Azərbaycan xəbərləri
Moskvada Dağlıq Qarabağdan danışacaqlar
Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatının (ATƏT) rəhbəri aprelin 24-dən 27-dək Moskvada səfərdədir.
Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin məlumatına görə, əsas müzakirə mövzusu Ukrayna münaqişəsinin həllinin asanlaşdırılmasıdır.
ATƏT-in baş katibi Lamberto Zannier Rusiyanın xarici işlər naziri Sergei Lavrov-la görüşəcək. Zannier-i səfərdə ATƏT-in münaqişələrin önlənməsi mərkəzinin direktoru Marcel Pesko müşayiət edir.
Pesko Rusiya-Ukrayna sərhədində keçid məntəqələrinə də baş çəkəcək. Orada ATƏT-in müşahidə missiyası yerləşir.
Görüşlərdə Dnestryanı, Dağlıq Qarabağ münaqişələrinin də həlli yollarının götür-qoy ediləcəyi bildirilir.
Zannier 6-cı Moskva Beynəlxalq Təhlükəsizlik Konfransına da qatılacaq.
Bütün xəbərləri izləyin
Neft-qaz sektorunda investisiya 24 faiz azalıb
2025-ci ilin yanvar-iyun aylarında əsas kapitala 8 milyard 73.5 milyon manat , yaxud əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 0.5 faiz az investisiya yönəldilib.
Bu barədə Dövlət Statistika Komitəsinin (DSK) bu gün, iyulun 10-da yaydığı məlumatda bildirilir.
Açıqlamaya görə, neft-qaz sektoruna yönəldilmiş investisiyaların həcmi 23.8 faiz azalıb, qeyri neft-qaz sektoruna investisiyaların həcmi isə 13.5 faiz artıb.
Müstəqil iqtisadçılara görə, bu, reallıqda ölkə iqtisadiyyatında azalma ilə müşahidə edilir. Neft-qaz sahəsi ölkənin əsas gəlir mənbəyidir.
DSK vurğulayır ki, hesabat dövründə ölkənin sənaye müəssisələri, bu sahədə fəaliyyət göstərən fərdi sahibkarlar 31.2 milyard manatlıq və ya əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 1.9 faiz az sənaye məhsulu istehsal ediblər. Neft-qaz sektorunda məhsul istehsalı 3.1 faiz azalıb, qeyri neft-qaz sektorunda isə 6.3 faiz artıb.
Ölkə ixracının təqribən 90 faizi neft və qaz sektorunun payına düşür.
Bugünlərdə dövlət başçısı İlham Əliyev deyib ki, son 20 il ərzində Azərbaycan iqtisadiyyatına 350 milyard ABŞ dolları sərmayə qoyulub. Onun vurğulamasına görə, Azərbaycanda çox müsbət sərmayə iqlimi mövcuddur. Amma bəzi müstəqil iqtisadçılar həmin fikirlə razılaşmırlar. Onların sözlərinə görə, üstəlik, ölkəyə yatırılan sərmayədən səmərəli istifadə edilməyib.
Azərbaycanda rus bölmələrinin bağlanması gündəmdə deyil-nazir
Azərbaycan məktəblərində rus bölmələrinin bağlanması məsələsi gündəmdə deyil. AZƏRTAC-ın xəbərinə görə, bunu iyulun 10-da elm və təhsil naziri Emin Əmrullayev ADA Universitetində "Sertifikatlaşdırma 2025: peşəkar müəllim - keyfiyyətli təhsil" mövzusunda keçirilən tədbirdə deyib.
Nazir bildirib ki, məqsəd şagirdlərin xarici dillərlə yanaşı, Azərbaycan dilini də yüksək səviyyədə bilməsini təmin etməkdir: "Rus dili üzrə müəllim hazırlığında müəyyən çatışmazlıqlar mövcuddur. Müəllimlərin işə qəbulu prosesində rus bölməsi üzrə imtahan nəticələri göstərir ki, maksimal nəticə 50–60 bal arasındadır. Azərbaycan bölməsi üzrə isə 80-dən yuxarıdır. Bu səbəbdən biz müəllimlərin işə qəbulunda aşağı bal toplamış namizədləri də nəzərə almağa məcbur oluruq".
Son həftələr Rusiya-Azərbaycan münasibətlərinin gərginləşməsi fonunda bəzi ölkə vətəndaşları dövlət hesabına rus dilində təhsil verməyin düzgün olmadığı və bunun aradan qaldırılması ilə bağlı təkliflər səsləndirirdilər.
Rəsmi məlumatlara görə, Azərbaycanda 300-dən çox məktəbdə rus dilində tədris aparılır. Ölkədə 4 mindən çox orta məktəbin olduğu bildirilir.
Xatırlatma
İki həftə öncə, iyunun 27-də Rusiya Federasiyasının Yekaterinburq şəhərində hüquq-mühafizə orqanları Azərbaycan əsilli insanlara qarşı əməliyyat keçirib, bu zaman iki şəxs həlak olub, 10-a yaxın şəxs də saxlanıb. Rusiya hüquq-mühafizə orqanları əməliyyatı illər əvvəl baş verən cinayət işinin təhqiqatı ilə izah ediblər. Amma sonrakı günlər Rusiyada Azərbaycan diasporunun bir sıra rəhbərləri və üzvləri də saxlanıb.
