Lukaşenko rejimi tərəfindən ekstremist kimi tanınıb. Biz suveren Belarusun tarixində hakimiyyətin söz və müstəqil media azadlığına ən böyük hücumunun şahidi oluruq. ”, - radionun Belarus redaksiyasından bildirilib.

Bu Belarusda mediaya qarşı ilk hücum deyil. Beləki indiyə qədər Lukaşenko rejimi tərəfindən ölkədə fəliyyət göstərən 300-ə yaxın internet resursu “ekstremist” kimi tanınıb.

İyulun 27-də Polşanın “Belsat” telekanalının informasiya resursları ekstremist elan edilib. Oxşar qərar avqustda Tribuna.com idman saytı üçün də qəbul edilib. Zerkalo.io, Tut.by saytlarının bütün informasiya məhsulları, onların sosial şəbəkələri və bu iki nəşrin loqoları da ekstremist hesab olunur.

Noyabrın 13-də Belarusun ən köhnə xəbər agentliyi BelaPAN da ekstremist elan edilib.

Noyabrın 30-da ABŞ-ın Miçiqan ştatında orta məktəbdə 15 yaşlı oğlan üç şagirdi öldürüb, 8-ni yaralayıb.

10-cu sinif şagirdi olan şübhəli müqavimətsiz saxlanıb. Onun yarımavtomat tapançadan 15-20 atəş açdığı bildirilir.

Hadisə Oksford məktəbində, Detroytdan 65 km şimalda baş verib.

Öldürülənlər 16 yaşlı oğlan, 17 və 14 yaşlı iki qız məktəblilərdir.

Yaralıların ikisi əməliyyat olunub, altısının durumu sabitdir.

Buna da bax:

Film çəkilişində əsl silahdan istifadə olunursa...

Hadisənin motivi bəlli deyil. Təkbaşına hərəkət etdiyi güman edilən şübhəli valideynlərinin məsləhətilə polisə heç nə deməyib, vəkillə danışmaq hüququnun təmin olunmasını tələb edib.

Prezident Co Bayden ölənlərin ailələrinə başsağlığı verib.

ABŞ-da məktəbdə atışma nadir hadisə sayılmır. Silahlara nəzarət, zehni müalicəylə bağlı emosional debatlar aparılsa da, silah satışı qanunlarına cüzi dəyişikliklər edilib. Hücum edənlərin əsasən yeniyetmə oğlanlar olduğunu nəzərə alsaq, onların psixi müalicəsi sahəsində də güclü iş aparılmayıb.

“Sırf Amerikaya xas bu problemlə məşğul olmalıyıq”, – Miçiqanın hadisə yerində olan qubernatoru Greçen Vitmer deyib.

Ermənistanın keçmiş müdafiə naziri David Tonoyan iki ay da həbsdə qalacaq. Bu haqda “Azatutyun” radiosuna Tonoyanın vəkili Sergey Ovannisyan məlumat verib.

Vəkilin sözlərinə görə, məhkəmə keçmiş nazirin həbs müddətinin uzadılması haqda qərarı ötən şənbə günü – noyabrın 27-də verib.

2018-2020-ci illərdə nazir olmuş Tonoyan sentyabrın 30-da Milli Təhlükəsizlik Xidmətinin (MTX) vəsatəti əsasında həbs olunub. O, 4.7 milyon dollara yaxın vəsaitin mənimsənilməsində, dələduzluqda, ictimai təhlükəli hərəkətlərdə ittiham olunur.

Bu iş üzrə ordunu sursatla təmin etmiş şirkətin direktoru, “Patron Davo” ləqəbiylə tanınmış David Qalstyan da ittiham olunur. Bu günlərdə məhkəmə onun barəsində həbs qətimkan tədbirini iki ay uzadıb.

Tonoyan və Qalstyan özlərini təqsirli bilmirlər.

İranın mərkəzindəki İsfahan şəhərində su qıtlığına etiraz edənlərə polisin divantutması nəticəsində azı 214 nəfər həbs olunub, 13-ü azyaşlılardır. Məlumatı ABŞ-da yerləşən xəbər təşkilatı yayıb.

İnsan Haqları Fəallarının Xəbər Agentliyi (HRANA) polisin qırma tüfəngindən açdığı atəşdən 30 nəfərin gözündən yaralandığını bildirir.

Tehrandan 400 km cənubda yerləşən İsfahandan keçən Zayandehrud çayının qurumasına səbəb kimi quraqlıq və su mənbələrinin başqa səmtə yönləndirilməsi göstərilir.

Buna da bax:

İsfahanda etirazçıların çadırları dağıdılıb

Bu ay çayın qurumuş yatağında fermerlər daxil olmaqla minlərlə insan nümayişə çıxıb.

Noyabrın 26-da isə yürüş qarşıdurmaya keçib, təhlükəsizlik əməkdaşları onları daşa tutan nümayişçilərin üstünə qaz buraxıb. Hakimiyyət 67 “qiyamçı”nın həbs olunduğunu bildirib.

ABŞ Dövlət Departamentinin sözçüsü Ned Prays Vaşinqtonun “dinc etirazçılara zorakılıqla divan tutulmasından dərin narahatlıq” bildirib.

