-
"Bu an zamanın ağırkeçər dalğasıdır ki
daş və poladla dolu dəniz kimi məndə ötür."
Əhməd Şamlu (1925-2000) - şair, yazıçı, jurnalist, İranda modern fars ədəbiyyatının ən böyük şairi olması haqda ədəbiyyatşünaslıq iddiaları var.
Sağlığında yetmişdən artıq kitabı çıxmışdı. Bunların əksəriyyəti çoxcildlik poeziya topluları idi.
Onun şeirləri modernist Qərb poeziyası ilə klassik fars poeziyasının modern transformasiyasının qovşağındadır.
Furux Fərruxzad (Forough Farrokhzad), Söhrab Sapehri də daxil olmaqla, bir çox modern İran şairlərinin yaradıcılığına təsir edib.
Onun qafiyəli, vəznli Klassik fars şeirindən fərqli - "sadə, azad poeziya" üsulu İranda Sepid (sərbəst) Fars Poeziyası kimi tanınır. Mövzuları siyasi məsələlər (o, solçu idi), azadlıq, insani hallar, sevgi arasında dəyişir.
Əhməd ŞAMLU
Şeirlər
Qarışmaq
Farscadan çevirən: Zaman Paşazadə
Zaman, amansızca
Darısqal idi
Olay, olduqca gözlənilməz!
Bahardan bir tamaşalıq
Tamsınmadan
Qəfəs baxçanı soldurdu.
Nəfəsdən və günəşdən
Öylə vaz keçəcəyəm
Sanki dodaq doyulmaz bir
Öpüşdən...
Çılpaqca,
Tapşır məni çılpaqca
Torpağa tapşırsınlar
Təpədən dırnağa çılpaq.
Sevgiyə namaz
Qıldığımız kimi:
Heç bir örtük olmadan
Torpaqla vurğuncasına qarışmaq istəyirəm.
Ağlayış bir sirrdir
Ağlayış bir sirrdir
Gülüş bir sirrdir
Sevgi bir sirrdir
Sevgimin gülüşü idi o gecənin göz yaşı.
Nağıl deyləm danışasan
Mahnı deyiləm oxuyasan
Səs deyiləm eşidəsən
Yoxsa görəcəyin bir şey
Yoxsa biləcəyin bir şey
Mən ortaq bir dərdəm
Məni qışqır.
Ağac meşə ilə danışır
Küləş kövşənlə
Ulduz kəhkəşanla
Mən isə səninlə danışıram.
Adını mənə de - əlini mənə ver
Sözünü mənə de - könlünü mənə ver
Sənin kökünü mən anlamışam
Dodaqlarınla bütün dodaqlara danışmışam
Əllərin əllərimə tanışdır
Aydın sayxınlıqda səninlə ağlamışam dirilər üçün
Və qaranlıq qəbristanlıqda səninlə oxumuşam ən gözəl mahnıları
Çünki bu ilin ölüləri
Ən vurğun dirilər idilər.
Əlini mənə ver
Əllərin mənlə tanışdı
Ehey əlçatmazlıq! Səninlə danışıram:
Tufanla bulud sayaq
Kövşənlə küləş sayaq
Dənizlə yağış sayaq
Baharla quş sayaq
Və meşə ilə danışan ağac sayaq
Çünki sənin kökünü anlamışam
Çünki mənim səsim sənin səsinlə tanışdır.
Mən, ölümü…
Farscadan çevirən: Ərəstu Mücərrəd
Bu an zamanın ağırkeçər dalğasıdır ki məndə ötür.
Bu an zamanın ağırkeçər dalğasıdır ki dəmir irmağı tək məndə ötür.
Bu an zamanın ağırkeçər dalğasıdır ki
daş və poladla dolu dəniz kimi məndə ötür.
İlıq yellər keçidində bir başqa mahnı başladım.
Yağmur keçidində bir başqa mahnı başladım.
Kölgə keçidində bir başqa mahnı başladım.
Nilufər və yağış səndə idi
Qılınc və haray məndə.
Fəvvarə və röya səndə idi
Bataqlıq və qaranlıq məndə.
Sənin keçidində bir başqa mahnı başladım.
Mən yarpağı mahnıya çevirdim
Ormanda yaşıl.
Mən dalğanı mahnıya çevirdim
İnsandan döyüntülü.
Mən sevgini mahnıya çevirdim
Ölümdən haylı.
Ormandan yaşıl
Mən yarpağı mahnıya çevirdim
Dənizin ürəyindən çırpıntılı
Mən dalğanı mahnıya çevirdim
Həyatdan haylı-haraylı
Mən ölümü mahnıya çevirdim.
Nazlı
-Nazlı! Bahar güldü və ərğəvan açdı
Evdə,
Pəncərə altında çiçəkləndi qoca yas
Əlini üz gümandan!
Nəhs ölümlə düşmə!
Olmamaqdan olmaq yaxşıdır, özü də baharda…
Nazlı danışmadı,
Başı uca
Qızaraq dişini yorğun ciyarına basdı və getdi.
-Nazlı! Danış!
Sükut uçarı, faciəli ölüm cücəsini
Yuvada çıxarmağa oturmuş!
Nazlı danışmadı,
Günəş kimi
Qaranlıqdan çıxıb qanda batdı və getdi.
Nazlı danışmadı
Nazlı ulduzdu:
Bir an bu qaranlıqda parladı və getdi
Nazlı danışmadı
Nazlı bənövşə idi:
Çiçək açdı və
Xəbər gətirdi: ((qış qurtardı!))
Və getdi...
