Rusiya və Ukrayna arasında tam heyətlə İstanbulda iyulun 23-də keçirilən danışıqlar yarım saat davam edib.

Danışıqların üçüncü raundu ən qısası oldu - ilk iki görüş bir saatdan çox davam etmişdi.

Tərəflər mülki və hərbi şəxslərin mübadiləsi barədə razılığa gəliblər.

Ukrayna nümayəndə heyətinin rəhbəri Rustem Umerov bildirib ki, Kiyev prezidentlər Zelenski və Putin arasında avqustun sonuna qədər görüş keçirməyi təklif edib. Onun sözlərinə görə, görüşdə ABŞ və Türkiyə prezidentləri iştirak edə bilər.

Rusiya tərəfi Ukraynaya ölü və yaralıları toplamaq üçün cəbhə xəttində qısamüddətli atəşkəs elan olunmasını təklif edib. Rusiya nümayəndə heyətinin rəhbəri Vladimir Medinskinin sözlərinə görə, Ukrayna siyasi, humanitar və hərbi məsələlər üzrə işçi qrupların yaradılmasını müzakirə etməyə razılıq verib.

Əvvəlki danışıqlar zamanı Kiyev və Moskvanın qarşılıqlı təqdim etdiyi atəşkəs memorandumlarına gəlincə, tərəflərin mövqeləri, hələlik, bir-birindən çox uzaqdır, - Medinski bildirib.

+++

Yeni danışıqlar raundu öncəsi Zelenski Ukrayna nümayəndə heyətinin tərkibini genişləndirib, heyətdə 12 yox, 14 nəfər olacaq. Heyətə yenə Rustem Umerov rəhbərlik edəcək. O, artıq müdafiə naziri yox, Milli Təhlükəsizlik və Müdafiə Şurasının sədridir. Rusiya KİV-ləri bildirir ki, Rusiya nümayəndə heyətinin tərkibi dəyişməyib, ona yenə Vladimir Medinski başçılıq edəcək.

Zelenskinin daha öncə dediyinə görə, görüşdə humanitar məsələlər, məsələn, girovların dəyişdirilməsi müzakirə olunmalıdır. Eyni zamanda, Ukrayna nümayəndə heyəti liderlər səviyyəsində görüş məsələsini qaldırmalıdır.

Kreml sözçüsü Dmitri Peskov çərşənbə axşamı bildirib ki, növbəti danışıqlar raundunda hər iki tərəfin münaqişənin tənzimlənməsi üzrə memorandum layihələrinin müzakirəsi planlaşdırılır. Bu memorandumları tərəflər iyunun əvvəlində keçirilən görüşdə təqdim ediblər. Memorandumlarda mövqelər, demək olar ki, üst-üstə düşmür: Ukrayna şərtsiz atəşkəsə razıdır, Rusiya isə bir sıra şərtlər irəli sürür.

Türkiyə NATO müttəfiqləri Britaniya və Almaniya ilə razılaşmalar əldə edib. Bu razılaşmalar Ankaranın getdikcə daha da gərginləşən regionda müdafiə qabiliyyətini gücləndirmək məqsədilə almağa çalışdığı onlarla "Eurofighter Typhoon" qırıcısını əldə etməyə imkan verəcək.

Britaniya Ankaraya həmin qırıcıları istismar etməyə imkan verəcək ilkin razılaşmanı imzalayıb, Almaniya da Türkiyəyə 40 təyyarənin çatdırılmasını təsdiqləyib.

"Eurofighter Typhoon"la yanaşı, Ankara Vaşinqtonla da 40 ədəd F-16 təyyarəsinin alınması ilə bağlı danışıqlar aparır.

İsrailin region ölkələrinə – o cümlədən Türkiyənin qonşusu İranla 12 günlük toqquşması və digər qonşusu Suriya ərazisinə son hava hücumları Ankarada narahatlıq yaradıb. Bu da ölkənin potensial təhdidlərə qarşı sürətli silahlanma təşəbbüsünə təkan verib.

Türkiyə 2023-cü ildən bəri 40 ədəd "Eurofighter Typhoon" təyyarəsi almaq üçün danışıqlar aparır. Bu qırıcılar Almaniya, Britaniya, İtaliya və İspaniyanın daxil olduğu konsorsium tərəfindən istehsal olunur. Konsorsiumda "Airbus", "BAE Systems" və "Leonardo" şirkətləri təmsil olunur.