“İran xalqının öz məyusluğunu ifadə etmək və hökumətdən hesabat tələb etmək haqqı var”, – Prays noyabrın 27-də tvitində yazıb.

İranın Ali dini lideri Ayətulla Əli Xameneyi isə su böhranının hökumət üçün prioritet olduğunu deyib.

NATO-nun baş katibi Yens Stoltenberq cümə günü Brüsseldə keçirdiyi mətbuat konfransında Moskvaya xəbərdarlıq edib.

Beləki çoxlu sayda rus qoşununun Ukrayna sərhədləri yaxınlığında cəmləşməsi Qərbdə Rusiyanın bu ölkə ərazisinə mümkün müdaxiləsi ilə bağlı qorxu yaratmaqda davam edir.

Rusiya hakimiyyətinə müraciət edən Stoltenberq yenidən Rusiyanı Ukrayna sərhədləri yaxınlığındakı bölgəyə qoşun və zirehli texnika cəlb etməkdə ittiham edib.

Stoltenberq bildirib ki, Rusiya Krımın qeyri-qanuni ilhaqını davam etdirir və Ukraynanın şərqində vəziyyəti qeyri-sabit vəziyyətə gətirir.

NATO-nun baş katibi vurğulayıb ki, Rusiya gərginliyin daha da artmasına son qoymasa, bunun bədəlini çox ödəməli olacaq.

Onun sözlərinə görə, NATO Rusiyanın yaxın gələcəkdə necə hərəkət edə biləcəyi ilə bağlı kəşfiyyat məlumatlarını müttəfiqlərlə bölüşməyə davam edir.

ABŞ prezidenti Co Bayden isə jurnalistlərin yaranmış vəziyyətlə bağlı sualına cavab olaraq bildirib ki, bölgədəki gərginliyi azaltmaq üçün “böyük ehtimalla” o, birbaşa Rusiya prezidenti Vladimir Putin və ya Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski ilə danışacaq.

Moskva öz qoşunlarının hərəkəti ilə bağlı son xəbərləri daxili məsələ kimi dəyərləndirib. Rusiya bu həftə Qara dəniz bölgəsində hərbi təlimlərə başlayıb.

Noyabrın 30-da ABŞ Dövlət Katibi Antoni Blinken və NATO-nun digər 29 xarici işlər nazirlərinin, Rusiyanın son fəaliyyətlərini müzakirə etmək üçün Latviyada bir araya gəlməsi və bundan sonra ATƏT-in iclası planlaşdırılır.

ABŞ dövlət katibinin Avropa və Avrasiya məsələləri üzrə köməkçisi Karen Donfried deyib ki, Blinkenin gələn həftə Avropa səfərinin əsas diqqəti Rusiya və Belarus da daxil olmaqla çağırışlara necə cavab verilməsi olacaq. Donfried jurnalistlərə "Təqdir edə bildiyiniz kimi, bütün variantlar masanın üzərindədir və orada bütün variantları özündə birləşdirən alətlər dəsti var" deyib.

Noyabrın 27-də Ukraynada "Qolodomor" qurbanlarının xatirəsi yad edilir.

Ukraynalılar 1932-33-cü illərdə Qolodomorda həlak olanların xatirəsini ümummilli sükut dəqiqəsinə qoşulmaq və şam yandırmaqla yad edirlər.

Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Ali Baş Komandanı, general-leytenant Valeri Zalujnı bir gün əvvəlki müraciətində hərbçilərin “Xatirə şamını yandırmaq” ümumxalq aksiyasına qoşulacağını bildirib.

“Noyabrın 27-də saat 16.00-da səngərlərdə və qərargahlarda, gəmilərdə və qırıcılarda Ukrayna hərbçiləri “Yaddaş şamını yandır” ümummilli aksiyasına qoşulacaqlar”, - Zalujnı bildirib.

Buna da bax:

Dünya tarixində ən çox can alan kütləvi qətli heç kim xatırlamır

Bu günlə bağlı Ukraynanın İnsan Haqaları müvəkkili -Ombudsman Lyudmila Denisova da Facebook-da paylaşım edib.

“Milyonlarla günahsız qurbanlar insan hüquq və azadlıqlarına xor baxan rejimlər üçün təhlükənin daim xatırladılmasıdır. Totalitar kommunist hökuməti qəsdən bəşəriyyətə qarşı cinayət törətmiş və ukraynalıları bir millət kimi məhv etməyə, dilimizi, mədəniyyətimizi kökündən silməyə çalışmışdır. Bu gün Ukrayna növbəti dəfə Ukraynanın müstəqilliyini məhv etmək cəhdləri ilə mübarizə aparır: hərbi təcavüz və suveren dövlətin ərazisinin böyük hissəsinin işğalı”, - Ombudsman Facebook-da yazıb.

“Azad xalqlarımızı təkcə Qolodomor zamanı həlak olanların xatirəsi deyil, həm də bu cür qeyri-insaniliyin təkrarlanmasının qarşısını almaq üçün ümumi əzm birləşdirir”, - ABŞ-ın müvəqqəti işlər vəkili Kristina Kuinn bildirib.

