Araşdırmadan bir hissə
Birinci övlad oğlandırsa, ikinci uşaqların sayında cinslərin nisbəti dəyişmir, yəni ikinci övladın qız, yaxud oğlan doğulması önəmli deyil. İlk övlad qız doğularsa, nisbət artır, ilk iki uşaq qızdırsa, bu nisbət daha da çoxalır və hər 100 qıza 128 oğlan düşür. Ailədə birinci uşaq qızdırsa, sonrakı övladların cins fərqi həm Ermənistanda (Şəkil 2), həm də Azərbaycanda (Şəkil 3) artıb. Birinci uşaq oğlan olanda isə bu fərq gözə qabarıq çarpmayıb.
Hələ 1990-cı ildə Nobel mükafatı laureatı Amartya Sen yazırdı ki, Asiyada qadın və qızların sayı gözləniləndən 100 milyon nəfər azdır. Bunun səbəbini Hepatit B-yə bağlayan Sen indi qadınların sayca azalmasını daha çox selektiv abortla əlaqələndirilir. Doğuşdakı cins fərqinin Sovet İttifaqı dağılandan sonra daşınar ucuz ultrasəs aparatlarının gətirilməsinə bağlayanlar da var: «Stalin dövründə kontraseptivlər və abort məhdud idi. Ölkədə uşaq sayını artırmaq məqsəd qoyulmuşdu. Ancaq Xruşşovun 1955-ci ildə həyata keçirdiyi islahatlar nəticəsində abort liberallaşdı və getdikcə bir tələbə çevrildi». 1980-ci illərin ortalarından «Qlasnost» və «Perestroyka» (Aşkarlıq və Yenidənqurma – red.) ilə əlaqədar diaqnostikada ultrasəs texnologiyası sürətlə artmağa başladı.