İstanbulda Britaniya müdafiə naziri Con Hili ilə imzalanma mərasimində çıxış edən Türkiyənin müdafiə naziri Yaşar Güler bildirib ki, bu razılaşma Türkiyəni təyyarələr üzrə "tam əhatəli" razılaşmaya bir addım da yaxınlaşdırır və bu, həm NATO-nun, həm də Türkiyənin hava qüvvələrinin imkanlarını gücləndirəcək.

"Ölkəmizin "Eurofighter Typhoon" klubuna qoşulmasına doğru bu müsbət addımı alqışlayır və lazım olan razılaşmaların ən qısa zamanda tamamlanması ilə bağlı ortaq istəyimizi bir daha vurğulamaq istəyirik", –Güler bildirib.

O, jurnalistlərə açıqlamasında deyib ki, 40 təyyarənin alınması planlaşdırılır, lakin müxtəlif variantlar da nəzərdən keçirilir.

Britaniyanın müdafiə naziri də razılaşmanı Türkiyənin "Typhoon" döyüş təyyarələrini alması istiqamətində "böyük addım" kimi xarakterizə edib.

"Türkiyəni "Typhoon"larla təchiz etmək NATO-nun kollektiv müdafiəsini gücləndirəcək və gələcək illər üçün Britaniyada minlərlə ixtisaslı iş yeri təmin etməklə hər iki ölkənin sənaye bazalarını gücləndirəcək", - britaniyalı nazir vurğulayıb.

Əvvəllər bu satışa qarşı çıxan Almaniya hökuməti də, "Spiegel" jurnalının yazdığına görə, Federal Təhlükəsizlik Şurasının müsbət qərarından sonra Türkiyəyə 40 təyyarənin göndərilməsinə yaşıl işıq yandırıb.

Almaniya Müdafiə Nazirliyi məsələ ilə bağlı şərh verməyib.

Rusiya Ali Məhkəməsi mövcud olmayan "Beynəlxalq Satanizm Hərəkatı"nı ekstremist təşkilat kimi tanıyıb və onun ölkə ərazisində fəaliyyətini qadağan edib. Bu barədə "SOTAvision" məlumat yayıb.

Rusiya Baş Prokurorluğu və Ədliyyə Nazirliyi belə bir tələblə məhkəməyə müraciət edib. Hakim Oleq Nefedov işə iki gün ərzində baxıb. O, daha əvvəl Rusiyada mövcud olmayan "Beynəlxalq LGBT İctimai Hərəkatı"nın qadağan edilməsi və "Taliban"nın terror təşkilatlarının siyahısından çıxarılması barədə qərarlar verib.

2024-cü ilin iyulunda Rusiya Dövlət Dumasında deputatlar, din xadimləri və dövlət təbliğatçıları satanizmlə mübarizə mövzusunu müzakirə ediblər. Onlar satanistlər kateqoriyasına LGBT üzvlərini, uşaq sahibi olmamağı seçənləri, qadınların abort hüququnu müdafiə edənləri, hətta Çeburaşkanı da daxil ediblər.

2025-ci ilin yanvarında Patriarx Kirill ilk dəfə olaraq "Satanistlərin beynəlxalq hərəkatı"ndan bəhs edib və Rusiyada satanizmin qadağan edilməsi təşəbbüsünü dəstəklədiyini bildirib. "Satanistlərin beynəlxalq hərəkatına daxil olan müxtəlif şeytani təriqətlərin hələ də ölkəmizdə sərbəst şəkildə öz ayinlərini həyata keçirməsi, gəncləri öz sıralarına cəlb etməsi, sosial şəbəkələrdə öz qrup və icmalarını açıq şəkildə qeydiyyata alması qəbuledilməzdir", – Rusiya Pravoslav Kilsəsinin rəhbəri bəyan edib.

"Black Sabbath" qrupunun həmtəsisçisi və üzvü Ozzi Osborn 76 yaşında vəfat edib. Bu barədə "Sky News" onun ailəsinə istinadən məlumat yayıb.