Ukraynada Qolodomor qurbanlarının xatirəsi hər il noyabrın dördüncü şənbə günü yad edilir.

2006-cı ilin noyabrında Ukrayna Ali Radası 1932-1933-cü illər Qolodomorunu Ukrayna xalqının soyqırımı kimi qiymətləndirib.

Ukrayna ilə Amerika alimlərinin birgə hesabatlarına görə, 1932-ci ildən 1934-cü ilə kimi Ukraynada süni yaradılmış aclıq nəticəsində 4 milyona yaxın ukraynalı ölüb. Bu da əhalinin ümumi sayının 13 faizi qədərdir.

Bəzi araşdırmaçılar bu sayın qat-qat çox olduğunu bildirir. Hesab edilir ki, 10 milyondan çox insan edam, aclıq, deportasiya nəticəsində həlak olub.

Həmin illərdə Sovet lideri Stalin-in apardığı kolxozlaşma siyasəti nəticəsində kəndlilərin çörəkləri və ərzaqları əllərindən alınıb.

Noyabrın 25-də Los-Ancelesdə “Həyata keçirən sərhəd icmaları” devizi altında keçirilən “Hayastan” Fondunun illik telemarafonu çərçivəsində ilkin hesablamalara görə, 12 milyon 351 min dollar vəsait toplanıb. Bu barədə AzadlıqRadiosunun erməni xidməti məlumat yayıb.

“Hayastan” ümumerməni fondunun mətbuat xidmətinin məlumatına görə, telemarafonun vəsaiti tibbi, sosial və mədəni proqramların, eləcə də Ermənistanın sərhədyanı icmaları üçün infrastrukturun inkişafı proqramlarının maliyyələşdirilməsinə sərf olunacaq.

Məlumatda qeyd olunur ki, “marafonlar zamanı ABŞ-dakı “Hayastan” Ümumerməni Fondu 7 milyon 861 min dollar, Fransa bölməsi 3 milyon 990 min dollar, Kanada bölməsi isə 500 min dollar vəsait toplayıb. İanə toplanmasının hələ də davam etdiyi bildirilir.

İraq Belarus-Polşa sərhədində qalan 800-ə yaxın miqrantı vətənə qaytarmaq üçün əlavə təyyarələr göndərir.

Bu barədə İraq Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Əhməd əl-Səhaf noyabrın 26-da bildirib. O deyib ki, İraq Hava Yollarının növbəti iki reysi ilə 861 miqrant geri qaytarılacaq.

Məlumata görə, noyabrın 18-dən bəri Belarusdan xüsusi reyslərlə evlərinə aparılan, əksəriyyəti kürdlərdən ibarət iraqlıların sayı 1894-ə çatıb.

Polşa və digər Avropa İttifaqı (Aİ) ölkələri hazırda Belarusa rəhbərlik edən Aleksandr Lukaşenkonu “hibrid müharibə” aparmaqda ittiham edirlər.

Bu arada, Aİ miqrant böhranını təşkil etdiyinə və İraq kimi ölkələrə vətəndaşlarını geri qaytarmağa təzyiq etdiyinə görə Belarusa qarşı beşinci sanksiyalar paketini hazırlayır.

Polşa, Latviya və Litva minlərlə miqrantın soyuq havada saldığı düşərgə fonunda sərhədi möhkəmləndirib, əraziyə minlərlə sərhədçi, əsgər və polisi yerləşdirib.

Polşa deyir ki, miqrant qrupları hələ də Belarusdan qeyri-qanuni sərhədi keçməyə davam edir.

Noyabrın 26-da Lukashenka böhran başlayandan bəri sərhəddə ilk dəfə ictimaiyyət qarşısında çıxış edərək miqrantlara Aİ-yə getmək və ya ölkələrinə dönmək seçimində sərbəst olduqlarını söyləyib.

1985-ci ildə “National Geographic” jurnalının üz qabığında fotosu çıxmış yaşıl gözlü əfqan Şarbat Gula İtaliyaya evakuasiya olunub.

“Əfqanıstan vətəndaşı Şarbat Gula Romaya gəlib”, – Baş nazir Mario Draginin aparatı noyabrın 25-də bildirib.

İtaliya hökuməti qeyri-hökumət təşkilatlarının xahişlərini nəzərə alaraq “Əfqanıstan vətəndaşları üçün daha geniş evakuasiya proqramı” çərçivəsində onun ölkəyə gətirildiyini açıqlayıb.

İti baxışlı, qırmızı şarflı Gula Əfqanıstanın ən məşhur qaçqınına çevrilib. ABŞ-dan fotoqraf Stiv Makkari onu 1980-ci illərdə Pakistanda düşərgədə çəkmişdi. Foto jurnalın üz qabığında çıxmışdı.

Əfqanıstanı sovetlər işğal edəndə Gula kimsəsiz uşaq olaraq Pakistana gedib. 2002-ci ildə Makkari regiona qayıdaraq onu tapır və qadının kimliyi üzə çıxır.

