Keçid linkləri

2024, 27 İyul, şənbə, Bakı vaxtı 05:30

ALMAZ "İki nömrəli trolleybus" (Hekayə)


Yayın cırhacırında dayanacaq köşkünün dəmir çıxıntısının ucundan asılmış palto diqqətimi cəlb etdi.

Bunu hansı səfeh asıb buradan? – deyə fikirləşdim.

Maşını dayanacaq tərəfdən sürməyə başladım. Səhər yenicə açılırdı.

Son vaxtlar piylənmədən əziyyət çəkdiyimdən obaşdan yuxuma haram qataraq dəniz boyu qaçıb idmanla məşğul olurdum.

Bu dərdə mübtəla olan təkcə mən deyildim. Dostlarımdan çoxu xolesterindən əziyyət çəkirdi.

Çoxdan görüşmədiyim, özlərini “tutan” tanışlarımla da dəniz boyu qaçaraq görüşürdüm.

İnsafən arvadım kulinariyanı beş barmağı kimi bilir. Dönə-dönə “xolesterenli yeməkləri az ye” deyə mənə cürbəcür pəhriz, xolesterinsiz xörəklər hazırlamağa ərinmir.

Özü də gecə-gündüz vay verir tərəvəzə, göy-göyərtiyə, mer-meyvəyə, özü də təbiisinə. Yəni arvadım hər fəslə aid olan meyvə-tərəvəz yeyir.

Deyir, yaradanımız məsləhət bilsəydi, yayda “itə tökülən” badımcanın taleyini qışın oğlan çağına məsləhət görərdi. Neyləyirəm kilosu on min manata içimi çürüdən badımcanı.

İnsafən arvadım düz deyirdi. Qış düşər-düşməz süni pomidor-xiyarları evə gətirməyimi qadağan edirdi. Heç rəngli etiketləri olan şüşə qablardakı şirələri də içmir.

Özünün şirəçəkən maşını var, əlinə keçən meyvələri yerindəcə çəkib başına çəkir, uşaqları da mən aldığım şirələrdən içməyə qoymurdu.

Onun fikrincə sarımsaq həyat məcunudur. Həmişə mətbəximizdən sarımsaq qoxusu gəlir. Balaca oğluma həmişə sarımsaq yedirtdiyindən indiyəcən uşağın təbii qoxusunu da bilmirəm.

Yəqin buna görədir ki, arvadım çox qıvraqdır.

Dayanacağa çatanda paltonu yerində görmədim. Bissimillah, məni qara basır, nədir? Axı indicə burdan asılmışdı palto, - deyə fikirləşərək yan-yörəmə baxdım.

Yenidən dayanacağa qayıdanda az qala özümü itirdim. “Tərpənmə” əmri verilmiş adamlar kimi dümdüz dayanmış adam elə heykəl kimi donmuşdu.

Onun əynində yetmişinci illərin dəbdə olan, indi köhnəlmiş, qolları, ağzı və boynu çirkdən parıldayan, ancaq bir düyməsi salamat qalmış bir az bundan qabaq köşkdən asılan uzun palto var idi.

Paltonun altından geyinmiş qara rəngli alt köynəyi qarnına doğru xeyli sallandığından ağlı-qaralı tüklü sinəsi daha tez nəzərə çarpırdı.

Üşüyürmüş kimi paltosunun boynuna qaldırmış, əllərini qıraqları sökük ciblərinə salmışdı. Ayaqlarına keçirtdiyi rezin sürütmələrdən görünən corabsız ayaqları çirkdən qart bağlamışdı. Havalandığını, xəstəxanadan gizlicə qaçıb gəldiyini güman edib:

- Hara gedirsən, qardaş? – deyə başımı maşının pəncərəsindən çıxartdım.

Maddım-maddım üzümə baxdı. Qapqara gözləri dərdlə yüklənsə də, baxışlarında özünəməxsus bir qürur vardı. Hansısa bir maraq məni ondan ayıra bilmirdi.

- Bəlkə, səni harasa aparmaq lazımdır, gəl otur, aparım.

O yenə susdu. Mən onun lal-kar olduğunu güman edib əl hərəkətlərimlə maşına oturmağı təklif etdim. Başı ilə yox dedi.

- Axı, burda niyə durmusan, nəyi gözləyirsən?

- Trolleybusu.

- Nə? Hansı trolleybusu?

- 2 nömrəli trolleybusu.

Az qala havalandım. Elə bil bu adam başqa planetdən gəlmişdi.

2 nömrəli trolleybus on il bundan qabaq az qala bütün şəhəri dövrə vuran yeganə trolleybus idi. Sovet İttifaqı dağılandan sonra nə üçünsə, bu trolleybus da yoxa çıxdı. Elə bil, Sovet İttifaqını 2 nömrəli trolleybusa mindirib gedər-gəlməzə göndərmişdilər.

Bir anlıq xəyalım ötən illərə qayıtdı. Həyəcanla gözlədiyim dəvə kimi ağır yelənə-yellənə gələn 2 nömrəli trolleybus Afaqı gətirirdi mənə.