Başa tərəfdən, Azərbaycanda da narkotik və başqa ittihamlarla Rusiya vətəndaşları tutulub. Bütün bunlarla bağlı hər iki ölkənin xarici işlər nazirlikləri narazılıq və narahatlıqlarını ifadə ediblər.
Son günlər iki ölkə arasında münasibətlərin nisbətən normallaşdığı bildirilir.
Azərbaycanda kazinoların fəaliyyətinə icazə verildi
Milli Məclis süni torpaq sahələrində kazino fəaliyyətini leqallaşdıran qanun layihəsini növbədənkənar sessiyasının iyulun 8-də keçirilən iclasında, üçüncü oxunuşda qəbul edib.
Layihəyə əsasən, Azərbaycanda kazino yalnız Xəzər dənizində yaradılan süni torpaq sahələrində təşkil oluna bilər. Üstəlik, onlar yalnız xüsusi lisenziya əsasında fəaliyyət göstərəcək, lisenziya üçün müraciətdən başlayaraq fəaliyyət dövründə dövlət nəzarəti həyata keçiriləcək.
Habelə sənədə görə, kazino təşkilatçısı yalnız hüquqi şəxs ola bilər və maliyyə əməliyyatlarında şəffaflıq, AML/CFT tələblərinə əməl etməlidir.
Oyunlarda yalnız 21 yaşdan yuxarı şəxslərin iştirakı nəzərdə tutulur, virtual kazinolar isə qadağan edilir.
27 il öncənin qadağasına yaşıl işıq
Azərbaycanda kazino oyunları 1998-ci ildə keçmiş prezident Heydər Əliyevin sərəncamı ilə qadağan olunub. Onunla bağlı keçmiş prezident "Azərbaycan Respublikasında iqtisadi cinayətkarlığa qarşı mübarizə sahəsində bəzi tədbirlər haqqında" Sərəncam imzalayıb. Sərəncamda qərar "Azərbaycan xalqının mənəviyyatına mənfi təsir göstərən,... hallara yol verməmək, iqtisadi sahədə cinayətkarlıqla mübarizənin möhkəmləndirildiyi və bazar münasibətlərinin bərqərar olduğu bir zamanda həmin sahədə müxtəlif əyintilərin qarşısını almaq məqsədi ilə" izah edilmişdi.
Amma son illər hakimiyyətə yaxınlığı ilə seçilən bir sıra iş adamları və deputatlar kazino oyunlarına icazə verilməsi ilə bağlı təkliflər səsləndirmişdilər. Onlar bunun ölkədə turizmin və iqtisadiyyatın inkişafına fayda verəcəyini düşünürdülər. İndi də Azərbaycan parlamentində təmsil edilən bəzi deputatların yerli mediaya bildirmələrinə görə, keçmiş dövrdə "effektiv nəzarət mexanizmlərinin olmaması, dünya təcrübəsinin öyrənilməməsi" bu cür fəaliyyət növlərinin Azərbaycan iqtisadiyyatına ziyan vurmasına, qeyri-qanuni yollarla əldə edilmiş pulların leqallaşdırılmasına və digər cinayətlərin törədilməsinə əlverişli şərait yaradırdı. Onların fikrincə, indi dövlət aparatının güclənməsi, nəzarət mexanizmlərinin oturuşması bu gün artıq 28 il öncəki real səbəbləri aradan qaldırmaq üçün kifayət qədər effektiv formada fəaliyyətə imkan verir.
Amma ayrı-ayrı müxalifət təmsilçiləri zaman-zaman açıqlamalarında kazinolara yenidən yaşıl işıq yandırılmasına mənfi münasibətlərini bildiriblər. Onların fikrincə, hakimiyyət belə hallara yol verməkdənsə, əhalinin sosial güzəranın yaxşılaşdırılmasına diqqət ayırmalıdır.
Nazir müavini: Aylıq sabit tariflər 1 manatı aşmayacaq
Növbədənkənar sessiya çərçivəsində Milli Məclisin iyulun 8-də keçirilən iclasında "Qaz təchizatı haqqında" yeni Qanun layihəsi üçüncü oxunuşda qəbul edilib.
Qanun 2026-cı il yanvarın 1-dən qüvvəyə minməlidir. Amma bununla belə, qanunun bir sıra müddəalarının qüvvəyə minmə müddətləri fərqli göstərilib.
Qanunun qəbulu ilə qaz tariflərinin müəyyən edilməsi səlahiyyəti indiki Tarif Şurasından tənzimləyici orqana keçir. Qaz təchizatı sektorunda qiymətləri (tariflər) 2028-ci il iyulun 1-dən tənzimləyici müəyyən edəcək. 2027-ci il yanvarın 1-dən 2028-ci il iyulun 1-dək isə qaz tariflərini müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum) tənzimləyəcək.
Sənəddə sabit tariflər məsələsi də öz əksini tapıb. Hansı ki, layihədə bu məsələ bəlli olduqdan sonra cəmiyyətdə tənqidlərə səbəb olmuşdu. Tənqidçilər hesab edirdilər ki, evdə qazdan (və ya elektrikdən) istifadə olunmadığı halda, sabit tariflərin müəyyən edilməsi "vətəndaşların cibinə girməkdir".
İyulun 8-də layihə üçüncü oxunuşda qəbul edilərkən bildirilib ki, Azərbaycanda qaz və elektriklə bağlı aylıq sabit tariflər 1 manatı aşmayacaq. Yerli saytların məlumatına görə, bunu energetika nazirinin müavini Orxan Zeynallı deyib. O qeyd edib ki, sabit tarifinin tətbiqində əsas məqsəd xidmətin keyfiyyətinin artırılması, xərclərin istehlakçılar arasında "daha ədalətli" bölünməsidir.