2016-cı ildə Pakistan saxta kimlik sənədlərini əsas gətirərək onu Əfqanıstana deportasiya edib.

İtaliya sentyabrın əvvəlində bildirib ki, Taliban avqustda hakimiyyəti ələ keçirəndən 5 minə yaxın əfqanı evakuasiya edib.

17 yaşında qətlə görə həbs olunmuş iranlı edam edilib. Xəbəri noyabrın 24-də ISNA agentliyi yayıb. Beynəlxalq ictimaiyyət bu edamı dayandırmağa çağırmışdı.

25 yaşlı Arman Abdolali 2014-cü ildə itkin düşmüş sevgilisini qətlə yetirməkdə təqsirli bilinib. Ancaq qurbanın meyiti tapılmayıb.

Abdolalinin edamı iki dəfə təxirə salınıb. Sonuncu dəfə bu, oktyabrın 16-da baş verib. İnsan haqları qrupları xəbərdarlıq edirdilər ki, bu qətl İranın imzaladığı, azyaşlıların edamını yasaqlayan beynəlxalq konvensiyaları pozar.

İran İnsan Haqları (IHR) təşkilatı bildirir ki, Abdolali həbs olunanda qətli törətdiyi etiraf edib, sonra etirafını geri götürüb.

Amnesty International məhkəmənin “kobudcasına ədalətsiz” aparıldığını, “işgəncə nəticəsində əldə olunmuş etiraflara əsaslandığını” bildirib.

Amnesty İranda ötən il azı 246 nəfərin edam olunduğunu deyir. Bu ölkə regionda ölüm cəzasından gen-bol istifadə edir, dünyada Çindən sonra ikinci yerdədir.

IHR isə son 10 ildə İranda azı 64 gəncin edam olunduğunu qeyd edir.

Serbiyanın sursat zavodlarından birində baş vermiş silsilə partlayışlar nəticəsində azı iki nəfər ölüb, daha 16 nəfər yaralanıb.

RTS dövlət telekanalının noyabrın 23-də verdiyi xəbərdə deyilir ki, ilk partlayış yerli vaxtla gündüz saat 14-də zavodun raket və partlayıcılar saxlanılan anbarında baş verib.

Partlayışın səbəbi hələki məlum deyil.

Zavod paytaxt Belqradın 15 kilometrliyində yerləşir.

Polis və yanğınsöndürənlər zavodun ərazisini bağlayıb. Zavoddan qalxan tüstü bir neçə kilometrdən görünür.

Zavodun həyətində dayanmış bir neçə avtomobilin də yandığı xəbər verilir.

İyun ayında Çaçak şəhərindəki silah zavodunda iki həftə ərzində iki partlayış baş vermişdi.

Həmin partlayışların səbəbi hələ də araşdırılır.

Qazaxıstanın keçmiş prezidenti Nursultan Nazarbayev hakim Nur-Otan partiyasının liderliyindən getmək qərarına gəlib. Bu addımın indiki prezident Qasım-Jomart Toqayevin mövqeyini möhkəmləndirəcəyi gözlənir.

Ölkədə siyasi proseslərə təsir göstərməkdə davam edən 81 yaşlı Nazarbayevin qərarını noyabrın 23-də onun sözçüsü elan edib.

“Nur-Otanın Siyasi Şurasının geniş iclasında Nursultan Nazarbayev partiya sədrinin vəzifəsindən imtina qərarını açıqlayıb, partiyanın ölkə prezidenti tərəfindən idarə edilməli olduğunu deyib. Sədrliyin ötürülməsi prosesi partiya nizamnaməsinə uyğun aparılacaq”, – sözçü Aydos Ukibay Twitter-də yazıb.

Nazarbayev 1991-ci ildən ölkəni sərt şəkildə idarə edib, 2019-cu ilin martında isə istefasını açıqlayıb. Toqayevi o özü varis seçib.

Nazarbayev ölkədə ciddi nüfuzu var, elbaşı – millətin lideri kimi məhdudiyyətsiz hakimiyyətdən istifadə edib.

Toqayevin hakimiyyəti dövründə Qazaxıstanda ifadə azadlığına, müxalifət üzvlərinə təzyiq davam edib.

Ağ Ev bildirib ki, Co Bayden 2024-cü il ABŞ prezidenti seçkisində iştirak etməyi planlaşdırır.

Noyabrın 22-də Ağ Evin sözçüsü Cen Psaki deyib ki, “iştirak edəcək, bu, onun niyyətidir”.

Psaki bu bəyanatı Air Force One prezident təyyarəsinin göyərtəsində Baydeni müşayiət edərkən verib. Co Bayden həmin təyayrə ilə Şimali Karolinadakı Fort Braq bazasında əsgərlərin Şükranlıq tədbirində iştirak etmək üçün uçurdu.

79 yaşlı demokrat Bayden ötən həftə 2021-ci ilin yanvarından bəri ilk tibbi müayinəsindən keçib.

Həkimlər onun sağlamlığının vəzifəsi üçün qaydasında olduğunu bildiriblər.

Onlar əlavə ediblər ki, onun yerimə çətinliyi var və o qastro-ezofageal reflyuks xəstəliyi ilə bağlı arabir öskürür.