Afaq ilk sevdiyim qız idi. 2 nömrəli trolleybus, Afaq, bir də poçt qutumuz ötən illərin ən həzin xatirələri idi. Paçtalyon Maşanın hər axşam poçt qutusuna atdığı qəzetlərin arasındakı məktubu səbirsizliklə axtarırdım.

Bu, Afaqın məktubu idi. Mənsiz yaşaya bilməyəcəyini yazırdı, Afaq. Amma yaşadı. Ayrıldıq. Qismət deyilmiş...

Mən evlənmək, o da ərə getmək xatirinə ailə qurduq. Təki yan-yörəmiz, qonum-qonşu bizdən razı qalsın, təki ailələrimiz adam içərisinə çıxa bilsin deyə ayrıldıq.

“Arzularımızın camaat içərisinə çıxması ayıb idi. ”

Çünki anama görə mənim boşanmış qadınla evlənməyim ailəmiz üçün ləkə, üstəlik qoltuğunda özgə uşağını gətirməsi dözülməz olardı.

Bu qeyri-adi bir səhərdə Afaq hardan düşdü yadıma? İçimdən bir sızıltı keçdi.

Ani olaraq müsahibimi yaddaşımda ilişib qalmış xatirələrimi mənə xatırlatdığı üçün birdən-birə qucaqlamaq, bu kimsəsiz dayanacaqda səssiz-səmirsiz ağlamaq istədim.

- Xahiş edirəm, gəl gedək bir az söhbət edək. - Mənə tərəf bir addım atdı. Maşının arxa qapısını açdım. İçəri xoşagəlməz qoxu doldu.

İri qayanın üstündə oturub dənizə baxırdıq. Qaçmağa da həvəsim qalmamışdı. O vecsiz baxışları ilə dənizə, mən isə ona baxırdım.

- Adın nədir?

- Vallah yadımdan çıxıb.

- Harda yaşayırsan?

- Orda-burda. Harda olsa...

- Kiminlə qalırsan?

- Özümlə qalıram.

- Yurdun-yuvan yoxdur?

- Yurdsuz adam olmur, yuvam yoxdur.

- Neçə yaşın var?

- Nə bilim? Ya qanmaz uşağam, ya da ağlını itirmiş qoca.

- Yəqin dərdin çoxdur. Mən köksümü ötürə-ötürə soruşdum.

- Dərdim nə gəzir. Mən dərddən qurtulmuşam. Indi dərd özü məni çəkir.

- Görürəm ağıllısan, sən kimsən axı?

- Məni tanımadın?

Sualdan diksindim. Axı mən bunu hardan tanıya bilərdim.

- Yaxşı, yaxşı bax.

Zil qara, çirkdən yağlanıb parıldayan qıvrım saçları çiyninə

tökülmüş sifətinə diqqətlə baxdım. Əgər onu yaxşı-yaxşı çimizdirib, geyindirən olsaydı yalan olmasın qızlar tamaşasına durardılar.

Səfil həyat sürməsinə baxmayaraq, görkəmcə zəif deyildi. İri çiyinləri, ətli sifəti xoşagəlimli idi. Bu sifət mənə birdən-birə tanış gəldi. Mən onu harada görmüşdüm?

Yaddaşımın lap ucunda idi onun yaraşıqlı sifəti. Amma kimliyini heç cür təyin edə bilmirdim.

- Mən çempion Əliyəm.

Eşitdiyim sözdən dəhşətə gəldim. Düz deyirdi. O idi. Özü deyəndən sonra tanıdım.

Barəsində qəzetlərin yazdığı, şəkil divarları, qızların dəftərçələrini bəzəyən, öz qələbələri ilə Sovet İttifaqına şöhrət gətirən çempion Əli. Bayaqdan suallar yağdırdığım müsahibimə indi verməyə sual tapmadım.

- Səni bu günə kim qoydu?

- 2 nömrəli trolleybus. - o qəzəblə dedi.

Növbəti sualımı gözləmədən sözə başladı.

- Dünyanın hər yerini gəzmişəm. Heç trolleybusa minən deyildim. Maşınım təsadüfən xarab olduğundan təmirə saxlayıb bayaqkı dayanacaqda taksi gözləyirdim.

Ağır-ağır gələn trolleybus düz yanımda dayandı. Gözüm trolleybusun pəncərəsindən ətrafa baxan qıza sataşdı.

Sarışın saçları, ala gözləri vardı. Həmişə qızların az qala başıma çıxacağına alışdığımdan onun mənə ötəri baxıb üzünü çevirməsindən pərt oldum.

“Yəqin məni tanımadı” deyə fikirləşdim. Trolleybus tərpənmək istədikdə mən özümü içəri atıb onunla üzbəüz oturdum. Mən gözlərimi ona, o isə küçəyə zilləmişdi.

- Məni tanımadınız? – deyə boynumu bir az irəli uzatdım.

- Sizi tanımayan var ki? – deyə şirin-şirin güldü.

Mən pərt halda geri çəkildim. “Deməli tanıyıb, yəqin adamı var, tərbiyəli qızdır.” – deyə düşünsəm də, ondan əl çəkmək istəmədim. Əlindəki kitabdan tələbə olduğunu anladım.