DTX: Xaricdən videomüşahidə kameralarına müdaxilənin qarşısı alınıb
Dövlət Təhlükəsizliyi Xidməti (DTX) bildirir ki, xaricdən videomüşahidə kameralarına müdaxilənin qarşısını alıb.
Qurumun iyulun 8-də yayılan məlumatına görə, Azərbaycanda ofislərdə, mənzillərdə quraşdırılmış videomüşahidə kameralarına internet üzərindən məsafədən icazəsiz qoşularaq şəxsi və ailə sirri təşkil edən görüntülərin ələ keçirilməsi ilə bağlı texniki tədbirlər görülüb.
Vurğulandığına görə, araşdırmalarla videomüşahidə kameralarının görüntülərinin real vaxt rejimində izlənilməsi imkanına malik istifadəçi hesablarının satışa çıxarıldığı da müəyyən olunub: "Görülmüş təxirəsalınmaz tədbirlərlə kibermüdaxiləyə məruz qalmış müşahidə kameralarının yerləşdiyi ünvanlar təsbit edilmiş, bu cihazlara keçirilmiş texniki baxış zamanı ümumi təhlükəsizlik boşluğu aşkarlanıb".
DTX-nin əlavə etməsinə görə, aidiyyəti xarici istehsalçı şirkətdən təhlükəsizlik boşluğunun aradan qaldırılması tələb edilib, habelə kibermüdaxiləyə məruz qalmış kameraların videogörüntülərinin xarici internet informasiya ehtiyatlarından silinməsi təmin olunub.
DTX hər hansı ölkə və ya fərd adı çəkməyib.
Polisin sosial müdafiəsi gücləndirilir
Milli Məclis "Polis haqqında" Qanuna dəyişiklik edilməsi barədə qanun layihəsini təsdiqləyib.
AZƏRTAC-ın xəbərinə görə, sənəd layihəsi parlamentin iyulun 8-də keçirilən iclasının gündəliyində yer alıb.
Dəyişiklik polis əməkdaşlarının sosial müdafiəsini gücləndirmək və polis orqanlarının maddi-texniki bazasını möhkəmləndirmək məqsədi ilə izah edilib.
Qanunda yeni müddəalara əsasən, müəyyən maliyyə vəsaitləri müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi qurumun xəzinə hesabına köçürüləcək.
Bu vəsaitlər aşağıdakılardan ibarətdir:
1. Polis orqanları tərəfindən aparılan istintaq çərçivəsində dövlət büdcəsinə cinayət nəticəsində vurulmuş ziyanın ödənilməsi məqsədilə köçürülən məbləğin 5 faizi;
2. Cinayət məsuliyyətindən azad edilmə üçün Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcəlləsinə uyğun olaraq dövlət büdcəsinə edilən ödənişlərin 5 faizi.
Xatırlatma
Bundan əvvəl də bir sıra sahələr üzrə Azərbaycanda qanunvericiliyə oxşar dəyişiklik edilib. Söhbət toplanan cərimələrin müəyyən hissəsinin həmin sahədə əmək haqlarının artırılmasına ayrılmasından gedir.
Qanunvericiliyə belə dəyişikliklər cəmiyyətdə, bir qayda olaraq, birmənalı qarşılanmır. Bir sıra ekspertlər hesab edirlər ki, həmin dəyişikliklər əhalinin sosial müdafiəsində balansın pozulmasını daha da dərinləşdirir.
Hacı Vəliyevin səhhətinin pisləşdiyi deyilir
"Gənc Qazilər" İctimai Birliyinin (İB) sədri olmuş Hacı Vəliyevin həbsdə səhhətinin ağırlaşdığı bildirilir.
Bu barədə onun yaxınları məlumat yayıb.
Məlumatda bildirilir ki, 16 gündür aclıq aksiyası keçirdiyini qeyd edən Vəliyev iyulun 7-də ailə üzvləri ilə telefon danışığında vəziyyətinin pisləşdiyini və mədə ağrılarının şiddətləndiyini söyləyib. Onun danışmaqda çətinlik çəkdiyi də vurğulanır.
Bu açıqlamaya Penitensiar Xidmət və başqa rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.
+++
30 iyun
İyunun 30-da vəkil Aqil Layıc istintaq təcridxanasında "Gənc Qazilər" İctimai Birliyinin (İB) sədri olmuş Hacı Vəliyevlə görüşüb.
Vəkil bildirib ki, H.Vəliyev iyunun 23-də müəssisə rəisinin onu qəbul etdiyini, sonra ona nəsə sənədə imza atdırmaq istədiyini deyib. H.Vəliyevin əlavə etməsinə görə, mətn ilə tanış olanda bəlli olub ki, guya daxili intizam qaydalarını pozub və bunu könüllü etiraf edir.
A.Layıc bildirib ki, H.Vəliyev sənədi imzalamaqdan imtina edib: "Dərhal onu "karser"ə salıblar. 23-27 iyun tarixlərində karserdə saxlanılıb. Tural adlı gizir ona fiziki və mənəvi şiddət göstərib. Hacının başında iki dənə sıyrıq izi var. Özü qeyd etdi ki, Tural adlı gizir ona fiziki güc göstərərkən kafelə dəyərək əmələ gəlib. Hacı aclıq aksiyasının nəticəsi olaraq xeyli zəifləmişdi, demək olar ki, yeriyə bilmirdi".