Baydenin reytinqi son aylarda düşüb və bəzi müşahidəçilər onun ikinci müddət üçün seçkiyə qatılacağını sual edirlər.

ABŞ-da prezident hər biri 4 il olan iki müddətdə vəzifəsində qala bilər.

Baydenin 2020-ci il seçkisində məğlub etdiyi 75 yaşlı Donald Tramp seçkiyə qatılıb-qatılmayacağı barədə hələki açıqlama verməyib.

Bazar günü, noyabrın 21-də Sudanın paytaxtı Xartumda ölkənin faktiki lideri, general Əbdülfəttah əl-Burhan ilə ötən ay ordu tərəfindən vəzifəsindən uzaqlaşdırılan baş nazir Abdullah Hamduk arasında siyasi razılaşma imzalanıb.

Müqavilə əsasən oktyabrda baş vermiş hərbi çevriliş cəhdindən əvvəl mövcud olan status-kvonu bərpa edilib.

Keçid dövründə ölkəni Burhanın rəhbərlik etdiyi müstəqil Şura və yenidən Hamdukun rəhbərlik edəcəyi Nazirlər Kabineti idarə etməkdə davam edəcək.

Oktyabrda hərbçilər tərəfindən ləğv edilən əvvəlki hökumətin əvəzinə hökumət "texnokratlardan" yaradılacaq.

Oktyabrın 25-də müxtəlif siyasi qüvvələrin tərəfdarları arasında küçə qarşıdurması fonunda hərbçilər Nazirlər Kabinetini istefaya göndərib və fövqəladə vəziyyət elan edib. Hamduk bir müddət ev dustaqlığında saxlanılsa da, bir neçə gün sonra sərbəst buraxılıb, sonra isə iqamətgahına qayıdıb.

Qərb ölkələri Sudan hərbçilərinin hərəkətlərini pisləyib, çevrilişin əleyhdarları kütləvi etiraz aksiyaları keçiriblər.

2 il əvvəl avtoritar prezident Ömər əl-Bəşirin devrilməsindən bəri Sudan həm hərbçilərin, həm də mülki şəxslərin daxil olduğu Müstəqil Şura tərəfindən idarə olunur. Bu Şuranın vəzifəsi azad seçkilərin keçirilməsi üçün şərait hazırlamaqdır. Hərbçilər seçkilərə müdaxilə etməyəcəklərinə söz veriblər, son çevrilişi isə keçid dövründə nizam-intizam yaratmaq istəyi ilə əsaslandırıblar.

Gürcüstanın keçmiş prezidenti Mixail Saakaşvili Co Bayden administrasiyasına açıq məktub göndərərək, onları Gürcüstan hakimiyyətini qınamağa və Gürcüstanın demokratiyadan geri çəkilməsini dayandırmaq üçün Tbilisiyə təzyiq göstərməyə çağırıb.

Saakaşvilinin məktubu Amerikanın “Politico” nəşrində dərc olunub. Həbsxanada başladığı aclıq aksiyasını 50 gün sonra-bir gün əvvəl dayandıran sabiq prezident yazır ki, o, əvvəllər qiyabi məhkum olunduğu ittihamları siyasi motivli hesab edir.

O hesab edir ki, son illərdə hakim “Gürcü arzusu” partiyası “məhkəmə sistemi və bir çox dövlət və qeyri-dövlət mediası üzərində nəzarəti gücləndirib, korrupsiyanın çiçəklənməsinə imkan verib, seçkiləri manipulyasiya edib və ölkəni Putin Rusiyası ilə yaxınlaşmağa sövq edib”.

Saakaşvili həmçinin hesab edir ki, Gürcüstanın hazırkı hakimiyyəti “NATO üzvlüyünə doğru irəliləmək üçün istənilən praktiki səyləri dayandırıb”.

Saakaşvili xatırladıb ki, prezident olduğu müddətdə o vaxt ABŞ-ın vitse-prezidenti olan Baydenlə görüşüb və o, Gürcüstan demokratiyasına dəstək vəd edib.

“Bu gün mən onun administrasiyasını ciddi təhlükə altında olan gənc demokratiyamızı dəstəkləmək üçün üzərinə düşəni etməyə çağırıram”, - deyə keçmiş prezident yazıb.

Onun təklif etdiyi tədbirlər arasında Gürcüstan hakimiyyətinin hərəkətlərinin ABŞ tərəfindən rəsmi şəkildə pislənməsi də var.

"ABŞ Konqresi Qlobal Maqnitski Aktına uyğun olaraq Gürcüstanda insan haqlarını pozanlara qarşı sanksiyaların tətbiqi məsələsini də nəzərdən keçirməlidir"...

Saakaşvili həmçinin Bayden administrasiyasını onlayn dünya demokratiyası sammitində iştirak etmək üçün Gürcüstan hakimiyyətinə göndərdiyi dəvəti geri götürməyə çağırır.