- Yəqin dərsdən gəlirsiniz.

- Bəli – deyə yenə şirin-şirin gülümsədi. Beşinci dayanacaqda heç olmasa, üç-dörd kəlmə kəsməyimizi belə nəzərə almadan yanımdan saymazyana keçib trolleybusdan düşdü.

Bir müddət onu unuda bilmədim. Uğurlu qələbələrimizdən birindən sonra televiziya, radio, qəzetlərin mənim haqqımda verdikləri reportajlardan xəbər tutduğunu fikirləşərək ürəklənib tanış dayanacağa getdim. Sanki 2 nömrəli trolleybus səbirsiz olduğumu bilib həmin dəqiqə yanımda dayandı.

O idi. Bu dəfə gülümsəyərək mənə baxırdı. Xoşbəxtlikdən üzbəüz oturacaq boş idi. Hər ikimiz pəncərəyə tərəf oturmuşduq. Mən trolleybusun ötüb keçdiyi, o isə keçəcəyi istiqamətdə yola tərəf baxırdıq.

- Necəsizin?

- Sağ olun, yaxşıyam. Sizi təbrik edirəm. –deyə həmişəki kimi şirin-şirin gülümsədi.

Qürurlandım.

- Sağ olun, - dedim. İdmanı sevirsiniz?

- Əlbəttə.

- Ən çox hansı növünü?

- Qaçışı. Balaca olanda elə bilirdim ki, hamını ötə bilərəm.

Məktəbə gedəndə gördüm ki, hamı məni ötür.

- Hamını ötmək istərdin?

- Hə... çəkinə-çəkinə dedi.

- İstəsən, bunu sənə öyrədərəm.

Razılaşdıq. Beləcə yay günlərinin birində sahil boyu qaçaraq ona müxtəlif idman növlərini öyrədirdim.

O qədər səmimi, ağıllı, uzaqgörən idi ki... Onun əlindən tutub dünyanın harasına desən qaçardım...

Sevdik bir-birimizi. Nişanlandıq da. Bir səhər...

Səhərlərimin ən dəhşətlisi olan bir səhər onun ölüm xəbərini gətirdi mənə. Köynəyimi əynimə keçirməyə macal tapmadım. İndi əynimdəki paltomu geyinə-geyinə maşını hadisə yerinə sürdüm.

Qaçarkən tez-tez yorulan xınalı barmaqları tankın altında qalıb xıncım-xıncım olmuşdu. Çox sevdiyim hörüyü qana bulaşmış sinəsinə yapışmışdı. Açıq qalmış gözləri dəhşətlə mənə baxırdı.

Üç gündən sonra ayıldım. Elə bil rus qoşunları bizim sevgimizi oğurlamaq üçün Bakıya soxulmuşdu. Niyə, axı, niyə belə oldu? Niyə aləm dəydi bir-birinə birdən? Biz ki, xoşbəxt idik. Kim bu xoşbəxtliyi çox gördü bizə? Kim?

Hər ikimiz kövrəldik. Afaqı xatırladım. İçimdə bir ümid işartısı hiss etdim. Nə yaxşı ki, Afaq sağ idi. Nə yaxşı ki, bu dünyada Afaqla bir nəfəs alırdım.

Mənə elə gəldi ki 2 №-li trolleybusda tanış olanların hamısının sevgisi nakam qalıb. Onlardan hələlik ikisini tanıyırdım. Özümü və keçmiş Sovet çempionu Əlini.

Başa düşdüm ki, Əli güclü stress keçirib. Dediyinə görə, aylarla müalicə olunub, dərd çəkib. İndi dərd çəkməkdən qurtulub, indi dərd onu çəkir.

Ayrıldıq. Növbəti yay fəslində bir səhər onu tanış dayanacaqda eyni paltoda, eyni görkəmdə gördüm.

Yaxınlaşmadım.

- Dayan – deyə dəhşətli bağırtıya geri çevrildim.

O al qanın içində asfaltda çabalayırdı. Maşını sürətlə ona tərəf sürdüm.

- Sənə nə oldu, Əli?

- Gördün?

- Nəyi?

- 2 №-li trolleybusu. İndicə keçdi. Tullandım. Minə bilmədim. Bax, arxadan biri də gəlir. Qaç min, tez ol.

Mən istər-istəməz arxama baxdım. Gözlərimə inanmadım. 2 №-li trolleybus ləngər vura-vura bizə tərəf gəlirdi.

AzadlıqRadiosunda iş

İcraçı prodüser

AzadlıqRadiosunu Rusiya hökuməti "arzuolunmaz təşkilat" elan edib

Əgər siz Rusiyadasınızsa, bu ölkənin pasportunu daşıyırsınızsa, yaxud orada daimi yaşayan, amma vətəndaşlığı olmayan şəxssinizsə, nəzərə alın- məzmunumuzu paylaşdığınıza, bəyəndiyinizə, şərh yazdığınıza, bizimlə əlaqə saxladığınıza görə cərimə və ya həbslə üzləşə bilərsiniz.

Ətraflı məlumat üçün bura klikləyin.

XS
SM
MD
LG