H.Vəliyevin iyunun 21-dən həbsinə etiraz olaraq aclıq aksiyası keçirdiyi deyilir.
Müdafiə tərəfindən məsələ ilə bağlı Penitensiar Xidmətə və Ombudsman Aparatına müraciət olunduğu bildirilir.
Bütün bu məlumatlara Penitensiar Xidmət və başqa rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.
Hacı Vəliyevin həbsdə işgəncəyə məruz qaldığı deyilir
"Gənc Qazilər" İctimai Birliyinin (İB) sədri olmuş Hacı Vəliyevin həbsdə işgəncəyə məruz qaldığı bildirilir.
Yaxınlarının bununla bağlı iyunun 27-də yaydığı məlumata görə, o, ailəsi ilə telefon əlaqəsi saxlayıb. Bildirildiyinə görə, baş nahiyəsindən xəsarət aldığını qeyd edən Hacı Vəliyev telefonda danışmaqda çətinlik çəkirmiş.
Yaxınları H.Vəliyevin taleyindən narahatdır.
Bu iddialara Penitensiar Xidmət və başqa rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb. Amma Xidmətdən, bir qayda olaraq, təcridxana və cəzaçəkmə müəssisələrində saxlanan şəxslərə işgəncə verilməsi ilə bağlı deyilənləri qəbul etmirlər.
H.Vəliyev Cinayət Məcəlləsinin 221.3-cü (Silahdan və ya silah qismində istifadə olunan əşyalardan istifadə edilməklə xuliqanlıq...) və 186.1-ci (Özgənin əmlakını qəsdən məhv etmə və ya zədələmə - zərərçəkmiş şəxsə xeyli miqdarda ziyan vurmaqla törədildikdə) maddələri ilə ittiham olunur.
O, bu il aprelin 1-də həbs edilib. İttihami qəbul etmir. Onun həbsindən sonra "Gənc Qazilər" İctimai Birliyinin fəaliyyətini dayandırdığı açıqlanıb. Bu barədə həmin qurum adından yayılan məlumatda qeyd olunub ki, son dövrlər yaranmış bir sıra obyektiv, subyektiv səbəblər, o cümlədən üzvlər arasında əlaqələrin zəifləməsini nəzərə alaraq, təşkilatın fəaliyyəti ilə bağlı geniş müzakirələr aparılıb: "Yekun nəticə olaraq, birliyin fəaliyyətinin bu mərhələdə dayandırılmasının daha məqsədəuyğun olduğu qənaətinə gəlmişik".
H.Vəliyev sosial şəbəkələrdə tənqid çıxışları ilə də tanınırdı. O, xüsusilə İkinci Qarabağ müharibəsindən sonrakı dövrdə döyüşlərdə sağlamlığını itirmiş hərbçilərin və ya həlak olanların ailələrinin problemlərini ictimailəşdirib.
"Gənc Qazilər" İB 2021-ci ildə "Qarabağ Qaziləri" İB-nin əsasında yaradılmışdı.
Azərbaycanda hər 3 uşaqdan yalnız 1-i məktəbəqədər təhsil alır
Hazırda Azərbaycanda 1 min 669 dövlət məktəbəqədər təhsil müəssisəsi fəaliyyət göstərir. Ölkə üzrə 109 min 550 uşaq məktəbəqədər təhsilə cəlb edilib.
Bu barədə Elm və Təhsil Nazirliyinin illik (2024-2025) hesabatında məlumat verilib.
Qeyd olunub ki, ölkədə bağçayaşlı uşaqların məktəbəqədər təhsilə cəlb olunma göstəricisi hazırda 38.2 faiz təşkil edir. Bu göstəricinin 50 faizə çatdırılması hədəflənir.
Hesabatda o da vurğulanıb ki, 2024-cü ildə yeni tikilən 14 məktəbəqədər təhsil müəssisəsi istifadəyə verilib. 2025-ci ildən etibarən 11 bağçanın fəaliyyətə başlaması nəzərdə tutulub. (İkisi artıq açılıb, doqquz bağçanın açılması planlaşdırılır: ümumi tutumu - 900 yer)
Azərbaycanda 2024-cü ilin əvvəlində məktəbəqədər təhsil müəssisələrinin sayı 1 min 857 olub. Onlardan 1 min 700-ü dövlət, 157-si isə qeyri-dövlət müəssisəsi idi.
Dövlət Statistika Komitəsinin (DSK) məlumatına görə, bu say 1991-ci ildə 2 min 185 olub. 1991-ci ildə məktəbəqədər təhsil müəssisələrində təhsil alan uşaqların sayı da çox olub – 180 min 9 min nəfər.
Tənqid olunun qanuna dəyişiklik edilir
Azərbaycan parlamenti yerli və beynəlxalq tənqidlərlə üzləşən "Media haqqında" Qanununa dəyişiklik edir.
Bu gün, iyulun 4-də Milli Məclisdə müzakirəyə çıxarılan qanun layihəsi birinci oxunuşda qəbul edilib.
Qanuna əlavələrdə media subyektinin təsis edilməsinə, xarici media subyektlərinin qeydiyyatdan keçməsinə və ümumilikdə media subyektlərinin fəaliyyətlərinə dair tələblər genişlənir.