Rəsmi Vaşinqton indiyədək Saakaşvilinin həbsi və aclıq aksiyası ilə bağlı baş verənlərə təmkinlə reaksiya verib, rəsmi Tbilisini keçmiş prezidentlə humanist davranmağa çağırıb və onun məhkəmədə ədalətli mühakimə olunmaq hüquqununun olduğunu vurğulayıb.

Mixail Saakaşvili Tbilisidəki həbsxana xəstəxanasından Qoridəki hərbi xəstəxanaya aparıldıqdan bir gün əvvəl aclıq aksiyasına son qoyub.

Saakaşvili müxalifəti dəstəkləmək üçün, yerli seçkilərə az qalmış sentyabrın sonunda gizli şəkildə 8 il ərzində olmadığı Gürcüstana gəlib. Oktyabrın 1-də Tbilisidə həbs edilib. Ölkədə olmadığı müddətdə onun barəsində vəzifə səlahiyyətlərini aşma ilə bağlı iki maddə üzrə qiyabi hökm çıxarılıb. Həmin hökmlərə görə, Saakaşvili altı il həbsdə qalmalıdır.

Müxalifət isə siyasətçinin təqib edilməsinin sırf siyasi bir məsələ olduğunu iddia edir.

Saakaşvili Gürcüstana 2008-ci ildə Rusiya ilə hərbi münaqişə zamanı rəhbərlik edib və nəticədə Gürcüstan Cənubi Osetiya və Abxaziya üzərində nəzarəti tamamilə itirib. Münaqişə Rusiya qoşunlarının özünü elan etmiş respublikalarda daimi yerləşdirilməsi ilə yekunlaşıb.

Rusiya gələn ilin yanvarında və ya fevralın əvvəlində Ukraynaya qarşı aktiv hərbi əməliyyatlara başlaya bilər.

Ukraynanın Müdafiə Nazirliyi Baş Kəşfiyyat İdarəsinin rəisi Kirill Budanov “Military Times” qəzetinə müsahibəsində belə deyib.

Budanovun sözlərinə görə, hazırda Rusiya Ukrayna ilə sərhəd yaxınlığında 92 mindən çox hərbçi cəmləyib.

Qışın gəlişinin və soyuq hava şəraitinin işğal risklərini yalnız artırdığını deyən K. Budanovun sözlərinə görə, mümkün şiddətli şaxtalar nə Rusiya, nə də Ukrayna hərbçiləri üçün problem deyil.

Ukrayna kəşfiyyatı rəhbərinin fikrincə, Rusiya qoşunlarının hərəkətləri Rusiyanın Krımı ilhaq etdiyi 2014-cü ildəkindən daha iddialı ola bilər.

Budanova görə, hücum Odessa və Mariupola hava zərbələri endirmək, desant əməliyyatları başlamaqla müşayiət oluna bilər. Kəşfiyyat rəhbərinin fikirincə, hücum zamanı Belarus ərazisindən zirehli texnikalar da cəlb oluna bilər.

Ukraynanın cənubu və şərqi, bir sıra rusiyalı siyasətçilərin, o cümlədən Vladimir Putinin “Novorossiya” adlandırdığı bölgələr hələ də mümkün hücum hədəfləri kimi müəyyən edilir. Yelnyada rus hərbi texnikası yerləşdirilib.

Budanovun sözlərinə görə, Rusiya işğala başlamazdan əvvəl Ukraynanın döyüş qabiliyyətini sarsıtmaq üçün “psixoloji əməliyyatlar” keçirəcək.

Bundan əvvəl Amerika mediası da kəşfiyyata və administrasiyadakı mənbələrə istinadən Rusiyanın Ukraynaya mümkün hücumu hazırlığı barədə məlumat yayıb. Eyni zamanda, Kremlin hələlik yekun qərar vermədiyi qeyd edilib. Ötən gün New York Times qəzetinin yazdığı kimi, Amerika və Britaniya kəşfiyyat xidmətləri getdikcə daha çox əmindirlər ki, Vladimir Putin ya Ukrayna ərazisinin böyük hissəsini ələ keçirmək, ya da sabitliyi pozmaq üçün hərbi əməliyyat keçirmək variantını nəzərdən keçirir.

Qəzet yazır ki, Avropanın Rusiya təbii qaz tədarükündən daha çox asılılığı Moskvanı ruhlandıra bilər ki, avropalılar Rusiyanın Ukraynaya qarşı potensial hərbi əməliyyatına cavab olaraq kəskin tədbirlər görməkdən çəkinəcəklər.

Rəsmi Vaşinqton və onun Aİ tərəfdaşları Rusiyanın Ukrayna sərhədinin perimetri boyunca qüvvələr toplamasından narahat olduqlarını bildiriblər. Bildirilib ki, bir sıra NATO ölkələri, xüsusən də Böyük Britaniya Rusiyanı cilovlamaq üçün Ukraynaya öz ordusunu göndərmək niyyətindədir.

Rəsmi Kiyev əvvəllər işğal təhlükəsinin əhəmiyyətli dərəcədə artdığını inkar etsə də, sonradan Ukrayna nümayəndələri də Moskvanın mümkün hərəkətləri ilə bağlı narahatlıqlarını ifadə etməyə başlayıblar.

