QISMƏT
(Yeni şeirlər)
Alman hesabı.
o gün, hə, o gün
sən dodağında qırmızı qətiyyət,
əynində “qadın hüquqları və qaşqabaq”
gəlmişdin görüşə,
mən boğazıma qara bir ciddiyət taxıb,
təraş olub,
bəyəndiyin ətirdən də vurmuşdum.
O gün idi, hə, o gün
13-ü cüməyə düşmüşdü,
“Araz” kafesində ayrılmaq üçün görüşürdük,
Azərbaycan kimi...
ofisiant,
bizi görən kimi öskürmüş,
sifətinə gülüş, dilinə hazır rusca sözlər geyinib
gəlmişdi yanımıza.
Mən “Günah anandadı !” salatı ,
yanında “Sən məni başa düşməzsən” qızartması istəmişdim.
Sən “Özün bilərsən” şorbası demişdin,
bir də “Mən yaxşı yaşamaq istəyirəm” püresi.
Sükutun qədəhinə
qırmızı, kəmturş ittihamlar süzülən kimi,
hörmət quşunun boğazı üzülən kimi,
hesabı istəmişdik.
O gün, hə, o gün,
13-ü cüməyə düşmüşdü
Ucuz bir ayrılığın hesabını ödəmişdik
alman hesabı.
Sən masadan
“Sənə qalmamışam” deyərcəsinə çantanı götürüb
getmişdin.
Mənsə addımlarımın
saatını çox geri çəkmişdim,
amma qürurumdan,
-çinarlara qohum qürurumdan-,
sən bir Meduza kimi uzaqlaşarkən,
dönüb baxmamışdım arxanca.
arada düşünürəm o günü :
dönüb baxmışdınmı arxamca?
Baxmışdınsa axı nədən
o gün o küçədə
bircə heykəl vardı,
Nizaminin heykəli.
İstefa.
Zalımın qızı,
bu qədər az sevincə
sənin həsrətin heç kim çəkməz.
Amma neyləməli yaşamaq da lazımdı...
Səhər səkkizdən axşamacan
həsrət çək ki,
nə var-nə var
ayın axırı bir tulapayı gülüşə qol çəkəcəksən.
O gülüşü də bilməyəcəksən
hara xərcləyəsən...
Balansına ünsiyyət doldurasan,
ya yığıb dostları darıxmaq süfrəsinin başına
ayıqlığın qədəhinə tərif süzəsən?
Bu gülüşün dərdi birdi ki...
işıq qapını döyəcək: nurumun haqqını ver,
su qapına qəbz qoyacaq: gülüş yoxdursa, təmizlik də yoxdur !
qaz fısıltıyla dillənəcək: ya üzümə gül, ya da don.
Yox, olmur, vallah belə olmur
bizim əlimiz bütün rənglərə batsın
amma gədə-güdələr
əlini ağdan-qaraya vurmadan,
səhər səkkizdə durmadan,
bir topa sevinc alsın.
Sağa-sola hırıldasın.
Olmaz, qəti olmaz
sənsizliyin hamballığını biz edirik,
kefini özgələr çəkir.
Bax sabah, günü sabah
gedib ərizəmi yazacam
və kişi kimi
istefa verəcəm sənsizlikdən...
Gecə barında səhərə yaxın.
Zarafatı sevirdik amma
Aprelin 1-i dünən ölmüşdü.
Gecə 3-ə 27 dəqiqə qalırdı,
sən ya söndürülmüşdün,
ya da özgənin əhatə dairəsindəydin.
Mən o qədər təkiydim ki,
sevinər olmuşdum:
heç olmasa özüm varam öz yanımda...
gecə 3-ə 20 dəqiqə qalırdı,
dəqiqəbaşı əjdaha alışqanım öskürürdü
nəfəsi alov olurdu.
Hansı barmenə salam versəm
Molotov olurdu,
mən kokteyl istəmirdim.
Sərxoşluq dünyanı başıma
üzərrik kimi fırladırdı.
Gecə 3-ə 18 dəqiqə qalırdı
hamı bir-birini aldadırdı
mən sənin üst dodağını
oynatmağını xatırlayırdım
it imi darıxırdım...
gecə 3-ə 15 dəqiqə qalırdı
üzümə su vururdum
güzgüyə ha baxırdım görürdüm yenə mənəm
yenə ancaq özüməm,
təkəm,
adamam.
sənsizəm,
günəşsizəm,
axşamam...
Mətbəxtlik.