Onun ölüm səbəbi açıqlanmayıb.

Musiqiçi Parkinson xəstəliyindən əziyyət çəkirdi və onurğa sütununu zədələmişdi, bu da onun yerimə qabiliyyətini itirməsinə səbəb olmuşdu.

Ozzi (Con Maykl) Osborn – "hard-rok" və "heavy-metal" janrlarının öncüllərindən biridir. O, 1948-ci ildə Birminhemdə anadan olub, 15 yaşında məktəbi tərk edib, müxtəlif müvəqqəti işlərlə məşğul olub və mağaza qarətinə görə bir neçə ay həbsdə yatıb.

O, məktəb yoldaşı Qizer Batlerlə birlikdə bir neçə musiqi qrupunda çıxış edib. 1968-ci ildə isə onlar "Black Sabbath" qrupunu yaradıb. Qrup 75 milyondan çox albom satıb.

Osborn "Black Sabbath"dan ayrı olaraq uğurlu solo karyera qurub və televiziya realiti-şou janrının öncüllərindən biri olub. 2002-ci ildə yayımlanan "Ozbornlar ailəsi" adlı realiti-şou MTV kanalının efirində ən populyar proqram adlandırılıb.

İyulun 5-də Birminhemdə Osborn vida konsertini verib və "Villa Park" stadionunda 45 min tamaşaçı qarşısında çıxış edib.

20 ildən sonra ilk dəfə olaraq ona "Black Sabbath" qrupunun orijinal tərkibi (tam heyət) bir araya gəlib.

Ukraynanın 2025-ci il üçün hərbi satınalmaları təmin etmək məqsədilə əlavə 6 milyard dollara ehtiyacı var. Bunu "Ramşteyn" formatında keçirilən Ukraynanın Müdafiəsi üzrə Təmas Qrupunun iclasında Ukraynanın müdafiə naziri Denis Şmıqal deyib.

50-yə yaxın ölkədən nümayəndənin qatıldığı iclas iyulun 21-də Böyük Britaniya və Almaniyanın sədrliyi ilə onlayn formatda baş tutub.

Şmıqalın sözlərinə görə, əlavə maliyyələşdirmə Ukraynaya döyüş xəttini qorumaq üçün daha çox FPV dronu istehsal etməyə, Rusiyanın "Şahed" tipli zərbə dronlarının hücumlarına qarşı mübarizə aparmaq üçün daha çox interseptorlar almağa və "müharibəni Rusiyaya geri qaytarmaq üçün əlavə zərbə silahları" əldə etməyə imkan verəcək. Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin baş komandanı Oleksandr Sırski, öz növbəsində, tərəfdaşları hava hücumundan müdafiə sistemləri və onlar üçün sursat, uzaq mənzilli raketlər, artilleriya mərmiləri, elektron döyüş sistemləri, radarlar və pilotsuz uçuş aparatlarının tədarükünü artırmağa çağırıb.

Almaniyanın müdafiə naziri Boris Pistorius açıqlamasında ölkəsinin Ukraynanı Rusiyanın hava hücumlarından qorumaq üçün əlavə "Patriot" hava hücumundan müdafiə sistemlərinin çatdırılmasına töhfə verəcəyini bildirib. DW-nin xəbərinə görə, Pistorius deyib ki, Ukraynaya beş belə sistem lazımdır. Nazirin sözlərinə görə, Berlin bu sistemlərin ən qısa zamanda Kiyevə çatdırılmasına çalışacaq və yaxın günlərdə bununla bağlı tərəfdaşlarla məsləhətləşmələr aparacaq.

Ancaq Pistorius bu sistemlərin çatdırılması ilə bağlı birbaşa vədlər verməyib. Daha əvvəl bildirilmişdi ki, Almaniya və ABŞ iki "Patriot" sisteminin Ukraynaya ötürülməsinə dair razılığa gəlib və texniki səviyyədə müzakirələr aparılır.

"Ramşteyn" formatında keçirilən onlayn iclasda Almaniya və Böyük Britaniyanın birgə layihəsi də elan edilib. Belə ki, bu layihə çərçivəsində Almaniya tərəfindən daha əvvəl verilmiş "Gepard" hava hücumundan müdafiə sistemləri üçün Ukraynaya 220 min mərmi tədarük olunacaq.