Kreml Qərb ölkələrini, xüsusən də Qara dənizdə gərginliyi artırmaqda ittiham etməklə yanaşı, Ukraynaya müdaxiləyə hər hansı hazırlığı inkar edir. Putin bu həftə Xarici İşlər Nazirliyinin kollegiya iclasında çıxış edərək bildirib ki, Rusiya öz təhlükəsizliyinə Qərbdən zəmanət almalıdır.

Amerika Birləşmiş Ştatlarının (ABŞ) Prezident Co Bayden qarşıdan gələn Şükran Günü münasibətilə ona göndərilən iki hinduşkanı əfv edib.

İllik ənənə 1989-cu ildə 41-ci prezident Corc Buş tərəfindən tətbiq edilib. Hinduşka ABŞ-da noyabrın dördüncü cümə axşamı qeyd olunan Şükranlıq bayramı süfrəsində ənənəvi quşdur.

19-cu əsrin ortalarından etibarən Şükranlıq bayramdan əvvəl prezidentə hinduşka göndərilir. Buşun vaxtından bəri prezident rəsmi olaraq bayram günü hinduşkaları əfv edir, bundan sonra hinduşka fermaya və ya zooparka göndərilir. Bayden üçün bu il hinduşkaların əfv edilməsi prezidentlik dövründə ilk idi.

"Amerikanın Səsi" bildirir ki, "Fıstıq yağı" (Peanut Butter) adı verilən hinduşka və onunla birgə konfitur (meyvə və giləmeyvə qənnadı məmulatları) Vaşinqtona gətirilib.

Məlumata görə, əvvəllər olduğu kimi bu dəfə də ABŞ Prezidentiinə göndərilən hədiyyə əvvəllər saxlandığı fermaya göndəriləcək.

Məlumata görə, ötən il COVİD-19 pandemiyasına görə Şükran Günü Ağ Evdə sakit şəkildə keçirilsə də bu dəfə təntənəli bayram tədbiri keçiriləcəyi gözlənilir.

ABŞ kəşfiyyat agentlikləri NATO müttəfiqlərini xəbərdar edir ki, Rusiyanın Ukraynaya qarşı hərbi əməliyyatlarının qarşısını almaq üçün Qərbin çox az vaxtı var.

Bu barədə New York Times cümə günü axşam məlumat yayıb.

Qəzetin ABŞ prezident administrasiyasındakı mənbələrinin bildirdiyinə görə, Kreml Rusiya-Ukrayna sərhədi yaxınlığında cəmləşmiş qoşunlardan istifadəyə dair qərarı hələ qəbul etməyib, lakin onların sayı və tərkibi Rusiya rəhbərliyinin niyyətləri ilə bağlı ciddi narahatlıq doğurur.

Cümə günü ABŞ-ın Birləşmiş Qərargah Rəisləri Komitəsinin rəhbəri, general Mark Milli Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Ali Baş Komandanı general Valeri Zalujnı ilə telefonla danışıb.

Məlumata görə, onlar Rusiya ordusunun həmin rayonda “həyəcanverici” fəaliyyətini müzakirə ediblər.

Qəzet yazır ki, Amerika və Britaniya kəşfiyyat xidmətləri Vladimir Putinin ya Ukrayna ərazisinin böyük hissəsini ələ keçirmək, sabitliyi pozmaq, ya da hakimiyyətə Rusiyayönlü hökumətin gəlməyini təmin edəcək hərbi əməliyyat keçirmək variantını nəzərdən keçirdiyinə getdikcə daha çox əmindirlər.

Onların fikrincə, Putin Minsk sülh prosesinin səmərəsizliyindən əsəbiləşib. Avropanın Rusiyanın təbii qaz tədarükünə daha çox güvənməsi ona ümid verə bilər ki, avropalılar Rusiyanın Ukraynaya qarşı potensial hərbi əməliyyatına cavab olaraq kəskin tədbirlər görməkdən çəkinəcəklər.

Qəzetin yazdığına görə, ABŞ rəsmiləri Rusiyanın Ukraynaya qarşı hərbi əməliyyatlarına cavab vermək üçün avropalı müttəfiqlərlə birgə fəaliyyət planı təklif edir.

Sanksiyalar bu planın mühüm hissəsidir. Qərb mənbələrinin məlumatına görə, son vaxtlar Voronej vilayətinin Pavlovsk şəhəri yaxınlığında Rusiya ordusunun döyüş hissələri və hərbi texnikası, o cümlədən tanklar, haubitsalar və “İsgəndər” raketləri cəmləşib.

Avstriya Kommunist Partiyası (KPOe) ilk dəfə olaraq böyük şəhərə başçılıq edəcək. İki ay öncə yerli seçkidə gözlənilməz nəticə əldə olunmuşdu.

Ölkənin cənubunda yerləşən Qrazın şəhər şurası noyabrın 17-də Elke Kahrı mer postuna təsdiqləməlidir.

60 yaşlı Kahr Avstriyada böyük bir şəhərin ilk kommunist meri olacaq.

KPOe həmin şəhərdə Yaşıllar və Sosial Demokratik Partiya (SPOe) ilə koalisiyaya başçılıq edir.