Bir qadın var hardasa
gözləri razılaşmaq dilində susur...
metroda əlləri yaxasına,
çantası dizlərinə səngər.
Bir qadın var hardasa
xoşbəxtlikdən sinifdə qalan,
hər gün ciyərini qayğılar didən
mətbəxə zəncirlənmiş Prometeya.
Bir qadın var hardasa
sevmədiyi kişiyə arvad
sevdiyi kişiyə çin səddi...
Bir qadın var hardasa
qara günlərin qırmızı diplomlusu,
iki uşaq anası.
Yerindədi hər şeyi
əri, uşaqları, şubası,
biş-düşü.
Bir qadın var hardasa
kibrit çöpündən tez sönür gülüşü...
Bir qadın var hardasa
qadın deyirəm sizə
gecələr ağlar səssizcə
haram qatar yuxusuna.
ağlar bir qalstukun xorultusuna,
bir kostyumun tütün qoxusuna,
ağlar yatağındakı üzütəraşlı HEÇ KİMƏ...
Bir qadın var hardasa
Soruşsan xoşbəxtsənmi?
Bədbəxtəm deməz
Deyər: çox mətbəxtəm...
“Sakit ev”
Bu şeiri heç vaxt tanımadığım Əlinin xatirəsinə ithaf edirəm.
Ölümün qiyməti düşmüşdü həmin il
hərə gücü çatan bir ölüm bəyənib
kreditlə can verirdi
dünya dəyişmə məntəqəsində...
seçki qutusundan Kasıblıq çıxmışdı
televizorda görmüşdüm...
Əli onda bir siqaret yandırıb
mızıldanmışdı:
- Ölsək də yaşamalıyıq...
Biz onun sözündən çıxmamışdıq...
96-cı il idi.
Dayımın saçları vardı, özü də qara...
Evimiz bayram tonqalı kimi yanmışdı,
kül olmuşdu.
Qapıda fövqəladə hallar dayanmışdı
həyətə adamlar doluşmuşdu.
Əli də gəlib çıxmışdı
yanğınsöndürənlərin
deşik şlanqında bir alma yuyub,
əlini çiynimə qoyub
“möhkəm ol”-demişdi,”alma istəmirsən?...”
qəribə adam idi
əvvəldən bilsə evimiz yanacaq
pop-korn alıb gələrdi.
Bir sözü əlli dəfə deyərdi:
“Lotodan cek potu aparacam”
Gülərdim.
“Gülmə”, - deyərdi, “yuxuda görmüşəm”
Yalan demirdi
yuxuda görmüşdü...
hamı danışırdı ki,
ölkəmiz çiçəklənir
öz gözləri ilə görənlər var idi.
Mən televizorda görmüşdüm...
16 yaşımız vardı.
Əli təzə-təzə “Prima” çəkirdi.
Cibimizdə boşluq doluydu
Boşluğu ha xərcləyirdik bitmirdi.
Bir də görürdün saat 10 olurdu
amma Çimnazın qızı Leyla
dərsə getmirdi.
Əli “əsəbləşirdi” :
“Bu qız axırda sinifdə qalacaq ! ”
O qız axırda sinifdə qalırdı,
görüşürdülər...
Əlini harda itirdim, yolumuz necə ayrıldı?
xatırlamıram...
bir gün zəng çatmadı
sonra kimsə dedi: Rusyetə gedib.
aeroportda görmüşdülər...
Ötən il,
yanımdan ferrari kimi ötən il
buludlar ürəyini boşaldan gecə
“Sakit ev” kafesində Əlini gördüm.
Küncdəki masada
öz-özüylə oturmuşdu
Oturub susmuşdu.
Dəyişməmişdi heç
yenə saçaqlı pendirə limon sıxırdı
“Xırdalan” pivəsi içirdi, “Prima” çəkirdi.
saçları çoxdan qırmızı kitaba düşmüşdü.
Məni görən kimi
masaya dirsəklənib ayağı durdu,
boynumu qucaqladı
“Nə yaxşı səni gördüm” – dedi, “ nə yaxşı...”
sonra yerinə çökdü.
Handan-hana dilləndi: İçirsən?
“Çay” - dedim. Güldü.
Uzun-uzun susduq.
Baxdım Əliyə, diqqətlə baxdım
həll olunmuş krossvord kimiydi...
“Bilirsən, görmüşəm, öləcəm” - dedi.
“Gic-gic danışma, nətər görmüşəm” - dedim
Gözünü gözümə zilləyib dedi:
“Televizorda görmüşəm...”