Layihəyə təklif edilən yeni bir maddəyə əsasən, media subyektlərinin adları digər media subyektlərinin adları ilə eyni və ya oxşar olmamalı, onların adlarında ictimai qaydaya, mənəviyyata, əxlaqa zidd, istifadəçiləri yanılda bilən ifadələrdən istifadə edilməməlidir.
Digər tərəfdən, Media Reyestrində olmayan çap mediası subyektinin nəşri qadağan olunur. Reyestrdə olmadan fəaliyyət göstərən çap mediası subyektləri 5 min manatadək cərimələnəcək.
Paralel olaraq, informasiya agentliklərinə dair yeni tələblər müəyyənləşir. Artıq informasiya agentliyinin azı 20 media ilə informasiya verilməsi haqqında müqaviləsi olmalı, azı beş xarici ölkədə jurnalisti akkreditasiyadan keçməlidir.
Bununla bərabər, Azərbaycanda xarici media orqanlarına dair yeni tələblər müəyyənləşib.
Həmçinin, yeni layihədə qanunvericiliyə mediada saxta məlumatların dərcinin qarşısının alınmasına dair tələb daxil edilib.
Bəzi media ekspertləri düşünür ki, əlavələrlə qanunda bir qədər də məhdudlaşdırmalar artırılır.
Xatırlatma
Azərbaycanda "Media haqqında" Qanunu parlament 2021-ci ildə qəbul edib. Prezident onu 2022-ci ilin əvvəlində imzalayıb.
Qanunun qəbulu ərəfəsində bir sıra jurnalist və ekspertlər etiraz aksiyası keçirərək ona qarşı çıxmışdılar. Onların fikrincə, sənəddə xüsusilə reyestrlə bağlı tələblər müstəqil jurnalist və media orqanlarının çərçivəyə salınmasına xidmət edəcək. Hərçənd, parlamentdəki çoxluq belə fikirləri əsasız sayırdılar.
İran və Türkiyə prezidentləri Azərbaycandadır
İran prezidenti Məsud Pezeşkian və Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının (İƏT) 17-ci sammitində iştirak etmək üçün iyulun 4-də Azərbaycana gəliblər.
+++
İyulun 4-ü İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının (İƏT) sammiti Azərbaycanda Xankəndi şəhərində keçiriləcək.
İyulun 2-dən artıq bir sıra xarici ölkələrdən rəsmilər bu sammitə qatılmaq üçün Azərbaycana gəliblər.
İyulun 2-də Azərbaycan baş naziri Əli Əsədov Əfqanıstandakı Taliban hökumətinin baş nazirinin müavini Əbdül Qani Baradarla görüşüb.
2021-ci ildə Taliban hakimiyyətdən kənarlaşdırıldıqdan 20 il sonra Əfqanıstanda prezident Əşrəf Qani hökumətini devirərək yenidən hakimiyyəti ələ keçirib. Talibançılar Əfqanıstanda şəriət qanunu tətbiq edib, ictimai edamları bərpa edib. Xüsusilə qadınlara qarşı insan hüquqlarının geniş şəkildə pozulması barədə məlumatlar var.
Taliban hökuməti beynəlxalq aləmdə tanınmır, lakin de-fakto dünyanın əksər ölkələri bu və ya digər dərəcədə onunla iş aparır.
Bundan əvvəl onu ABŞ başda olmaqlar bəzi ölkələr terror təşkilatı sayıblar. Bugünlərdə Rusiya "Taliban" hərəkatının rəhbərlik etdiyi Əfqanıstan İslam Əmirliyini rəsmi olaraq tanıyan ilk ölkə olub.
Özbəkistan prezidenti Şavkat Mirziyoyev də iyulun 2-dən Azərbaycandadır və ölkə başçısı da daxil bir sıra rəsmi görüşlər keçirib.
Sammitin işinə təşkilata daxil bir çox ölkələrin liderlərinin, o cümlədən Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyip Ərdoğanın da qatılacağı gözlənir.
Zirvə görüşündə ticarət əlaqələrinin gücləndirilməsi – regionda sərbəst ticarətin inkişafı üçün yeni mexanizmlər, rəqəmsal gömrük sistemləri və başqa məsələlər müzakirə olunmalıdır.
İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatını (İƏT) Türkiyə, Pakistan və İran 1964-cü ildə yaradıb və 1985-ci ildə bu adı alıb. Quruma Azərbaycan, Əfqanıstan, Özbəkistan, Türkiyə, İran, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Pakistan, Tacikistan və Türkmənistan daxildir.
İmişlidə qəzadan sonra etirazlara görə tutulan şəxslərə hökm oxunub
Bu il yanvarın 18-də İmişli rayonunda məktəblilərin öldüyü yol qəzası ilə bağlı baş verən etirazlardan sonra həbs olunanlara hökm oxunub.
Yerli saytların məlumatına görə, İmişli rayon Məhkəməsində 19 şəxsə xuliqanlıq ittihamı ilə müxtəlif cəzalar kəsilib.
İş üzrə təqsirli bilinən səkkiz şəxsə 1 ildən 4 ilə qədər azadlıqdan məhrumetmə cəzası verildiyi bildirilib. Habelə 11 şəxsə də 1 ildən 4 ilə qədər azadlığın məhdudlaşdırılması cəzasının təyin edildiyi açıqlanıb.
