Bəs, Azərbaycandakı şirkətlər rüşvət verməyə özləri təşəbbüs göstərirlər, yoxsa fəaliyyət göstərmək üçün başqa yol qalmır? Hazırda Azərbaycandan getməyə hazırlaşan Türkiyənin «Barmek» şirkətinin prezidenti Hüseyn Arabul indiyə qədər üzləşdiyi problemlərin hamısını elə heç kimə rüşvət verməməsilə izah edir:
Cənab Arabul deyir ki, bir neçə nazirlik səviyyəsində şirkətin əməkdaşlarından rüşvət istənilib. 2.000-100 min dollar arasında. Vaxtilə rüşvət vermədiyinə görə, onu dəstəkləyənlərin də olduğunu deyən cənab Arabul, bildirir ki, indi hər şey dəyişib: «Məni rüşvət vermədiyim üçün dəstəkləyənlər oldu, başda Heydər Əliyev olmaqla. Biz də onun verdiyi tapşırıqla bu günə qədər gəldik. Amma burda hər şey bitdi».
Türkiyənin iş adamlarının üzləşdiyi hallar təkcə «Barmek»lə bitmir. Sadəcə, digər şirkətlər bu barədə açıq danışmaq istəmirlər. Hələ bir qədər əvvəl Türkiyənin Azərbaycandakı səfirinin təhsil üzrə müşaviri Səlahəddin Dikmən təhsil sahəsindəki rüşvət hallarından danışmışdı. Müxtəlif ünvanlara etdiyi müraciətlər nəticəsiz qaldığından o, öz ölkəsinə Azərbaycanın bəzi ali məktəblərinə tələbə göndərməməyi tövsiyə etmişdi.
Bugünlərdə isə yerli sahibkarların üzləşdiyi problemlərlə bağlı hesabat açıqlayan Sahibkarlar Təşkilatları Milli Konfederasiyasının rəhbəri Ələkbər Məmmədov da Azərbaycandakı əcnəbi şirkətlərin rüşvət mövzusunda olduqca ehtiyatlı danışdıqlarını deyir. Buna görə də o, xarici şirkətlərin rüşvət verməyə məcbur edilməsi və ya özlərinin buna cəhd etmələri barədə birmənalı fikir yürütməkdə çətinlik çəkir.
Amma ölkədə fəaliyyət göstərən əcnəbi şirkətlərin heç də hamısı onlardan rüşvət tələb edilməsi fikriylə razı deyillər. Məsələn, Türkiyə Sənayeçiləri və İş Adamları Birliyinin üzvü Volkan Keser deyir ki, hələlik Azərbaycanda heç bir problemlə üzləşməyiblər.
Əslində, ümumiləşdirmə aparanda konkret bir fikir demək olmur ki, hansısa şirkətin rüşvət verməsi onun başqa çıxış yolunun qalmaması ilə bağlıdır, yoxsa, onlar işlərinin tez və etibarlı görülməsi üçün rüşvət verməkdə maraqlı olurlar.