(Yeni şeirlər)
Alman hesabı.
o gün, hə, o gün
sən dodağında qırmızı qətiyyət,
əynində “qadın hüquqları və qaşqabaq”
gəlmişdin görüşə,
mən boğazıma qara bir ciddiyət taxıb,
təraş olub,
bəyəndiyin ətirdən də vurmuşdum.
O gün idi, hə, o gün
13-ü cüməyə düşmüşdü,
“Araz” kafesində ayrılmaq üçün görüşürdük,
Azərbaycan kimi...
ofisiant,
bizi görən kimi öskürmüş,
sifətinə gülüş, dilinə hazır rusca sözlər geyinib
gəlmişdi yanımıza.
Mən “Günah anandadı !” salatı ,
yanında “Sən məni başa düşməzsən” qızartması istəmişdim.
Sən “Özün bilərsən” şorbası demişdin,
bir də “Mən yaxşı yaşamaq istəyirəm” püresi.
Sükutun qədəhinə
qırmızı, kəmturş ittihamlar süzülən kimi,
hörmət quşunun boğazı üzülən kimi,
hesabı istəmişdik.
O gün, hə, o gün,
13-ü cüməyə düşmüşdü
Ucuz bir ayrılığın hesabını ödəmişdik
alman hesabı.
Sən masadan
“Sənə qalmamışam” deyərcəsinə çantanı götürüb
getmişdin.
Mənsə addımlarımın
saatını çox geri çəkmişdim,
amma qürurumdan,
-çinarlara qohum qürurumdan-,
sən bir Meduza kimi uzaqlaşarkən,
dönüb baxmamışdım arxanca.
arada düşünürəm o günü :
dönüb baxmışdınmı arxamca?
Baxmışdınsa axı nədən
o gün o küçədə
bircə heykəl vardı,
Nizaminin heykəli.
İstefa.
Zalımın qızı,
bu qədər az sevincə
sənin həsrətin heç kim çəkməz.
Amma neyləməli yaşamaq da lazımdı...
Səhər səkkizdən axşamacan
həsrət çək ki,
nə var-nə var
ayın axırı bir tulapayı gülüşə qol çəkəcəksən.
O gülüşü də bilməyəcəksən
hara xərcləyəsən...
Balansına ünsiyyət doldurasan,
ya yığıb dostları darıxmaq süfrəsinin başına
ayıqlığın qədəhinə tərif süzəsən?
Bu gülüşün dərdi birdi ki...
işıq qapını döyəcək: nurumun haqqını ver,
su qapına qəbz qoyacaq: gülüş yoxdursa, təmizlik də yoxdur !
qaz fısıltıyla dillənəcək: ya üzümə gül, ya da don.
Yox, olmur, vallah belə olmur
bizim əlimiz bütün rənglərə batsın
amma gədə-güdələr
əlini ağdan-qaraya vurmadan,
səhər səkkizdə durmadan,
bir topa sevinc alsın.
Sağa-sola hırıldasın.
Olmaz, qəti olmaz
sənsizliyin hamballığını biz edirik,
kefini özgələr çəkir.
Bax sabah, günü sabah
gedib ərizəmi yazacam
və kişi kimi
istefa verəcəm sənsizlikdən...
Gecə barında səhərə yaxın.
Zarafatı sevirdik amma
Aprelin 1-i dünən ölmüşdü.
Gecə 3-ə 27 dəqiqə qalırdı,
sən ya söndürülmüşdün,
ya da özgənin əhatə dairəsindəydin.
Mən o qədər təkiydim ki,
sevinər olmuşdum:
heç olmasa özüm varam öz yanımda...
gecə 3-ə 20 dəqiqə qalırdı,
dəqiqəbaşı əjdaha alışqanım öskürürdü
nəfəsi alov olurdu.
Hansı barmenə salam versəm
Molotov olurdu,
mən kokteyl istəmirdim.
Sərxoşluq dünyanı başıma
üzərrik kimi fırladırdı.
Gecə 3-ə 18 dəqiqə qalırdı
hamı bir-birini aldadırdı
mən sənin üst dodağını
oynatmağını xatırlayırdım
it imi darıxırdım...
gecə 3-ə 15 dəqiqə qalırdı
üzümə su vururdum
güzgüyə ha baxırdım görürdüm yenə mənəm
yenə ancaq özüməm,
təkəm,
adamam.
sənsizəm,
günəşsizəm,
axşamam...
Mətbəxtlik.