Verilən məlumata görə, onlardan 1 il həbs alan Nazim Əliyevə təyin edilmiş cəza Cinayət Məcəlləsinin 70-ci maddəsi tətbiq edilməklə şərti hesab olunub.
Açıqlanan hökmlərə maraqlı tərəflərin münasibətini öyrənmək mümkün olmayıb.
Xatırlatma
Bu il yanvarın 18-də İmişli şəhərində baş verən ağır yol nəqliyyat hadisəsi rayonda gərginliyə səbəb olmuşdu. Şadlinski küçəsində Dövlət Yol Polisi (DYP) avtomobili başqa bir nəqliyyat vasitəsi ilə toqquşandan sonra yolun səkisində azyaşlı uşaqlara xəsarət yetirmişdi. Qəza nəticəsində iki nəfər yerindəcə həlak olub, daha iki nəfər ağır yaralanmışdı. Sonradan xəstəxanada yaralılardan birinin də vəfat etdiyi açıqlanıb. Bundan sonra rayonda etiraz aksiyası keçirilmişdi. Daxili İşlər Nazirliyindən (DİN) bildirilmişdi ki, İmişli rayonunda ictimai yerdə törətdikləri xuliqanlıq hərəkətlərinə görə bir qrup şəxs saxlanıb.
Qəza zamanı DYP avtomobilinin toqquşduğu nəqliyyat vasitəsinin 17 yaşlı sürücüsünün də saxlandığı açıqlanıb. Onun qohumuna məxsus "Mercedes Benz 190" markalı avtomobili qaçırdığı bildirilir.
DYP əməkdaşının məsuliyyətə cəlb edilib-edilmədiyi haqqında isə hər hansı rəsmi məlumat verilməyib.
Bu il Səfərbərlik Xidmətində 62 nəfərin işi Baş Prokurorluğa göndərilib
Bu ilin ilk yarısında Səfərbərlik Xidmətində 62 nəfər barəsində toplanmış materiallar prosessual qərar qəbul edilməsi üçün Baş Prokurorluğa göndərilib.
Bu məlumat Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidmətinin (SHXÇX) iyulun 3-də yaydığı korrupsiya ilə mübarizəyə dair 2025-ci ilin II rübünü əks etdirən statistik açıqlamasında yer alır.
Bildirilir ki, aparılan xidməti araşdırmalar nəticəsində 2023-cü ildə 78, ötən ildə 249, 2025-ci ilin birinci yarısında 103 əməkdaş barəsində intizam tənbehi və təşkilati-ştat tədbirləri görülüb: "O cümlədən cari ildə doqquz əməkdaş mənfi əsaslarla ehtiyata buraxılmış və ya əmək müqaviləsinə xitam verilib. 2023-cü ildə 15 fakt üzrə 22, 2024-cü ildə 51 fakt üzrə 95, cari ildə isə 28 fakt üzrə 62 nəfər barəsində toplanmış materiallar prosessual qərar qəbul edilməsi üçün Baş Prokurorluğa göndərilib".
Xatırlatma
Əslində 2023-cü ilin sonundan Azərbaycanda müddətli həqiqi hərbi xidmətə çağırılan vətəndaşların yararlı olması barədə qərar verilməsi qaydası dəyişib. Bununla bağlı "Hərbi vəzifə və hərbi xidmət haqqında" Qanuna dəyişiklik edilib. Prezident "Müddətli həqiqi hərbi xidmətə çağırılan vətəndaşların tibbi şəhadətləndirilməsi sahəsində fəaliyyətin təkmilləşdirilməsi ilə bağlı bəzi tədbirlər haqqında" iki il əvvəl oktyabrın 6-da fərman imzalamışdı. Qanunvericilik fərmana uyğunlaşdırıldı. Fərmana əsasən, 2024-cü il iyulun 1-dən həqiqi hərbi xidmətə çağırılan vətəndaşların tibbi şəhadətləndirilməsi zamanı yekun tibbi müayinəni Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi həyata keçirir. Əvvəlki qanunvericilikdə xidmətə yararlı olub-olmamaq məsələsində əsas söz sahibi SHXÇX nəzdində tibbi komissiyalar sayılırdı.
Bəzi ekspertlərə görə isə, ayrı-ayrı sahələrdə korrupsiya ilə bağlı ciddi dəyişiklik üçün mübarizə bütün ölkədə və sistematik aparılmalıdır.
Vəzifəli şəxslər hakim önünə çıxarılacaq
Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin vəzifəli şəxsləri ilə bağlı cinayət işi məhkəməyə göndərilib.
Baş Prokurorluğun məlumatına görə, nazirliyinin 1 saylı Dövlət Aqrar İnkişaf Mərkəzinin Texniki nəzarətin təşkili sektorunun müdiri Arif Həsənov və bu qurum yanında Aqrar Xidmətlər Mərkəzinin Dövlət nəzarəti şöbəsinin müdir müavini Rəşad Yolçiyev istintaqa cəlb edilib. Onların 2022-ci ilin sentyabrından 2025-ci ilin martınadək "qanunsuz olaraq mexaniki nəqliyyat vasitələrinin dövlət qeydiyyatına alınması və yeni qeydiyyat şəhadətnamələrinin verilməsi əvəzində vətəndaşlardan ümumilikdə 77 min manat pul vəsaitini təkrarən rüşvət qismində almalarına" şübhələr yarandığı bildirilir.