Böyük Britaniya iyulun 21-də Rusiyaya qarşı yeni sanksiyalar tətbiq etdiyini elan edib. Britaniyanın xarici işlər naziri Devid Lemminin sözlərinə görə, bu sanksiyalar Rusiyanı Ukraynaya qarşı apardığı müharibəni maliyyələşdirmək üçün istifadə etdiyi neft gəlirlərindən məhrum etməyə yönəlib.

Sanksiyalar siyahısına Rusiyanın neft və neft məhsullarını daşımaq üçün istifadə etdiyi "kölgə donanması"na aid 135 neft tankeri daxil edilib. Londonun məlumatına görə, 2024-cü ilin əvvəlindən bəri bu tankerlər 24 milyard dollar dəyərində Rusiya neftini daşıyıb.

Yeni paket çərçivəsində həmçinin Rusiya neftinin daşınmasında iştirak edən iki şirkətə qarşı da sanksiyalar tətbiq edilib. "Litasco Middle East" şirkəti Birləşmiş Ərəb Əmirlikdlərində (BƏƏ) yerləşir və "LUKOIL" neft şirkətinin xarici törəmə şirkəti olduğu iddia olunur. İkinci şirkət "Intershipping Services" də eyni ölkədə yerləşir. Bu şirkətin də Rusiya neftinin Qabon və Komor adalarının bayraqları altında üzən gəmilərlə daşınmasında iştirak etdiyi bildirilir.

Ötən həftə Böyük Britaniya Rusiyanın Baş Kəşfiyyat İdarəsinin (QRU) 18 şübhəli zabitinin adını sanksiya siyahısına daxil edib, həmçinin Avropa İttifaqının Rusiya neftinə tətbiq olunan qiymət həddinin azaldılması qərarına qoşulub.

2022-ci ildə "ilin müəllimi" seçilən və Rusiya prezidenti Vladimir Putinlə görüşən Moskva şəhərindəki Marşal Çuykov adına məktəbin "Vətənin təhlükəsizliyinin və müdafiəsinin əsasları" fənninin müəllimi Gennadi Starunov Ukraynada müharibədə ölüb.

G.Starunov "Moskva 2022-ci ilin müəllimi" müsabiqəsinin qalibidir və 2022-ci ilin oktyabrından müharibədə iştirak edirdi. "Meduza"nın məlumatına görə, 2023-cü ilin yanvarında Starunov Belarusda təlimlərdə iştirak edən Rusiyanın səfərbər edilmiş qoşunları arasında olub. Rusiyanın təhsil naziri Sergey Kravtsov Belarusda təlimdəki əsgərlərlə görüşündə Starunova "Gənclik və peşəkarlıq" mükafatı təqdim edib.

2025-ci ilin mayın sonunda Starunov prezident Putinin rəhbərliyi ilə keçirilən "Rusiya imkanlar ölkəsi" adlı qeyri-kommersiya təşkilatının müşahidə şurasının iclasında iştirak edib. Müəllim prezidentə öz hərbi bloqu barədə danışıb, həmçinin "xüsusi hərbi əməliyyat"ın (Rusiya Ukraynadakı işğalçı müharibəsini belə adlandırır) iştirakçılarının platformanın müsabiqələrində iştirak edə bilməsi üçün əvvəlcədən hazırlıq mərhələsinin yaradılmasını təklif edib.

Almaniya Hərbi Əks-Kəşfiyyat Xidmətinin rəhbəri Martina Rozenberq Rusiya xüsusi xidmət orqanlarının casusluq və diversiya fəaliyyətlərinin artdığını bildirib.

"Biz casusluq və hibrid tədbirlərin kəskin artımından danışırıq. Yanaşma daha kütləvi və aqressiv xarakter alıb", - Rozenberq DPA agentliyinə verdiyi müsahibədə deyib.

