Uzunmüddətli perspektivdə texnoloji dəyişiklik qaçılmazdır. İnnovasiyalar mümkün hər şeyi irəli aparır, getdikcə qloballaşan dünya isə yeni ideyaların yayılmasını daha səmərəli edir. Buna görə də hökumətlərin, şirkətlərin, fərdlərin rəqəmsal tərəqqiyə hazırlıq səviyyəsi getdikcə daha çox əhəmiyyət kəsb edir.
“Economist Intelligence Unit” dünyanın 82 ölkəsi üçün orta və uzunmüddətli proqnozlar hazırlayıb. Bu ölkələrin əsas üç kateqoriya üzrə texnoloji dəyişikliyə hazırlığı təhlil olunub.
3 KATEQORİYA
Birinci kateqoriya internetə çıxışdır. Burada internetdən istifadə və mobil telefon abunəçiliyi öyrənilib.
İkinci kateqoriyada rəqəmsal iqtisadiyyat infrastrukturu – elektron ticarət, elektron hökumət və kibertəhlükəsizlik məsələləri yer alıb.
Üçüncü kateqoriya isə innovasiyaya açıqlıqdır ki, burada beynəlxalq patentlər, tədqiqat və inkişafa xərcləmələr, tədqiqat infrastrukturu analiz edilib.
Azərbaycan 2013-17-ci illərdə 82 ölkə içində 64-cü olub. 2018-22-ci illərdə isə bir pillə geriləyərək 65-ci yerə düşəcəyi proqnozlaşdırılır.
2013-17-ci illərdə texnoloji hazırlıq üzrə ilk yerləri Finlandiya və İsveç tutub. Onlardan sonra Avstraliya, Avstriya və Almaniya gəlir.
Proqnozlaşdırılan 2018-22-ci illərdə isə Avstraliya, Sinqapur və İsveçin önə çıxacağı, sonrakı yerləri ABŞ və Finlandiyanın tutacağı gözlənir.
İndeksin dibində Liviya və Anqola yer alıb. Bu ölkələrdə korrupsiya və institutların zəifliyi infrastruktura sərmayəni əngəlləyib. İndeksin axırındakı onluqda Latın Amerikası, Asiya və Afrikanın digər yerlərindən bir sıra inkişaf etməkdə olan ölkələr də var.
VENESUELA İSTİSNADIR
Növbəti beş ildə ən pis göstəriciləri olan ölkələrdə də müəyyən irəliləyiş gözlənir. Bircə Venesuela istisna sayılır. Belə ki ölkədə dərinləşən iqtisadi böhranın rəqəmsal iqtisadiyyatının inkişafını da əngəlləyəcəyi qeyd olunur.
Vyetnam, Şri lanka, İndoneziya, Slovakiya, Serbiya və İordaniyada ciddi irəliləyiş proqnozlaşdırılır.
Hazırda 29-cu yerdə olan Rusiyanın 2018-22-ci illərdə 32, Azərbaycanla birlikdə 64-cü yeri paylaşan İranın 67-ci yerə keçəcəyi gözlənir.
Qeyd edək ki, Azərbaycan rəsmiləri ölkə əhalisinin 80 faizinin internet istifadəçisi olduğunu vurğulayır. Hökumət elektron hökumətin inkişafının və rəqəmsal hökumətə keçidin ölkənin əsas hədəflərindən biri olduğunu bildirir. Bu ilin martında prezident İlham Əliyev fərman imzalayaraq ASAN xidmətə elektron hökumət sahəsində dövlət siyasətini və tənzimlənməsini gerçəkləşdirməyi, “Rəqəmsal hökumətə keçid üzrə Fəaliyyət Planı”nın layihəsini hazırlamağı tapşırıb. Müstəqil iqtisadçılar isə bu sahədə indiyədək daha çox iş görmək mümkün olduğu halda, vəsaitlərin düzgün xərclənmədiyini qeyd edirlər.