A.Həsənov və R.Yolçiyevə Cinayət Məcəlləsinin 309.2 (ağır nəticələrə səbəb olan vəzifə səlahiyyətlərini aşma), 311.3.1, 311.3.2 və 311.3.3-cü (qabaqcadan əlbir olan bir qrup şəxs tərəfində təkrarən külli miqdarda rüşvət alma) maddələri ilə ittiham verilib. Onların barələrində məhkəmənin qərarı ilə ev dustaqlığı və əlavə vəzifədən kənarlaşdırma qətimkan tədbiri seçilib.
Cinayət işi Sumqayıt Ağır Cinayətlər Məhkəməsinə göndərilib.
Hələlik, ittihamlara sözügedən şəxslərdən və onların vəkillərindən münasibət almaq mümkün olmayıb.
Həmin ittihamlar üzrə 12 ilədək azadlıqdan məhrum etmə cəzası verilə bilər.
Aynur Elgünəş 'Qadın Jurnalistlərə Ədalət Mükafatı'na layiq görülüb
Meydan TV-nin baş redaktoru Aynur Elgünəş beynəlxalq mükafata layiq görülüb.
Hazırda Azərbaycanda həbsdə olan Aynur Elgünəş “2025 Wallis Annenberg Qadın Jurnalistlərə "dalət” mükafatının qalibi elan edilib. Mükafatın təsisçisi Qadınların Beynəlxalq Media Fondudur (IWMF).
Bu mükafatın məqsədi dünyada həbsdə olan jurnalistlərə diqqət çəkməkdir. “Həbsdə olan qadın jurnalistlərin hekayətini paylaşmaq qadın jurnalistlərin təhlükəsizliyinin təminatı üçün vacibdir”, – qurum vebsaytında bildirir.
“Elgünəşin insan alverindən tutmuş, məcburi köçkünlərin hüquqları, hökumət korrupsiyası daxil bir sıra mövzularda araşdırmaları, media azadlığı uğrunda fəaliyyəti onu geniş miqyasda tanıdıb”, – məlumatda deyilir.
“Aynur Elgünəş və Meydan Tv-nin altı digər jurnalisti ötən il dekabrın 6-da saxlanıb, onlara saxta ittihamlar irəli sürülüb. Əlilliyi olan Elgünəş evində saxlanarkən onunla pis rəftar olunub. Onun həyatına birbaşa təhlükə var, hazırda o, Bakı İstintaq Təcridxanasında saxlanır”, – IWMF vurğulayır.
IWMF bildirir ki, seksual qısnama, təhdidlər, hücumlar hökumətin təzyiqləri, qeyri-bərabər ödəniş, saxta xəbər yaymaq ittihamları dünyada mətbuat azadlığına ciddi təhdid yaradır. Və qadın jurnalistlər bu hücumların acısını daha çox çəkirlər.
UNESCO-nun bir hesabatında rəyi soruşulan qadın jurnalistlərin 73 faizi işlərinə görə onlayn zorakılığa məruz qaldıqlarını deyiblər.
2012-ci ildə IWMF o zaman AzadlıqRadiosunun əməkdaşı olan jurnalist Xədicə İsmayılovanı “Jurnalistikada Cəsarət və Həyat Uğuru Mükafatı”na layiq görmüşdü.
Xatırlatma
MeydanTV-nin əməkdaşları - Aynur Elgünəş, Natiq Cavadlı, Xəyalə Ağayeva, Aytac Tapdıq (Əhmədova), Aysel Umudova və Ramin Deko (Cəbrayılov) ötən il dekabrın 6-dan həbsdədirlər. Həmin gün onlarla yanaşı, Bakı Jurnalistika Məktəbi direktorunun müavini Ülvi Tahirov da həbs olunub. Onların hər birinə Cinayət Məcəlləsinin 206.3.2-ci (qaçaqmalçılıq — qabaqcadan əlbir olan bir qrup şəxs tərəfindən törədildikdə) maddəsi ilə ittiham irəli sürülüb.
Sonradan MeydanTV ilə bağlı cinayət işi üzrə daha dörd nəfər Şəmşad Ağayev, Nurlan Qəhrəmanlı (Libre), Fatimə Mövlamlı və Ülviyyə Əli (Quliyeva) saxlanılıb.
Jurnalistlər özlərini təqsirli bilmir, qaçaqmalçılıq ittihamının saxta olduğunu, peşə fəaliyyətlərinə görə cəzalandırıldıqlarını deyirlər.
2023-cü ilin noyabrından bəri Azərbaycanda qruplar halında 30-dan çox jurnalist, ictimai fəal qaçaqmalçılıq ittihamı ilə həbs edilib. Onlar ittihamla razılaşmır, peşə fəaliyyətlərinə görə siyasi sifarişlə həbs olunduqlarını deyirlər. Sonradan onlardan bir çoxunun ittihamı ağırlaşdırılıb.
Yerli hüquq-müdafiə təşkilatlarının hazırladığı siyahılara görə, indi Azərbaycan həbsxanalarında 350-dən çox siyasi məhbus var.
Rəsmilərsə, bir qayda olaraq, vurğulayırlar ki, ölkədə heç kim peşə fəaliyyəti ilə bağlı, siyasi motivlərlə həbs edilmir. Onların iddiasına görə, həmin siyahılarda adları yer alanlar törətdikləri əmələ görə məsuliyyətə cəlb ediliblər.