Rozenberqin sözlərinə görə, Rusiya xüsusi xidmətləri "öz alətlər dəstini genişləndirir". Onlar xüsusilə hərbi obyektlər və hərbçilər üçün təlim mərkəzləri barədə məlumat toplamaq məqsədilə pilotsuz uçuş aparatlarından istifadə edir. Almaniya xüsusi xidmət orqanları bu cəhdləri Bavariyada yerləşən Qrafenver hərbi bazasında və Vildfleken poliqonunda, eləcə də Reynland-Pfalts əyalətindəki İdar-Oberştayn bazasında müşahidə edib.

Rozenberq deyib ki, Rusiya agentləri Almaniyaya üçüncü ölkələr vasitəsilə daxil olmağa davam edir. "Onlar münasibətlər qurmağa və etimad üçün zəmin yaratmağa çalışırlar. Risk ondan ibarətdir ki, hədəf ola biləcək şəxslər arasında rus kökləri olanlar, etnik alman repatriantlar və ya Rusiya ilə əlaqəsi olanlar da var", - o bildirib.

2025-ci ilin martında məlum olub ki, Xristian-Demokrat İttifaqının Bundestaqdakı deputatı Kristian Xirte 2023-cü ildə FSB ilə əlaqəsi olan rusiyalı Konstantin Xrapovu işə götürüb. Bundan əvvəl isə Rusiya xüsusi xidmət orqanlarının "Almaniya üçün Alternativ" partiyasından deputatın keçmiş köməkçisi Vladimir Serqiyenkonu ələ aldığı barədə məlumat yayılmışdı. 2024-cü ildə o, Almaniya vətəndaşlığından məhrum edilib.

Bolqarıstan polisi Türkiyədən Bolqarıstana keçməyə çalışan konqolu diplomatın avtomobilində təxminən 206 kiloqram kokain aşkar edib. Bu barədə Bolqarıstanın BTA xəbər agentliyi məlumat yayıb.

Avtomobildəki kokain gömrük baxışı zamanı aşkar edilib. O, 179 bağlamaya yığılıb və diplomatın şəxsi əşyaları arasında beş çamadanda gizlədilib. Yükün ümumi dəyəri 22.4 milyon dollar qiymətləndirilir.

Saxlanılan diplomat Belçikada akkreditə olunduğu üçün Bolqarıstan ərazisində diplomatik toxunulmazlıqdan istifadə edə bilməyib.

Avtomobilin sürücüsü olan Bolqarıstan vətəndaşı və Belçika vətəndaşı olan sərnişinin də saxlanıldığı bildirilir.

Narkotik qaçaqmalçılığında təqsirli bilinərsə, onları 20 ilə qədər həbs gözləyir.

Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski bildirib ki, Kiyev gələn həftə sülh danışıqlarının yeni mərhələsinin keçirilməsi üçün Moskvaya təklif göndərib. Tərəflər arasında sonuncu danışıqlar iyunun əvvəlində baş tutub, ancaq davam edən müharibənin sonlandırılması istiqamətində irəliləyiş əldə olunmayıb.

"Atəşkəsə nail olmaq üçün hər şey edilməlidir", - Zelenski iyulun 19-da axşam ənənəvi müraciətində deyib.

"Rusiya tərəfi qərarlardan gizlənməyi dayandırmalıdır", - o əlavə edib.

Zelenski rusiyalı həmkarı ilə şəxsən görüşməyə hazır olduğunu bir daha təkrarlayıb: "Həqiqi və davamlı sülhün təminatı üçün liderlər səviyyəsində görüş lazımdır".

Mayda və iyunun əvvəlində İstanbulda Rusiya və Ukrayna arasında birbaşa sülh danışıqları baş tutub, tərəflər müharibə əsirlərinin və həlak olanların meyitlərinin mübadiləsi barədə razılıq əldə edib. Lakin 2022-ci ilin fevralında Rusiyanın öz qonşusuna qarşı başlatdığı irimiqyaslı işğal ilə başlayan hərbi münaqişədə atəşkəsə nail olmaq üçün heç bir irəliləyiş əldə edilməyib.

Zelenski bildirib ki, Ukraynanın Milli Təhlükəsizlik və Müdafiə Şurasının yeni rəhbəri Rustem Umerov qarşıdan gələn həftə görüşün keçirilməsi üçün Moskvaya təklif göndərib. Prezident Zelenski əlavə detallar barədə məlumat verməyib.