Onların növbəti beş il üçün birgə proqramının əsas mövzuları sosial ev layihələrini genişləndirmək, evsizlərə kömək etmək, sosial müavinətlər, iqlim dəyişikliyi problemlərini həll etmək, nəqliyyat və sairədir.

Onillər boyunca Kommunistlər Avstriyada yerli səviyyədə mühüm siyasi qüvvə olublar.

Kahr sentyabr seçkisində səslərin 29 faizini yığaraq çoxdankı mer Sieqfred Naqlı məğlub edib. Naql keçmiş hakim mühafizəkar Avstriya Xalq Partiyasındandır.

Bolqarıstanda parlament seçkisində yeni yaradılmış, korrupsiya ilə mübarizəni hədəfləyən partiya səslərin 25 faizindən çoxunu yığmaqla önə çıxıb.

Noyabrın 14-də ölkədə parlament və prezident seçkiləri keçirilib. Məqsəd aylardır davam edən siyasi böhrana son qoymaq, COVID-19 pandemiyası, artan enerji qiymətləri, korrupsiya ilə mübarizə aparacaq hökumət yaratmaq idi.

Ancaq seçkidə heç bir partiyanın çoxluğu təmin edə bilməməsi dərin parçalanmanın olduğu parlamentdə koalisiya danışıqlarının xeyli çətin keçəcəyi deməkdir. Avropa Birliyinin ən yoxsul üzvü olan Bolqarıstanda bu il üçüncü dəfə seçki keçirilirdi.

Bülletenlərin 42 faizindən çoxu sayılıb. “Dəyişikliyə Davam Edirik” mərkəzçi hərəkatı səslərin 26 faizə yaxınını yığıb. Hərəkata Harvard məzunları olan iki keçmiş biznesmen rəhbərlik edir.

Keçmiş baş nazir Boyko Borisovun sağ mərkəzçi hakim GERB partiyası 21.4 faiz səs yığıb.

240 yerlik parlamentə daha 5 partiya düşəcək.

Protokol vəzifəsi sayılan prezident postuna isə indiki prezident Ramun Radev ikinci müddətə beşilliyə seçilib.

Aclıq aksiyasının 44-cü günündə Gürcüstanın həbsdə olan eks-prezidenti Mixail Saakaşvili xeyli zəifləyib və yataqdan qalxa bilmir.

AzadlıqRadiosunun gürcü xidməti xəbər verir ki, bu barədə jurnalistlərə siyasətçinin şəxsi həkimi Nikoloz Kipşidze məlumat verib

"O aşağı enə bilmədiyi üçün mən onun yanına, kameraya baş çəkdim. Mən analizlər götürdüm, cavabları əldə etdim. Beləki birinci dəfə idi o, yataqdan ayağa dura bilmədi" Kipşidze bildirib.

Həkim beş saatdan çox həbsxanada qalıb. Onun sözlərinə görə, Saakaşvili aclıq aksiyasını davam etdirir, lakin həyati parametrləri saxlamaq üçün lazım olan dərmanların qəbulunu bərpa edib.

Mixail Saakaşvili ilə vətəndaş nigahında olan, Ukrayna Ali Radasının deputatı Yelizaveta Yasko keçmiş prezidentin saxlandığı Qldani həbsxanasına təcili yardım maşınının gəldiyi barədə məlumat yayıb.

Buna da bax:

Saakaşvilinin tərəfdarları yenə də aksiya keçirirlər

Gürcüstan Ədliyyə Nazirliyinin Xüsusi Penitensiar Xidməti məhbus üçün təcili yardım çağırılması barədə məlumatı təsdiqləməyib.

Ədliyyə Nazirliyi məhbusun səhhətinin “stabil” vəziyyətindən danışıb və əmin edib ki, lazım gələrsə, məhkuma həbsxana xəstəxanasında təcili yardım göstəriləcək.

Bu günlərdə Avropa İnsan Haqları Məhkəməsi (AİHM) Saakaşvilini aclıq aksiyasını dayandırmağa çağırıb, eyni zamanda hakimiyyətin reabilitasiya prosesi də daxil olmaqla, məhbusa müvafiq tibbi yardım göstərməli olduğunu vurğulayıb.

Saakaşvili bu müraciəti nəzərə aldığını bildirib, həkimlər şurası tərəfindən seçiləcək özəl klinikaya köçürüldükdən sonra aclıq aksiyasını dərhal dayandıracağına söz verib.

Saakaşvili uzun mühacirətdən sonra oktyabrın 1-də Gürcüstana qayıdıb. Bir müddət sonra həbs olunub. O, elə həmin gündən aclıq aksiyasına başladığını bəyan edib.

Amma bir neçə gün öncə Penitensiar Xidmətin çəkdiyi videoda Saakaşvilinin həbsxananın tibb hissəsində yediyi görünür. Saakaşvili elə həmin gün etiraz olaraq vitamınlərdən və şirədən imtina etdiyini bildirib.

Buna da bax:

Saakaşvili xəstəxanada pis rəftar gördüyünü iddia edir