'Sputnik-Azərbaycan işi' üzrə saxlananlardan ikisi həbs edilib
İyulun 1-də Bakının Xətai rayon Məhkəməsi "Rossiya Seqodnya" İnformasiya Agentliyinin Bakı filialında (Sputnik-Azərbaycan) keçirilən əməliyyat-axtarış tədbirləri nəticəsində saxlanan şəxslərlə bağlı qərar verib.
Yerli saytların məlumatına görə, məhkəmənin qərarı ilə "Sputnik-Azərbaycan"ın icraçı direktoru İqor Kartavıx və şef redaktor Yevgeni Belousov barəsində 4 aylıq həbs-qətimkan tədbiri seçilib. Onların hər ikisi Cinayət Məcəlləsinin 178.3.1-ci (dələduzluq, külli miqdarda ziyan vurmaqla törədildikdə), 192.2.2 (külli miqdarda gəlir əldə etməklə qanunsuz sahibkarlıq), 192.2.3 (mütəşəkkil dəstə tərəfindən törədildikdə), 193-1.3.1 (Cinayət yolu ilə əldə edilmiş əmlakı leqallaşdırma), 193-1.3.2 (xeyli miqdarda törədildikdə) maddələri ilə ittiham olunurlar.
Həmin şəxslərin və ya vəkillərinin ittihamlara münasibətlərini öyrənmək mümkün olmayıb.
Kreml rusiyalı jurnalistlərin Azərbaycanda saxlanmasına münasibət bildirib
Kreml rusiyalı jurnalistlərin Azərbaycanda saxlanmasını "son dərəcə emosional reaksiya" adlandırıb. Bu barədə Rusiya prezidentinin mətbuat katibi Dmitri Peskov danışıb. O, jurnalistlərin qısa zamanda sərbəst buraxılacağına ümid etdiyini bildirib.
Peskovun sözlərinə görə, KİV nümayəndələrinə qarşı bu cür tədbirlər ümumi qəbul edilmiş qayda və normalara ziddir, eyni zamanda "Rusiya-Azərbaycan münasibətlərinin ruhuna və xarakterinə uyğun gəlmir".
"Ümid edirik ki, bu hədsiz emosional reaksiya birbaşa ünsiyyətlə əvəzlənəcək və bu zaman bütün suallara cavab tapılacaq", -"İnterfaks" agentliyi Peskovdan sitat gətirib.
30 iyun
RT jurnalisti saxlanılıb
Bakıda "Ruptly" video agentliyinin jurnalisti Aytəkin Hüseynova saxlanılıb. O, "Sputnik-Azərbaycan" redaksiyasında keçirilən axtarışı çəkirmiş. Bu barədə agentlik jurnalistin anasına istinadən məlumat yayıb. Jurnalistin saxlanılma səbəbləri açıqlanmır.
İyunun 30-u səhər saatlarında "Sputnik-Azərbaycan"ın Bakıdakı redaksiyasında axtarış aparılıb.
DİN 'Sputnik Azərbaycan'la bağlı araşdırmaya başlayıb
Daxili İşlər Nazirliyində (DİN) "Rossiya Seqodnya" İnformasiya Agentliyinin Bakı filialında (Sputnik-Azərbaycan) araşdırmalara başlanıb. Belə ki filialın 2025-ci ilin fevralında akkreditasiyasının dayandırılmasına baxmayaraq, qanunsuz maliyyələşmə əsasında fəaliyyətini davam etdirməsinə dair əməliyyat məlumatı daxil olub. Bu barədə DİN-in Mətbuat Xidməti bildirib.
"İyunun 30-da filialın ofisində əməliyyat-axtarış tədbirləri keçirilib, saxlananlar var", - məlumatda deyilir.
Hələlik, DİN-in bu məlumatına "Rossiya Seqodnya" və Rusiyanin rəsmi qurumlarından münasibət almaq mümkün olmayıb.
Bir müddət əvvəl "Rossiya Seqodnya"nın (Sputnik-Azərbaycan) nümayəndəliyi ləğv edilib. Yerli saytlarda yer alan məlumatlara görə, onlar yalnız bir müxbir vasitəsilə akkreditasiyadan keçə bilər.
Son illər Qərb ölkələrinin ayrı-ayrı kütləvi informasiya vasitələrinin Azərbaycandakı nümayəndəlikləri ard-arda bağlanıb. Bu, ölkə qanunvericiliyinin tələbləri ilə izah edilib. Amma Rusiyanin media orqanlarına fərqli münasibət bəslənilib. Müstəqil ekspertlər hesab edirdilər ki, bu, ikili standartdır və Azərbaycanın Rusiya ilə "müttəfiqlik" əlaqələrindən irəli gəlir.
Son günlər Azərbaycanla Rusiya arasında gərginlik yaşanır. Yekaterinburqda 50-dən çox azərbaycanlı saxlanılıb, reyd zamanı iki nəfər ölüb, iki nəfər ağır yaralanıb. Rusiyanın Bakıdakı müvəqqəti işlər vəkili Xarici İşlər Nazirliyinə (XİN) çağırılıb, baş verənlərlə əlaqədar ona "kəskin etiraz" bildirilib. Bakı günahkarların məsuliyyətə cəlb olunmasını tələb edib.
Rusiya XİN bildirir ki, reyd ağır cinayətlərin istintaqı çərçivəsində aparılıb, vəziyyət nəzarətdədir. Qurumun sözçüsü Mariya Zaxarova deyib ki, söhbət 2001, 2010 və 2011-ci illərdə törədilmiş cinayətlərdən gedir.