Ukraynanın keçmiş müdafiə naziri ötən aylarda Türkiyədə keçirilən danışıqlarda Kiyevdən gedən nümayəndə heyətinə rəhbərlik edib.

İyulun 20-də Rusiya dövlət televiziyasında Kremlin sözçüsü Dmitri Peskovun müsahibəsindən yayımlanan fraqmentdə o, Putinin Ukrayna ilə sülh nizamlanmasına doğru irəliləməyə hazır olduğunu deyib, lakin Moskvanın əsas məqsədinin işğalın əvvəlində qarşıya qoyduğu məqsədlərə çatmaq olduğunu vurğulayıb.

"Prezident Putin Ukrayna nizamlanmasının mümkün qədər tez sülh yolu ilə yekunlaşdırılması istəyindən dəfələrlə danışıb. Bu, uzun prosesdir, səy tələb edir və asan deyil", - Peskov bildirib.

"Bizim üçün əsas olan hədəflərimizə çatmaqdır. Məqsədlərimiz bəllidir", - o qeyd edib.

Rusiya Ukraynadan Donetsk, Luqansk, Zaporojye və Xerson vilayətlərini, o cümlədən hələ də Kiyevin nəzarətində olan hissələrinin verilməsini tələb edib.

Moskva həmçinin Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin sayına və Kiyevin xarici hərbi əməkdaşlığına ciddi məhdudiyyətlər qoyulmasını istəyib.

Moskva dəfələrlə danışıqların yeni raunduna hazır olduğunu bildirsə də, bu arada Ukraynaya qarşı hava hücumlarını intensivləşdirib.

İyulun 21-dən Xəzər dənizində Rusiya-İran birgə hərbi təlimləri başlayır. Bu barədə İran mətbuatı yazır.

"Təlimlərə İran Ordusunun Hərbi Dəniz Qüvvələri, İran İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusu, Rusiya Federasiyasının Hərbi Dəniz Qüvvələri və Xəzəryanı ölkələrdən müşahidəçilər qatılacaq", – "Tasnim" agentliyi yazır.

Təlimlər üç gün davam edəcək. Məqsədin dənizdə təhlükəsizliyin artırılması və iki ölkə arasında əməkdaşlığın gücləndirilməsi olduğu vurğulanır.

Xatırlatma

Bu ilin yanvarında Rusiya və İran prezidentləri Hərtərəfli Strateji Tərəfdaşlıq Sazişi imzalayıblar. İki ölkə rəsmilərinin sözlərinə görə, saziş müdafiə, terrorla mübarizə sahələrini də əhatə edir.

Ötən ilin dekabrında Bakı-Qroznı aviareysini yerinə yetirərkən AZAL təyyarəsinin Qazaxıstanda qəzaya uğraması, iyunda Yekaterinburq şəhərində hüquq-mühafizə orqanlarının Azərbaycan əsilli insanlara qarşı reydindən sonra Bakı-Moskva münasibətləri gərginləşib.

Azərbaycanla İran arasında da 2024-cü ilə qədər müəyyən gərginlik olsa da, ötən ildən münasibətlərin düzəlməsinə dair qarşılıqlı açıqlamalar verilib. Bununla belə, ötən ay İranla İsrail arasında bir neçə həftə çəkən toqquşmalardan sonra bu ölkədən Azərbaycan əleyhinə də fikirlər səslənmişdi. Azərbaycan rəsmiləri isə İran-İsrail münaqişəsində neytral olduqlarını deyirlər.

ABŞ məhkəməsi AzadlıqRadiosunun ABŞ-nin Qlobal Media Agentliyinə (USAGM) qarşı qaldırdığı iddiada AzadlıqRadiosuna Konqres tərəfindən ayrılmış vəsaiti ödəmədiyinə görə ilkin qərarın verilməsi ilə bağlı tələbini təmin edib.

ABŞ-nin Kolumbiya Dairəsi üzrə Federal Dairə Məhkəməsinin hakimi Roys Lambert iyulun 18-də çıxardığı qərarda bildirib ki, USAGM AzadlıqRadiosuna 2025-ci maliyyə ili üzrə Konqres tərəfindən ayrılmış qalan vəsaiti ödəməlidir. Hakim yekun qərarında bildirib ki, agentliyin bu vəsaitlərin verilməsini ağır və yeni qrant şərtlərinin tətbiqi ilə şərtləndirməsi və AzadlıqRadiosu ilə xoşniyyətli danışıqlardan imtina etməsi qanun pozuntusudur.