Bir qadın var hardasa
gözləri razılaşmaq dilində susur...
metroda əlləri yaxasına,
çantası dizlərinə səngər.
Bir qadın var hardasa
xoşbəxtlikdən sinifdə qalan,
hər gün ciyərini qayğılar didən
mətbəxə zəncirlənmiş Prometeya.
Bir qadın var hardasa
sevmədiyi kişiyə arvad
sevdiyi kişiyə çin səddi...
Bir qadın var hardasa
qara günlərin qırmızı diplomlusu,
iki uşaq anası.
Yerindədi hər şeyi
əri, uşaqları, şubası,
biş-düşü.
Bir qadın var hardasa
kibrit çöpündən tez sönür gülüşü...
Bir qadın var hardasa
qadın deyirəm sizə
gecələr ağlar səssizcə
haram qatar yuxusuna.
ağlar bir qalstukun xorultusuna,
bir kostyumun tütün qoxusuna,
ağlar yatağındakı üzütəraşlı HEÇ KİMƏ...
Bir qadın var hardasa
Soruşsan xoşbəxtsənmi?
Bədbəxtəm deməz
Deyər: çox mətbəxtəm...
“Sakit ev”
Bu şeiri heç vaxt tanımadığım Əlinin xatirəsinə ithaf edirəm.
Ölümün qiyməti düşmüşdü həmin il
hərə gücü çatan bir ölüm bəyənib
kreditlə can verirdi
dünya dəyişmə məntəqəsində...
seçki qutusundan Kasıblıq çıxmışdı
televizorda görmüşdüm...
Əli onda bir siqaret yandırıb
mızıldanmışdı:
- Ölsək də yaşamalıyıq...
Biz onun sözündən çıxmamışdıq...
96-cı il idi.
Dayımın saçları vardı, özü də qara...
Evimiz bayram tonqalı kimi yanmışdı,
kül olmuşdu.
Qapıda fövqəladə hallar dayanmışdı
həyətə adamlar doluşmuşdu.
Əli də gəlib çıxmışdı
yanğınsöndürənlərin
deşik şlanqında bir alma yuyub,
əlini çiynimə qoyub
“möhkəm ol”-demişdi,”alma istəmirsən?...”
qəribə adam idi
əvvəldən bilsə evimiz yanacaq
pop-korn alıb gələrdi.
Bir sözü əlli dəfə deyərdi:
“Lotodan cek potu aparacam”
Gülərdim.
“Gülmə”, - deyərdi, “yuxuda görmüşəm”
Yalan demirdi
yuxuda görmüşdü...
hamı danışırdı ki,
ölkəmiz çiçəklənir
öz gözləri ilə görənlər var idi.
Mən televizorda görmüşdüm...
16 yaşımız vardı.
Əli təzə-təzə “Prima” çəkirdi.
Cibimizdə boşluq doluydu
Boşluğu ha xərcləyirdik bitmirdi.
Bir də görürdün saat 10 olurdu
amma Çimnazın qızı Leyla
dərsə getmirdi.
Əli “əsəbləşirdi” :
“Bu qız axırda sinifdə qalacaq ! ”
O qız axırda sinifdə qalırdı,
görüşürdülər...
Əlini harda itirdim, yolumuz necə ayrıldı?
xatırlamıram...
bir gün zəng çatmadı
sonra kimsə dedi: Rusyetə gedib.
aeroportda görmüşdülər...
Ötən il,
yanımdan ferrari kimi ötən il
buludlar ürəyini boşaldan gecə
“Sakit ev” kafesində Əlini gördüm.
Küncdəki masada
öz-özüylə oturmuşdu
Oturub susmuşdu.
Dəyişməmişdi heç
yenə saçaqlı pendirə limon sıxırdı
“Xırdalan” pivəsi içirdi, “Prima” çəkirdi.
saçları çoxdan qırmızı kitaba düşmüşdü.
Məni görən kimi
masaya dirsəklənib ayağı durdu,
boynumu qucaqladı
“Nə yaxşı səni gördüm” – dedi, “ nə yaxşı...”
sonra yerinə çökdü.
Handan-hana dilləndi: İçirsən?
“Çay” - dedim. Güldü.
Uzun-uzun susduq.
Baxdım Əliyə, diqqətlə baxdım
həll olunmuş krossvord kimiydi...
“Bilirsən, görmüşəm, öləcəm” - dedi.
“Gic-gic danışma, nətər görmüşəm” - dedim
Gözünü gözümə zilləyib dedi:
“Televizorda görmüşəm...”
