856-cı ildən bu yana tarixin ən çox insan tələfatına səbəb olan 28 böyük zəlzələsi arasında 80 000 adamın həlak olduğu Şamaxı zəlzələsi də var. ABŞ mənbələri 1667-ci ildə baş vermiş bu zəlzələdə 80000-ə qədər adamın həlak olduğunu bildirirlər (Azərbaycan ərazisində baş vermiş zəlzələlərin tarixi və hazırkı aktiv zəlzələ zonaları haqqında Milli Elmlər Akademiyasının Seysmoloji Xidmət Mərkəzinin saytında ətraflı oxu.)
ABŞ-ın Geologiya İdarəsinin məlumatına görə, 856-cı ildən bəri dünyada ən çox insan tələfatına səbəb olan zəlzələ Çində baş verib. 1556-cı ildə Çinin Şansi şəhərində baş vermiş bu zəlzələdə 830000 nəfər həlak olub.
Son bir həftədə İran ərazisində baş verən və rəsmi məlumata əsasən, 100-ə yaxın adamın həlak olduğu iki güclü zəlzələ yeraltı təkanlar mövzusunu yenidən aktuallaşdırıb. «Reuters» agentliyi də bunu nəzərə alıb ABŞ-ın Geologiya İdarəsi ilə birlikdə dünyanın ən çox can alan 28 böyük zəlzələsinin siyahısını hazırlayıb. Həmin siyahını təqdim edirik:
|
İl |
Zəlzələ baş verən məkan |
İnsan tələfatı |
Zəlzələnin gücü (Rixter şkalası ilə) |
|
1556 |
Çin, Şansi |
830 000 |
Bilinmir |
|
1976 |
Çin, Tanşan |
270 000 |
7.5 |
|
1138 |
Suriya, Hələb |
230 000 |
Bilinmir |
|
2004 |
Sumatra, qərb sahili |
227 898 |
9.15 |
|
1927 |
Çin, Sincan yaxınlığı |
200 000 |
Bilinmir |
|
Təxminən 856 |
İran, Damxan |
200 000 |
Bilinmir |
|
1920 |
Çin, Qansu |
200 000 |
8.6 |
|
Təxminən 893 |
İran, Ərdəbil |
150 000 |
Bilinmir |
|
1923 |
Yaponiya, Kanto |
143 000 |
Bilinmir |
|
1948 |
Türkmənistan |
11 000 |
7.3 |
|
1908 |
İtaliya |
70 000-100 000 |
7.2 |
|
1290 |
Çin, Çihli |
100 000 |
Bilinmir |
|
2008 |
Çin, Siçuan |
87 587 |
7.9 |
|
1667 |
Azərbaycan, Şamaxı |
80 000 |
Bilinmir |
|
1727 |
İran, Təbriz |
77 000 |
Bilinmir |
|
2005 |
Pakistan, Kəşmir |
73 276 |
7.6 |
|
1755 |
Portuqaliya, Lissabon |
70 000 |
Bilinmir |
|
1932 |
Çin, Qansu |
70 000 |
7.6 |
|
1970 |
Peru |
66 000 |
7.9 |
|
1268 |
Türkiyə |
60 000 |
Bilinmir |
|
1693 |
İtaliya, Siciliya |
60 000 |
Bilinmir |
|
1935 |
Pakistan, Quetta |
30 000- 60 000 |
7.5 |
|
1783 |
İtaliya, Kalabriya |
50 000 |
Bilinmir |
|
1990 |
İran, Gilan |
35 000 |
7.7 |
|
2003 |
İran, Bam |
31 000 |
6.6 |
|
2008 |
Çin, Siçuan |
21 500 |
7.9 |
|
2001 |
Hindistan |
19 700 |
7.7 |
|
1999 |
Türkiyə |
17 800 |
7.4 |
|
|
|
|
|
|
Mənbə: Reuters/ABŞ-ın Geologiya İdarəsi | |||
«Wikipedia» İnternet ensiklopediyasına əsasən, dünyada 12 ən çox insan ölümünə səbəb olan zəlzələlər belə sıralanır:
Просмотреть Tarixin ən çox can alan 12 zəlzələsi на карте большего размера