"Bu, məhkəmənin bildiyi qədəri ilə, bir dövlət agentliyinin uzun illərdir işlədiyi bir qrant alan qurumla münasibətlərinə tamamilə yeni şərtlər tətbiq etməyə çalışması və sonra kommunikasiyanı dayandırması – xüsusilə də agentliyin konkret şəkildə adı çəkilən həmin quruma hər il Konqres tərəfindən ayrılan vəsaiti vermək üzrə qanuni öhdəliyi olduğu halda – görünməmiş bir haldır",– hakim qeyd edib.

Yayımçının maliyyə təminatına olan təhdid, AzadlıqRadiosunun 27 dildə və 23 ölkədə yayımlandığı auditoriyalarda, eləcə də media müşahidəçiləri, analitiklər və demokratiya tərəfdarları arasında qlobal dəstək dalğası yaradıb.

Lambert qərarında həmçinin bildirib ki, "USAGM-in maliyyələşmə öhdəliklərinə açıq-aşkar etinasız yanaşması" AzadlıqRadiosunu kütləvi məzuniyyətlərə, proqramların ləğvinə və qurumun onilliklər ərzində qurduğu qlobal nüfuzunu qaçılmaz zərərə məruz qoyub.

AzadlıqRadiosunun prezidenti və baş icraçı direktoru Stiv Kapus bəyanatında bildirib ki, bu qərar "USAGM-i AzadlıqRadiosunun həyati əhəmiyyətli missiyasını yerinə yetirməsi üçün zəruri olan vəsaiti buraxmağa məcbur etmək məqsədilə aparılan ardıcıl hüquqi səylərin zirvəsidir. Bu qələbə jurnalistlərimizə, hər həftə xəbərlərimizə etibar edən və avtoritar hökumətlərin zərərli təbliğatına qarşı həqiqətləri öyrənmək istəyən təxminən 47 milyon insana çatmaq səylərini davam etdirmək üçün zəruri olan gücü verir".

Kapus həmçinin vurğulayıb: "İndi heç vaxt olmadığı qədər biz informasiya məkanını tiranlara təslim edə bilmərik". O qeyd edib ki, bu məhkəmə qərarı sayəsində "AzadlıqRadiosu ABŞ-nin milli təhlükəsizlik maraqlarını irəli aparmağa davam edə bilər".

USAGM həftəlik 60-dan çox dildə 400 milyondan artıq insana xəbər və informasiya yayımını həyata keçirən müstəqil bir ABŞ hökumət agentliyidir.

2025-ci maliyyə ili üçün USAGM-in ümumi büdcə tələbi 950 milyon dollar təşkil edib. Bu vəsait agentliyin bütün əməliyyatlarını və kapital yatırımlarını maliyyələşdirmək üçün nəzərdə tutulub.

Bu büdcəyə Azad Avropa/Azadlıq Radioları (RFE/RL), "Amerikanın Səsi" (Voice of America), Azad Asiya Radiosu (Radio Free Asia), Kuba Yayım Ofisi (Radio Martí), Yaxın Şərq Yayım Şəbəkələri (MBN) və Açıq Texnologiyalar Fondunun (Open Technology Fund) fəaliyyətinin maliyyələşdirilməsi daxildir.

USAGM sənədlərinə əsasən, 2025-ci il üçün AzadlıqRadiosuna nəzərdə tutulan büdcə təxminən 153 milyon dollar idi.

Çexiya prezidenti Petr Pavel kommunist ideologiyasının təbliğinə görə cinayət məsuliyyətinin tətbiqini nəzərdə tutan qanunu imzalayıb.

Kommunizmin təbliği artıq qadağan olunmuş nasist baxışlarının yayılması ilə eyni səviyyədə qiymətləndirilir.

Qanuna əsasən, "insan hüquq və azadlıqlarını açıq şəkildə boğmağa və ya irqi, etnik, milli, dini və ya sinfi nifrəti qızışdırmağa yönəlmiş nasist, kommunist və ya digər hərəkatları yaradan, dəstəkləyən və ya təbliğ edən" şəxslər üçün 5 ilədək azadlıqdan məhrumetmə cəzası nəzərdə tutulur.

Bohemiya və Moraviya Kommunist Partiyası (KSČM) qadağa ilə bağlı müvafiq qərarı pisləyib. "Bu, KSČM-i kənarlaşdırmaq və mövcud rejimi tənqid edənləri qorxutmaq üçün növbəti uğursuz cəhddir", - partiya bildirib.

"Euractiv" yazır ki, yeni qanunun kommunist ideologiyası olan partiyalara necə şamil ediləcəyi hələ də aydın deyil. KSČM hazırda parlamentdə mandata sahib deyil, lakin son sorğulara görə, partiyanı dəstəkləyənlərin sayı 5 faizdir və bu, oktyabr seçkilərində aşağı palatada yer qazanmaq üçün kifayətdir.

Avropa İttifaqı (Aİ) Ukraynaya qarşı üç ildən artıqdır davam edən genişmiqyaslı işğal müharibəsinin başlamasından bəri Rusiyaya qarşı sayca 18-ci sanksiyalar paketini təsdiqləyib. Bu paketdə Rusiyanın neft ixracına dair əsas qiymət həddi də yer alır.

"Biz Rusiyanın müharibə maşınının ürəyinə zərbə vururuq. Bank, enerji və hərbi-sənaye sektorlarını hədəfə alırıq və bu dəfə dinamik neft qiymətinə hədd də tətbiq edirik. Təzyiq davam edir. Və Putinin müharibəni dayandıracağı ana qədər bu təzyiq davam edəcək", - Avropa Komissiyasının prezidenti Ursula fon der Lyayen bildirib.

Neftin qiymətinin yuxarı həddi ilə bağlı detallar dərhal açıqlanmayıb, lakin "Reuters" diplomatlara istinadən yazıb ki, sanksiyalar paketi G7-nin Rusiya xam nefti üçün qiymət həddini bir barel üçün 47.6 dollara endirəcək.

Sanksiyalar həmçinin "Şimal Axını" qaz kəmərləri ilə aparılan əməliyyatların qadağan edilməsini və Rusiyanın "kölgə donanması"na aid daha çox gəmilərin hədəf alınmasını da nəzərdə tutur.

Hazırda Rusiya ilə Almaniyanı birləşdirən Baltik dənizinin altından keçən iki "Şimal Axını" qaz kəməri vasitəsilə Rusiya qazı ötürülmür, lakin bu kəmərlərlə aparılan əməliyyatların qadağan olunması gələcəkdə belə təchizatın bərpa olunmasının qarşısını almağa yönəlib.

Rusiya prezidenti Vladimir Putin hökumətə sentyabrın 1-ə qədər ölkədə 'dost olmayan' dövlətlərə məxsus proqram təminatlarının istifadəsinə əlavə məhdudiyyətlər qoyulması ilə bağlı təkliflər təqdim etməyi tapşırıb. Bu barədə iyulun 17-də Kremlin saytında dərc olunmuş təlimatlar siyahısında qeyd olunub.

Bu məhdudiyyətlər həmçinin xaricdə hazırlanmış kommunikasiya xidmətlərini də əhatə etməlidir.

Bu qərar mayın 26-da Putinin rusiyalı iş adamları ilə görüşünün ardınca gəlib. Həmin görüşdə Rusiya dövlət başçısı bildirib ki, "Zoom" və "Microsoft" kimi xarici xidmətləri "boğmaq" lazımdır, çünki onlar yerli informasiya texnologiyaları sektorunun inkişafına mane olur.

"Faridaily" bildirib ki, məhdudiyyətlərlə bağlı tədbirlər "WhatsApp" və ya "Telegram" messencerlərinə deyil, korporativ rabitə xidmətlərinə təsir edəcək.

Maydakı iclasdan sonra Rusiyanın rəqəmsal inkişaf naziri Maksut Şadayev Rusiya analoqları olan onlayn xidmətlərin mərhələli şəkildə məhdudlaşdırılmasının mümkünlüyündən danışıb. "Prezident dedi - biz boğacağıq", - nazir vurğulayıb.